|
| Các quy hoạch cần phải được nhìn tổng thể để đạt được những mục tiêu phát triển. Ảnh: Tất Tiên |
Theo đó, không có quá nhiều quy định chi tiết như luật khác, mà nên giao Chính phủ thống nhất quản lý về quy hoạch. Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan giúp Chính phủ quản lý, đầu mối chịu trách nhiệm chính, còn các bộ khác sẽ do Chính phủ phân công.
Đảm bảo nhất quán trong hệ thống pháp luật
Theo Tờ trình của Chính phủ, với các quy hoạch chi tiết, quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất (quy định tại Khoản 3 Điều 23, Khoản 3 Điều 24, Khoản 6 Điều 26, Khoản 3 Điều 27 và Khoản 3 Điều 28 của dự thảo Luật) thì việc lập, thẩm định, phê duyệt, thực hiện quy hoạch được thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng, đất đai, môi trường và pháp luật khác có liên quan.
Về vấn đề này, một số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị giữ nguyên quy định như định hướng ban đầu trong dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3. Một số ý kiến khác yêu cầu làm rõ cơ sở của các quy định này để đảm bảo mục tiêu, yêu cầu đặt ra.
Song, theo quan điểm của Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh nhiên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình, với quá trình chuyển đổi rất lớn từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường thì vấn đề quy hoạch sẽ trở nên rất quan trọng. Trong kinh tế kế hoạch hóa chúng ta làm quy hoạch theo từng ngành, nghề và từng địa phương rời rạc. Nhưng khi bước sang nền kinh tế thị trường thì phải nhìn vấn đề chung và điều chỉnh tổng thể, ở đây là lõi của sự khác biệt. Do đó, theo ông Bình, khi bắt đầu nhận thức cần phải điều chỉnh cả một hệ thống kinh tế thì việc bị vướng với những luật chuyên ngành là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, đây chính là lúc cần phải quyết liệt, phải chuyển từ quy hoạch ngành rất sâu để qua điều chỉnh tổng thể.
Từ nhận thức nêu trên, ông Bình cho rằng, cốt lõi của Luật Quy hoạch là 6 quy hoạch tổng thể, gồm: quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch tổng thể về biển, quy hoạch tổng thể về đất, quy hoạch tổng thể về ngành, quy hoạch tổng thể về vùng, quy hoạch tổng thể về địa phương. Các quy hoạch này cần phải được nhìn tổng thể để tính ra được những phát triển. Điều này là cần thiết để sự phát triển không bị cục bộ, cát cứ và xé lẻ trong điều kiện đất nước còn rất khó khăn.
Nhắc lại mục tiêu của Nghị quyết Trung ương về xây dựng Luật Quy hoạch là phải có phạm vi điều chỉnh chung cho các loại quy hoạch phát triển trên phạm vi cả nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, theo mục tiêu này thì Luật Quy hoạch có sự cần thiết và mang tính đột phá, chiến lược dài hạn, khắc phục những tồn tại trong quy hoạch rải rác, quy hoạch lung tung, ngành nào cũng quy hoạch, luật nào cũng có điều về quy hoạch.
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, việc dự thảo Luật vẫn còn những ý kiến khác nhau là không tránh khỏi vì liên quan đến nhiều bộ, ngành quản lý, nằm trong nhiều luật chuyên ngành. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật theo đúng mục tiêu Trung ương đã đề ra, đúng tinh thần UBTVQH đã chỉ đạo, cũng như tiếp thu ý kiến của Thường vụ Quốc hội.
Thống nhất đầu mối quản lý
Mặc dù thống nhất về quan điểm nêu trong dự thảo Luật là không đặt ra một cơ quan mới về quy hoạch, nhưng nhiều ý kiến trong UBTVQH bày tỏ, cần làm rõ và bàn thêm về nội dung này.
Đại biểu Phan Thanh Bình nhấn mạnh, làm quy hoạch là chuyên nghiệp, quy hoạch không thể theo thời vụ, lập quy hoạch là phải theo dõi quy hoạch có được triển khai hay không. Do đó, nếu thành lập Hội đồng quy hoạch, khi cần thì tập hợp, khi hết thì giải tán, thì tính chuyên nghiệp và độ xuyên suốt vấn đề xây dựng, theo dõi, phản ánh và chỉnh sửa quy hoạch sẽ khó.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, UBTVQH thống nhất quan điểm không thành lập một cơ quan mới để quản lý về quy hoạch. Chính phủ thống nhất quản lý và cơ quan chịu trách nhiệm chính vẫn là Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Các bộ khác chịu trách nhiệm về các quy hoạch liên quan đến ngành mình như Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm về quy hoạch đất đai, Bộ Giao thông vận tải về vấn đề quy hoạch giao thông…
UBTVQH cũng thống nhất hiệu lực thi hành của Luật dự kiến là ngày 1/1/2019 bởi đây là thời điểm phù hợp, là cơ sở để các bộ, ngành, địa phương và toàn quốc chuẩn bị kế hoạch quy hoạch 5 năm giai đoạn mới.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, nếu Luật không thông qua được tại Kỳ họp thứ 4 này thì sẽ lỡ mất kỳ quy hoạch tiếp theo (2021 - 2025) do không kịp sửa đổi các luật có liên quan, bỏ lỡ cơ hội cho đất nước, mất nhiều chi phí cho xã hội.
Trong Tờ trình của Chính phủ nói một cách ngắn gọn mục tiêu ban hành Luật Quy hoạch là để nhằm hoạch định không gian phát triển, xóa bỏ các rào cản từ quy hoạch chồng chéo, mâu thuẫn, cản trở hiện nay để khơi dậy nguồn lực tạo động lực tăng trưởng trong 20 - 30 năm tới, nhằm có một tầm nhìn phát triển lâu dài, vững bền cho đất nước. Tôi thấy rất nhiều lần Quốc hội đã thảo luận, Thường vụ, Chính phủ nhất trí mục tiêu này. Vấn đề bây giờ là xử lý luật này và những quy định của pháp luật hiện hành để bảo đảm thực hiện được mục tiêu và bảo đảm được tính khả thi, khắc phục được những vấn đề chồng chéo, mâu thuẫn hiện nay.
