|
| Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam dự kiến tiếp tục kiến nghị điều chỉnh những định mức không còn phù hợp liên quan đến khối lượng thi công chính của nhà thầu xây dựng. Ảnh: Hà Tình |
Đơn giá, định mức chưa phù hợp thực tế
Theo Tổng công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex), hiện công tác dự toán gói thầu xây lắp không phản ánh chi phí thực tế của nhà thầu. Đơn cử, về nhân công, hiện các địa phương công bố đơn giá nhân công hàng năm nhưng rất thấp, không phản ánh đúng thực tế, chậm công bố khiến nhà thầu không kịp thời điều chỉnh chi phí nhân công theo hợp đồng.
Vinaconex dẫn chứng, tại Gói thầu số 11-XL Thi công xây dựng công trình (bao gồm khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công) của Dự án thành phần đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi thuộc Dự án Xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông mà Nhà thầu đang thực hiện trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, đơn giá nhân công do UBND tỉnh Hà Tĩnh công bố tại Quyết định số 239/QĐ-SXD ngày 25/12/2024 là: 280.000 - 330.000 đồng/ngày công (7 - 8 triệu đồng/tháng) đối với nhóm thợ vận hành (lái xe tải, lu, ủi, xúc, cẩu); 250.000 - 280.000 đồng/ngày công (khoảng 7 triệu đồng/tháng) đối với nhóm thủ kho, bảo vệ; 180.000 - 280.000 đồng/ngày công (khoảng 5 - 7 triệu đồng/tháng) với lao động phổ thông. Tuy nhiên, chi phí thực tế Nhà thầu phải chi trả cho các vị trí nhân công nêu trên lần lượt là 12 - 16 triệu đồng/tháng; 10 - 14 triệu đồng/tháng và 350.000 - 400.000 đồng/ngày công (chưa bao gồm chi phí bảo hiểm xã hội, ăn, ở tại công trường, phụ cấp…).
Về đơn giá ca máy, tại Quyết định số 240/QĐ-SXD ngày 25/12/2024, UBND tỉnh Hà Tĩnh công bố đơn giá ca máy đào 1,25 m3 là 3.529.881 đồng/ca nhưng thực tế Nhà thầu phải trả 4.316.985 đồng/ca; đơn giá ca máy ủi 180CV là 3.114.409 đồng/ca nhưng thực tế phải trả 3.987.077 đồng/ca…
Theo Chủ tịch VACC Nguyễn Quốc Hiệp, VACC đã mất hơn 2 năm theo đuổi việc kiến nghị với Bộ Xây dựng về đơn giá, định mức để ban hành được Thông tư số 09/2024/TT-BXD với 210 định mức được sửa đổi, bổ sung. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là những định mức chính, quan trọng nên khó khăn của nhà thầu trong quá trình tổ chức thi công chưa được giải quyết căn cơ, chưa giải được bài toán “càng làm càng thua lỗ”. Thời gian tới, VACC tiếp tục kiến nghị với Bộ Xây dựng để điều chỉnh những định mức không còn phù hợp, tập trung vào những định mức quan trọng giải quyết được các vấn đề liên quan tới khối lượng thi công chính của nhà thầu xây dựng.
Ông Nguyễn Hữu Tới, Chủ tịch HĐQT Vinaconex cho biết, trước đây, Nhà thầu đã có kiến nghị Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng sửa đổi một số đơn giá, định mức nhưng chưa được sửa đổi tại Thông tư số 09/2024/TT-BXD. Để các đơn giá, định mức lạc hậu sớm được sửa đổi, các doanh nghiệp phải cùng tiếp tục kiến nghị.
Nghiên cứu định mức mới với đường sắt tốc độ cao
Theo kế hoạch, Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam dự kiến khởi công năm 2027 với tổng mức đầu tư 67 tỷ USD; Dự án Đầu tư xây dựng đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng với tổng mức đầu tư gần 8,4 tỷ USD dự kiến khởi công cuối năm 2025. Đây là các dự án áp dụng nhiều công nghệ mới, vật liệu mới, cách thi công và quản lý mới…, nhưng đến nay chưa có các đơn giá, định mức chính, trong đó có định mức kỹ thuật.
Ông Hoàng Đức Hùng, Phó phòng Quản lý chất lượng và Nghiên cứu phát triển thuộc Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) chia sẻ, với các công trình lớn, trọng điểm của quốc gia, nhà thầu xây dựng cần phải tham gia từ khâu chuẩn bị, đề xuất, báo cáo những vướng mắc, thắc mắc liên quan tới công tác thi công mới, thi công với công nghệ mới, vật liệu mới trước khi chính thức triển khai; trong đó có những công tác thi công chưa có điều kiện triển khai tại nước ta và còn phụ thuộc vào “yếu tố nước ngoài”. Trên cơ sở đó sẽ triển khai xây dựng đơn giá, định mức thanh toán đảm bảo đúng nguyên tắc và chủ trương của Chính phủ là tính đúng, tính đủ, không lãng phí và công tác dự toán cần hình thành được giá gói thầu phù hợp thực tế.
Trước lo ngại của nhiều nhà thầu muốn tham gia các dự án này nhưng lại băn khoăn về đơn giá, định mức, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho biết, dự kiến cuối tháng 3, VACC sẽ phối hợp với Ban Quản lý dự án đường sắt tổ chức Hội nghị “Nhà thầu trong nước phát huy nội lực tham gia xây dựng Dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc Nam” để giúp nhà thầu xây dựng có cơ hội tiếp cận với Dự án, đồng thời tập hợp các kiến nghị về cơ chế phù hợp.
Ông Hiệp đề nghị các nhà thầu xây dựng tổng hợp những định mức, đơn giá chưa được giải quyết căn cơ sau Thông tư số 09/2024/TT-BXD để VACC tiếp tục kiến nghị Bộ Xây dựng điều chỉnh kịp thời, sát với thực tiễn. Với các dự án trọng điểm quốc gia có những công việc mà các nhà thầu Việt Nam chưa từng làm, chưa có định mức, VACC dự kiến kiến nghị với Chính phủ, Bộ Xây dựng cho phép áp dụng đơn giá tổng hợp đối với các công trình này, từ đó có cơ sở thực tiễn, rút kinh nghiệm để dần chuyển từ đơn giá chi tiết sang đơn giá tổng hợp. Đây có thể là giai đoạn quá độ nên nhà thầu xây dựng cần phải chứng minh việc đưa đơn giá tổng hợp vào công tác dự toán là hợp lý để cơ quan quản lý nhà nước chấp thuận áp dụng trong thời gian tới.
