|
| VietinBank đã cho Tổng công ty Xây dựng số 1 vay hơn 473 tỷ đồng để triển khai Dự án Xây dựng cầu Đồng Nai. Ảnh: Thành An |
Trong đó, sai sót đáng chú ý là việc hồ sơ dự án này được duyệt khi chưa đầy đủ cơ sở pháp lý và nhà đầu tư dự án thực hiện chuyển đổi ngân hàng vay vốn không báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Duyệt hồ sơ dự án khi chưa đủ cơ sở pháp lý
Dự án BOT cầu Đồng Nai và tuyến hai đầu cầu do Tổng công ty Xây dựng số 1 (CC1) - Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư sau 3 lần điều chỉnh, bổ sung là hơn 2.200 tỷ đồng. Qua quá trình thanh tra, Bộ GTVT khẳng định, hồ sơ Dự án được duyệt khi chưa đầy đủ cơ sở pháp lý. Cụ thể là hồ sơ dự án chưa đưa ra được căn cứ pháp lý của việc đầu tư những hạng mục không thuộc đường quốc lộ hào kỹ thuật; dự án đầu tư được phê duyệt trước thời điểm Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt…
Bên cạnh đó, hồ sơ dự án chưa thực hiện so sánh tính kinh tế - kỹ thuật, điều kiện thi công giữa phương án hầm chui với phương án làm cầu vượt ở nút giao Vũng Tàu (một hạng mục của Dự án), dẫn đến trong quá trình thi công phải thay đổi phương án thiết kế nút giao Vũng Tàu.
Liên quan đến vấn đề bảo đảm thực hiện hợp đồng, Bộ GTVT chỉ rõ, nhà đầu tư của Dự án là CC1 không thực hiện nghĩa vụ bảo đảm thực hiện hợp đồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 19 Nghị định số 78/2007/NĐ-CP. Cụ thể, CC1 không làm nghĩa vụ bảo đảm thực hiện hợp đồng với giá trị là 2% giá trị của tổng mức đầu tư Dự án, tương đương với số tiền hơn 25 tỷ đồng.
Hợp đồng tín dụng không phù hợp, làm tăng lãi vay
Chỉ rõ sai sót trong giai đoạn thực hiện đầu tư và thực hiện hợp đồng Dự án, Bộ GTVT cho biết, trong giai đoạn từ khi khởi công Dự án đến trước ngày 4/10/2013, nhà đầu tư CC1 đã vay vốn của Ngân hàng Phát triển Việt Nam – Sở Giao dịch II với tổng số tiền vay đã giải ngân là 276,791 tỷ đồng. Đến ngày 7/10/2013, nhà đầu tư đã tất toán Hợp đồng tín dụng và thanh toán cho Ngân hàng số tiền là 343,336 tỷ đồng; trong đó trả nợ gốc là 276,791 tỷ đồng (bằng nguồn thu phí Sông Phan là 116,791 tỷ đồng và nguồn vay 160 tỷ đồng từ Ngân hàng SHB), còn trả lãi vay là 65,745 tỷ đồng (bằng nguồn thu phí Sông Phan).
Tuy nhiên, điều đáng nói là một khoản phạt với số tiền 800 triệu đồng (bằng nguồn thu phí Sông Phan) do tất toán Hợp đồng tín dụng trước thời hạn, đã được nhà đầu tư trả cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam – Sở Giao dịch II trong quá trình thanh toán. Với việc thực hiện Hợp đồng tín dụng nêu trên, Bộ GTVT khẳng định, Hợp đồng tín dụng giữa CC1 với Ngân hàng Phát triển Việt Nam – Sở Giao dịch II chưa phù hợp với quy định của hợp đồng BOT (cụ thể là phải dùng toàn bộ nguồn tiền thu được từ Trạm thu phí Sông Phan sau khi trừ thuế VAT, phí quản lý thu, chi phí duy tu bảo dưỡng để hoàn trả nợ gốc và lãi vay khi đầu tư xây dựng cầu Đồng Nai). Sai sót này theo Bộ GTVT đã góp phần làm tăng lãi vay trong thời gian xây dựng Dự án.
Bộ GTVT cũng cho biết, từ ngày 4/10/2013 đến thời điểm thanh tra, CC1 vay vốn và phát hành trái phiếu tại Ngân hàng VietinBank và Ngân hàng SHB khác phương án tài chính hợp đồng. Cụ thể, đối với SHB, CC1 vay tín dụng 473,161 tỷ đồng, phát hành trái phiếu 200 tỷ đồng (tổng 673,161 tỷ đồng); đối với VietinBank, CC1 vay tín dụng 239,7 tỷ đồng và phát hành trái phiếu 200 tỷ đồng (tổng 439,7 tỷ đồng).
Đáng chú ý, khi thực hiện chuyển đổi ngân hàng vay vốn, CC1 không báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền là Bộ GTVT hoặc đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền là Ban Quản lý dự án 7 theo quy định về việc chuyển đổi ngân hàng cho vay vốn để thực hiện Dự án. Nội dung hợp đồng tín dụng với 2 ngân hàng nêu trên có thời hạn vay ít hơn thời gian thực hiện dự án. Bộ GTVT khẳng định, số tiền CC1 phát hành trái phiếu (400 tỷ đồng với 2 ngân hàng) nêu trên không sử dụng toàn bộ để đầu tư cho Dự án nên lãi suất cần xác định phù hợp với phương án tài chính của hợp đồng khi quyết toán.
