Bị cáo Mai Tuấn Anh, cựu Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) và bị cáo Trần Văn Tám (cựu Tổng Giám đốc VEC) cùng đồng phạm bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” và tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Đây là công trình trọng điểm quốc gia, do Tổng công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư, tổng chiều dài gần 140 km. Trong đó, giai đoạn 1 dài 65 km từ thành phố Đà Nẵng tới thành phố Tam Kỳ (tỉnh Quảng Nam), thông xe tháng 8/2017; giai đoạn 2 dài hơn 74 km, từ thành phố Tam Kỳ đến thành phố Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi) thông xe tháng 9/2018.
 |
| Cựu Chủ tịch HĐQT VEC Mai Tuấn Anh (trái) và cựu Tổng Giám đốc VEC Trần Văn Tám khi mới bị bắt. |
Tuy nhiên, khi vừa đi vào sử dụng, đường cao tốc trên đã xuất hiện rất nhiều điểm hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới vận hành khai thác, an toàn giao thông, gây bức xúc trong nhân dân. Các vi phạm tại giai đoạn 1 dài 65 km đã được xử lý với 35 người Việt và 1 người Nhật Bản chịu chế tài hình sự.
Trong vụ án giai đoạn 2 xét xử ngày 25/9, Viện kiểm sát truy tố 22 bị can về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” và tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Các bị cáo hầu tòa gồm: Mai Tuấn Anh (cựu Chủ tịch HĐQT VEC), Trần Văn Tám (cựu Tổng Giám đốc VEC), Nguyễn Mạnh Hùng (cựu Phó Tổng Giám đốc VEC), Lê Quang Hào (cựu Phó Tổng Giám đốc VEC), Hoàng Việt Hưng (cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi) và Nguyễn Tiến Thành (cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi).
Vụ án được điều tra sau khi đã kết thúc điều tra, truy tố, xét xử với 36 bị cáo ở giai đoạn 1.
Ngày 13/1/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) yêu cầu giám định tư pháp về chất lượng công trình xây dựng đối với các gói thầu thuộc giai đoạn 2 của Dự án.
Phân Viện khoa học công nghệ giao thông vận tải phía Nam (Bộ GTVT) có kết luận về các gói thầu.
Cụ thể, Gói thầu A1 lớp bê tông nhựa tạo nhám, lớp bê tông nhựa hạt mịn, bê tông nhựa hạt trung, lớp đá dăm gia cố nhựa ở 22 phân đoạn đều không đảm bảo chất lượng. Các gói thầu A2, A3, A4 chất lượng cũng đều không đảm bảo.
Kết quả kiểm tra hiện trường thi công của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước từ năm 2015 - 2018 xác định có nhiều thiếu sót, vi phạm trong quá trình thi công, không tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế.
VEC đã nghiệm thu, thanh toán cho các nhà thầu tổng số tiền hơn 460 tỷ đồng đối với các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng.
Để xảy ra hậu quả thiệt hại nêu trên, có trách nhiệm của chủ đầu tư, tư vấn giám sát và nhà thầu thi công.
 |
Đoạn đường trên cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi bị hư hỏng |
Theo cáo buộc, Hội đồng nghiệm thu cơ sở Dự án đã không nghiệm thu hoàn thành giai đoạn thi công sau khi thi công xong lớp đất nền và lớp bê tông nhựa tạo nhám của các gói thầu để đánh giá chất lượng các hạng mục mà tổ chức ngay việc nghiệm thu hoàn thành công trình để đưa vào sử dụng.
Đặc biệt, ngày 17/7/2018, khi Hội đồng nghiệm thu cơ sở chưa họp, đánh giá chất lượng công trình xây dựng các gói thầu, nhưng Trần Văn Tám, cựu Tổng Giám đốc VEC đã thay mặt chủ đầu tư ký văn bản báo cáo Hội đồng nghiệm thu Nhà nước có nội dung đánh giá chất lượng các gói thầu thuộc giai đoạn 2 đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế.
"Việc không tổ chức nghiệm thu cơ sở và buông lỏng trong công tác chỉ đạo điều hành thi công và nghiệm thu của Hội đồng nghiệm thu cơ sở đã dẫn đến việc không phát hiện được nhiều đoạn thi công... thực hiện không đúng các yêu cầu, quy định của Dự án", cáo trạng nêu.
Đối với các nhà thầu thi công Dự án, theo cáo buộc, quá trình tổ chức thi công các hạng mục công trình, VEC đã ký 5 hợp đồng xây lắp.
Cụ thể, ở Gói thầu A1 ký hợp đồng với liên danh gồm: Tổng công ty Xây dựng số 1, Tập đoàn Lotte E&C; Gói thầu A2 là nhà thầu Tập đoàn Sơn Đông; Gói thầu số 3 nhà thầu Tập đoàn Giang Tô, Gói thầu số 4 nhà thầu Lotte Engineering and Construction Co., Ltd...
Nội dung các hợp đồng kèm theo phụ lục quy định: Nhà thầu chỉ định đại diện làm giám đốc điều hành dự án, thay mặt nhà thầu điều hành công việc... Nếu nhà thầu không làm theo yêu cầu, chủ đầu tư sẽ thuê và trả tiền cho người khác thực hiện công việc.
Thực hiện hợp đồng, nhà thầu thi công đã bố trí nhân sự, thành lập các văn phòng, ban điều hành gói thầu tại hiện trường, bổ nhiệm giám đốc ban điều hành, giám đốc quản lý chất lượng, cán bộ chuyên môn kỹ thuật. Tuy nhiên, quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, giám đốc tại các gói thầu đã có vi phạm.
Cũng theo cáo trạng, các bị can thuộc đơn vị tư vấn giám sát thi công dự án đã có các hành vi không tuân thủ quy định của pháp luật về xây dựng, dẫn đến cho tổ chức thi công, nghiệm thu công trình xây dựng hoàn thành không đảm bảo chất lượng.
Trong vụ án, ông Mai Tuấn Anh, Tổng Giám đốc VEC từ năm 2015 đến ngày 1/6/2017, Trần Văn Tám làm Tổng Giám đốc từ ngày 1/6/2017 đến khi kết thúc Dự án, đã buông lỏng quản lý, không kiên quyết chỉ đạo để kịp thời khắc phục các tồn tại trong quá trình thực hiện Dự án, gây thiệt hại tài sản nhà nước đặc biệt nghiêm trọng.
Hành vi của hai cựu Tổng Giám đốc VEC đã phạm vào tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
