Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên |
Đồng tình và chia sẻ những nỗi băn khoăn của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, xăng, dầu là mặt hàng chiến lược, có ý nghĩa sống còn với mọi quốc gia, mọi nền kinh tế, hơn thế nữa, vấn đề khủng hoảng năng lượng đã, đang và sẽ ngày càng trầm trọng trên phạm vi toàn cầu do cạnh tranh chiến lược, chiến tranh cục bộ và mục tiêu Zero Carbon vào năm 2050.
Theo ông Diên, ở nước ta, vấn đề quản lý cung ứng, kinh doanh xăng, dầu được giao cho 7 bộ, ngành, cơ quan chức năng và chính quyền 63 tỉnh, thành phố thực hiện. Vì vậy, để làm tốt việc này không chỉ cần mỗi ngành, mỗi cơ quan chức năng ở trung ương và chính quyền địa phương làm tốt, mà quan trọng hơn là phải hợp tác với nhau một cách chặt chẽ, nhuần nhuyễn và hiệu quả, nhất là trong bối cảnh thị trường thế giới và trong nước rất dị biệt như vừa qua.
Thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành chức năng và các địa phương đã nỗ lực, cố gắng trong quyết sách các chủ trương, trong chỉ đạo, điều hành thông qua các công cụ thuế, phí, Quỹ bình ổn và cả chính sách xã hội. Thị trường xăng, dầu Việt Nam cơ bản được ổn định, tổng nguồn luôn không thiếu, giá cả hợp lý và luôn ở nhóm nước có mức bán lẻ thấp nhất trong khu vực và thế giới.
“Tuy nhiên, để xảy ra hiện tượng thiếu hàng cục bộ ở hệ thống thương nhân phân phối và cửa hàng bán lẻ tại TP.HCM và một số tỉnh phía Nam là điều rất đáng tiếc và bất thường. Bởi, dù hoàn cảnh khó khăn giống nhau nhưng phần lớn các tỉnh, thành phố, nhất là phía Bắc và miền Trung thì không xảy ra như vậy”, ông Diên nhìn nhận.
Về nguyên nhân của hiện tượng này, Lãnh đạo Bộ Công Thương chỉ ra có cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan như: thế giới đứt gãy nguồn cung, khủng hoảng năng lượng, lạm phát tăng cao, giá dao động trong biên độ lớn, tỷ giá ngoại tệ thay đổi hàng giờ; doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu rất khó tiếp cận với vốn và bảo lãnh tín dụng của ngân hàng; nhiều chi phí phát sinh, định mức lỗi thời nhưng chưa được cập nhật kịp thời, đầy đủ…
Về giải pháp khắc phục đảm bảo nguồn cung xăng, dầu đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước, ông Diên khẳng định: “Bộ Công Thương sẽ tham mưu cho cấp có thẩm quyền phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp”.
Trước hết, tập trung chỉ đạo, hướng dẫn các doanh nghiệp đầu mối thương nhân phân phối, chia sẻ nguồn cung trong dự trữ thương mại để kịp thời chi viện cho những địa bàn cần ứng cứu.
Mặt khác, tiếp tục động viên, phân giao chỉ tiêu bổ sung cho các doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp đầu mối để tăng sản lượng sản xuất và nhập khẩu, để bảo đảm nguồn cung ra thị trường trong mọi tình huống cũng như phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát toàn hệ thống kinh doanh xăng, dầu. Kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm, kể cả phải rút giấy phép vĩnh viễn đối với các doanh nghiệp kinh doanh khi vi phạm nhiều lần, bảo đảm lưu thông thông suốt, duy trì hệ thống một cách hợp lý.
Đồng thời, Bộ Công Thương phối hợp với Ngân hàng Nhà nước kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu về tiếp cận nguồn vốn bảo lãnh tín dụng.
“Hiện doanh nghiệp đang rất cần nới trần vay, cần ưu đãi về lãi suất, cần chia sẻ và hỗ trợ về điều kiện thanh khoản thì mới có thể duy trì được hoạt động”, ông Diên nhận xét.
Cũng theo đại diện Bộ Công Thương, để doanh nghiệp xăng, dầu không lỗ hoặc có lỗ thì cũng trong khả năng chịu được ở thời điểm thị trường xăng, dầu có nhiều dị biệt, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành chức năng tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ, cùng các cơ quan chức năng theo thẩm quyền của mình.
Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai phần mềm quản lý, phân phối kinh doanh xăng, dầu thống nhất nhằm bảo đảm tính khách quan, chính xác, minh bạch, kịp thời trong quản lý và khẩn trương triển khai việc rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách quản lý nhằm kịp thời lấp đầy các lỗ hổng, lược bỏ sự chồng chéo về quản lý, điều hành của các chủ thể trong quy định hiện hành theo chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ.