|
Ngày 2/4/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chính thức ký và công bố Sắc lệnh áp thuế thuế đối ứng (reciprocal tariff) đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ tất cả các đối tác thương mại của Hoa Kỳ.
Về mức thuế đối ứng, theo Sắc lệnh được công bố, Hoa Kỳ dự kiến sẽ áp các mức thuế đối ứng với tính chất là một loại thuế bổ sung bên cạnh các loại thuế, phí và khoản thu khác mà Hoa Kỳ hiện đang áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào nước này.
Cụ thể, áp thuế đối ứng ở mức 10% cho tất cả hàng hóa (ngoại trừ các trường hợp miễn trừ được nêu tại Phần 2) nhập khẩu từ tất cả các đối tác thương mại kể từ ngày 5/4/2025. Hoa Kỳ áp thuế đối ứng với các mức thuế suất riêng cao hơn cho tất cả hàng hóa (ngoại trừ các trường hợp miễn trừ được nêu tại Phần 2) nhập khẩu từ 57 đối tác như trong Bảng dưới đây kể từ ngày 9/4/2025. Các nước khác (không phải là một trong 57 đối tác này) vẫn sẽ tiếp tục chịu mức thuế đối ứng 10%.
Mức thuế đối ứng của Hoa Kỳ áp dụng riêng với một số đối tác (cập nhật đến ngày 15/4/2025)
STT |
Đối tác |
Mức thuế đối ứng |
1 |
Trung Quốc |
125% |
2 |
Lesotho |
50% |
3 |
Campuchia |
49% |
4 |
Lào |
48% |
5 |
Madagascar |
47% |
6 |
Việt Nam |
46% |
7 |
Myanmar (Burma) |
45% |
8 |
Sri Lanka |
44% |
9 |
Falkland Islands |
42% |
10 |
Syria |
41% |
11 |
Mauritius |
40% |
12 |
Iraq |
39% |
13 |
Botswana |
38% |
14 |
Guyana |
38% |
15 |
Serbia |
38% |
16 |
Bangladesh |
37% |
17 |
Liechtenstein |
37% |
18 |
Thái Lan |
37% |
19 |
Bosnia - Herzegovina |
36% |
20 |
Bắc Macedonia |
33% |
21 |
Angola |
32% |
22 |
Fiji |
32% |
23 |
Indonesia |
32% |
24 |
Thụy Sĩ |
32% |
25 |
Đài Loan |
32% |
26 |
Libya |
31% |
27 |
Moldova |
31% |
28 |
Nam Phi |
31% |
29 |
Algeria |
30% |
30 |
Nauru |
30% |
31 |
Pakistan |
30% |
32 |
Tunisia |
28% |
33 |
Ấn Độ |
27% |
34 |
Kazakhstan |
27% |
35 |
Hàn Quốc |
26% |
36 |
Brunei |
24% |
37 |
Nhật Bản |
24% |
38 |
Malaysia |
24% |
39 |
Vanuatu |
23% |
40 |
Bờ biển Ngà |
21% |
41 |
Namibia |
21% |
42 |
Liên minh châu Âu (EU) |
20% |
43 |
Jordan |
20% |
44 |
Nicaragua |
19% |
45 |
Malawi |
18% |
46 |
Philippines |
18% |
47 |
Zimbabwe |
18% |
48 |
Israel |
17% |
49 |
Zambia |
17% |
50 |
Mozambique |
16% |
51 |
Na Uy |
16% |
52 |
Venezuela |
15% |
53 |
Nigeria |
14% |
54 |
Chad |
13% |
55 |
Guinea Xích đạo |
13% |
56 |
Cameroon |
12% |
57 |
Congo |
11% |
Nguồn: Phụ lục I Sắc lệnh thuế đối ứng ngày 2/4/2025
Ngày 9/4/2025, ông Trump thông báo tạm hoãn áp dụng các mức thuế đối ứng riêng cho các nước đối tác (trừ Trung Quốc) trong 90 ngày. 56 đối tác còn lại sẽ vẫn chịu mức thuế đối ứng 10% trong giai đoạn này.
Theo Sắc lệnh ngày 2/4/2025, thuế đối ứng sẽ được Hoa Kỳ áp dụng đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu vào nước này.
Một số trường hợp được loại trừ như: Hàng hóa được liệt kê cụ thể trong Phụ lục II của Sắc lệnh áp thuế, với tổng cộng 1.039 dòng thuế (được liệt kê chi tiết đến HS 8 chữ số theo Biểu thuế quan hài hòa của Hoa Kỳ - HTSUS), bao gồm: một số loại dược phẩm, chất bán dẫn, đồng, gỗ nguyên liệu, khoáng sản quan trọng, sản phẩm năng lượng... Danh mục các sản phẩm được miễn trừ thuế đối ứng theo Phụ lục II Sắc lệnh thuế đối ứng ngày 2/4/2025 được đính kèm theo tài liệu này như: Nhôm thép, sản phẩm phái sinh từ nhôm thép và ô tô, phụ tùng ô tô - các sản phẩm đã chịu mức thuế bổ sung 25% theo Sắc lệnh thuế ngày 10/2/2025 và 26/3/2025 của Tổng thống Hoa Kỳ. Tất cả hàng hóa thuộc phạm vi điều chỉnh của Điều 50 USC 1702(b), bao gồm các sản phẩm có liên quan đến an ninh quốc gia. Hàng hóa từ Cuba, Bắc Triều Tiên, Nga và Belarus phải chịu mức thuế nêu tại Cột 2 theo Biểu HTSUS.
Ngày 13/4/2025, Hoa Kỳ thông báo điện thoại thông minh, máy tính và một số thiết bị điện tử khác sẽ không phải chịu thuế đối ứng, thay vào đó là các mức thuế riêng, dự kiến sẽ được áp dụng trong khoảng 1 - 2 tháng tới.
Theo ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Hoa Kỳ (như đồ nội thất, giày dép, hàng dệt may, thủy sản…) không nằm trong danh sách được miễn trừ thuế đối ứng. Do đó, các ngành này dự kiến sẽ phải chịu tác động đáng kể từ thuế đối ứng của Hoa Kỳ.
Mặc dù thời điểm áp thuế đang được trì hoãn nhưng ngay lập tức đã tác động tức thì lên cộng đồng doanh nghiệp. Để minh chứng thực tế, ông Tuấn dẫn số liệu, trong vòng 3 ngày sau Sắc lệnh thuế đối ứng của Hoa Kỳ (5 - 8/4/2025), Bình Dương có 44 tờ khai xuất khẩu trị giá hơn 708 triệu USD bị hủy; 273 đơn hàng bị khách hàng Hòa Kỳ thông báo hủy hoặc tạm dừng.
Nhận diện những tác động trực tiếp lên doanh nghiệp Việt Nam, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, 29,5% ngành hàng chịu ảnh hưởng, trong đó nhiều ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm trên 40% (gỗ và sản phẩm gỗ; đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận; hàng dệt, may; túi xách, ví, vali, mũ, ô dù; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác...). Tác động đặc biệt lớn là các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu đi Hoa Kỳ về cạnh tranh, thị phần, chuỗi cung ứng...; các doanh nghiệp tham gia chuỗi xuất khẩu hàng hóa đi Hoa Kỳ (cung ứng nguyên phụ liệu, tham gia phối hợp sản xuất như gia công, đóng gói...; dịch vụ hỗ trợ như hậu cần, tài chính, logistics...).
Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia cảnh báo, doanh nghiệp Việt Nam còn có nguy cơ bị điều tra xuất xứ hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam để lẩn tránh thuế...
"Mặc dù Hoa Kỳ tạm hoãn do áp lực trong và ngoài nước, nhưng nguy cơ áp thuế vẫn còn. Trong khi đó, đối với doanh nghiệp, điều tối kỵ nhất trong kinh doanh là sự bất ổn chính sách. Tuy vậy, đây không phải là lần đầu tiên mà Việt Nam chịu cú shock lớn từ bên ngoài và thực tế sau đó nền kinh tế đã vươn lên mạnh mẽ, nắm bắt cơ hội để vượt qua thách thức, bứt phá phát triển. Vì vậy, các doanh nghiệp cần cập nhật các sắc thuế nhanh nhất có thể, đánh giá mức độ ảnh hưởng và đồng hành cùng Đảng và Chính phủ hiến kế, giải pháp để vượt qua cho từng doanh nghiệp, từng ngành hàng và quốc gia. VCCI mong muốn lắng nghe ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp để kịp thời đề xuất với Chính phủ những giải pháp ứng phó", ông Công nhấn mạnh.
Ông Công cho biết, thời gian qua, VCCI đã có nhiều hoạt động phản ứng chính sách ngay sau khi có Sắc lệnh như các cuộc gặp Thủ tướng Chính phủ, kết nối Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ, thành lập các liên minh doanh nghiệp trong và ngoài nước để vận động chính sách với chính giới Hoa Kỳ...
Tại Hội thảo, nhiều chuyên gia, doanh nghiệp tập trung thảo luận về những giải pháp tái cấu trúc doanh nghiệp, đa dạng hóa thị trường, tập trung thúc đẩy phát triển thị trường nội địa là trụ đỡ với 100 triệu dân, đẩy mạnh cải cách thể chế để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững...
