|
| Những gói thầu do Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Phước Vinh làm bên mời thầu thường có quy mô nhỏ nhưng yêu cầu khắt khe về nhân sự. Ảnh: PV |
Mới đây nhất ngày 11/7/2022, Gói thầu Thi công xây dựng thuộc Dự án Trạm bơm Đồng Quang, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam hoàn tất mở thầu qua mạng với sự tham dự của Công ty TNHH Đầu tư phát triển tư vấn công trình xây dựng DCO. Gói thầu có giá dự toán 1,9 tỷ đồng, loại công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn, cấp IV. Tuy nhiên, HSMT đưa ra yêu cầu chỉ huy trưởng công trình có tối thiểu 10 năm kinh nghiệm, có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn hạng III trở lên; cán bộ kỹ thuật thi công trực tiếp phụ trách phần xây dựng, cán bộ kỹ thuật thi công trực tiếp phụ trách phần lắp đặt thiết bị và cán bộ phụ trách an toàn lao động đều phải có tối thiểu 7 năm kinh nghiệm. “Với một công trình có quy mô, kết cấu đơn giản như trên, việc yêu cầu nhân sự thực hiện phải đáp ứng từ 10 năm kinh nghiệm trở lên là hạn chế sự tham dự của rất nhiều nhà thầu có năng lực”, một nhà thầu xây lắp nhận định.
Trước đó, tại Gói thầu Thi công công trình thuộc Dự án Xây dựng Trụ sở làm việc UBND xã Quế Mỹ, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam (giá dự toán 3,4 tỷ đồng), HSMT quy định 6 vị trí nhân sự chủ chốt, trong đó, chỉ huy trưởng phải có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công công trình dân dụng và công nghiệp hạng III trở lên; có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình, có chứng nhận huấn luyện an toàn vệ sinh lao động, có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy. Ngoài ra, để đạt đánh giá tính hợp lệ, HSMT còn yêu cầu nhà thầu phải có văn bản của cơ quan bảo hiểm xã hội xác nhận không nợ bảo hiểm của người lao động tính đến hết tháng 10/2021.
Kết quả mở thầu ghi nhận 5 nhà thầu tham dự và đều không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, dẫn tới Gói thầu bị hủy thầu vào tháng 4/2022.
Tình trạng tương tự cũng được ghi nhận tại Gói thầu Sửa chữa tường rào thuộc Dự án Trường THPT Phan Châu Trinh, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam (giá dự toán 340 triệu đồng). Theo đó, HSMT yêu cầu chỉ huy trưởng công trình phải có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng dân dụng và công nghiệp hạng III trở lên, chứng chỉ bồi dưỡng chỉ huy trưởng công trình. Trong khi công trình đang xét là công trình dân dụng, cấp IV.
Bên cạnh việc kém thu hút nhà thầu hoặc phải hủy thầu, hệ quả tiếp theo của rào cản nhân sự kể trên là những nhà thầu có giá dự thầu cạnh tranh bị đánh trượt, làm giảm hiệu quả kinh tế của công tác đấu thầu. Đơn cử tại Gói thầu Xây dựng thuộc Dự án Cầu Đồng Vỡ thôn Thạch Khê, xã Quế Mỹ, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam (giá dự toán 1,5 tỷ đồng), trong số 3 nhà thầu tham dự, 2 nhà thầu chào giá thấp hơn cùng bị loại do nhân sự chủ chốt mà nhà thầu đề xuất không đáp ứng yêu cầu của HSMT. Kết quả, Công ty TNHH Xây dựng Toàn Thịnh Phát, nhà thầu có giá dự thầu cao nhất được phê duyệt trúng thầu.
Theo một chuyên gia đấu thầu, các mẫu hướng dẫn lập HSMT do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành quy định, căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu và pháp luật chuyên ngành mà HSMT quy định các vị trí nhân sự chủ chốt và số năm kinh nghiệm tối thiểu cho phù hợp. Các văn bản này không quy định cụ thể về số năm kinh nghiệm đối với nhân sự, nhưng thường được khuyến nghị xác định từ 3 - 5 năm. Theo đó, vị chuyên gia cho rằng, khi xây dựng HSMT, cần căn cứ vào quy mô, tính chất công việc phải thực hiện để đưa ra các yêu cầu phù hợp. Trường hợp các tiêu chí được xây dựng vượt xa so với bản chất công việc cần thực hiện rất dễ dẫn đến hạn chế cạnh tranh.
