Đấu thầu tại huyện Quảng Điền (Thừa Thiên Huế): Kém cạnh tranh do đâu?

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Khảo sát của Báo Đấu thầu cho thấy, trong khoảng một năm trở lại đây, phần lớn các gói thầu xây lắp lựa chọn nhà thầu qua mạng tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDA ĐTXD) khu vực huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ thu hút 1 nhà thầu tham dự, với giá trúng thầu luôn sát giá gói thầu. Tình trạng này là hệ quả của các rào cản tại hồ sơ mời thầu (HSMT), mà trọng tâm là yêu cầu về hợp đồng tương tự.
Ảnh chỉ mang tính minh họa
Ảnh chỉ mang tính minh họa

Từ ngày 15/10 - 2/11/2024, BQLDA ĐTXD khu vực huyện Quảng Điền tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện Gói thầu Xây lắp toàn bộ công trình thuộc Dự án Kè chống sạt lở bờ sông Bồ đoạn qua xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền (giá gói thầu 30,71 tỷ đồng). Kiến nghị đến Bên mời thầu, một nhà thầu cho rằng, HSMT gây khó cho nhà thầu tham dự thông qua việc chi tiết hóa yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm. Cụ thể, đối với hợp đồng tương tự, HSMT yêu cầu “nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 1 công trình có loại kết cấu: công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) có tối thiểu các hạng mục kè chống sạt lở bờ sông gia cố mái kè bằng đá lát hộc khan trong hệ thống bê tông cốt thép (BTCT) khung giằng, rọ đá, lăng thể đá đổ, thảm đá và công trình trên tuyến có cống hộp bê tông cốt thép có tối thiểu 2 khoang, tổng diện tích mặt cắt ướt lưu thông nước ≥ 37,6 m2, cấp: IV”.

Theo nhà thầu, Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT hướng dẫn quy định đối với kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự chỉ bao gồm 2 yếu tố “loại kết cấu” và “cấp công trình”. 2 yếu tố này được dẫn chiếu xác định theo Phụ lục I và Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD. Các công tác thi công được liệt kê trong HSMT không thuộc danh mục loại kết cấu quy định tại Phụ lục I và Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD, do đó, Bên mời thầu không có cơ sở quy định trong HSMT.

Tháng 6/2024, Báo Đấu thầu tiếp nhận phản ánh về bất cập tương tự tại Gói thầu Xây lắp toàn bộ công trình thuộc Dự án Gia cố, nạo vét sông Rào Cùng, xã Quảng Thọ (36,66 tỷ đồng) cũng của bên mời thầu này. Theo đó, HSMT yêu cầu nhà thầu tham dự phải có hợp đồng bao hàm các hạng mục công việc tương tự đã thực hiện có tính chất sao y gói thầu đang mời thầu (loại công trình NN&PTNT có kết cấu: kè chống sạt lở gia cố mái kè bằng đá hộc lát khan trong hệ thống BTCT khung giằng, đóng cọc tre, rọ đá hoặc giữ chân bằng đá hộc cọc tre, lăng thể đá đổ, đào và nạo vét đất khối lượng ≥ 75.000 m3, đắp đất thân đê, bê tông mặt đê và các công trình trên tuyến như bến, cống tròn tưới tiêu, có cầu hoặc cống hộp bê tông cốt thép có tối thiểu 3 khoang…).

Trước phản ánh của nhà thầu, Bên mời thầu kiên quyết bảo lưu HSMT đã phát hành. Kết quả lựa chọn nhà thầu được phê duyệt ngày 9/7/2024 cho thấy, nhà thầu duy nhất tham dự và trúng thầu là Liên danh Rào Cùng 2024 (do Công ty CP Xây dựng Thủy lợi Thừa Thiên Huế đại diện), với giá 34,787 tỷ đồng. Được biết, nhà thầu này từng tham gia thi công hàng loạt gói thầu trong lĩnh vực NN&PTNT trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Tháng 7/2024, BQLDA ĐTXD khu vực huyện Quảng Điền tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện 2 gói thầu xây lắp giao thông. Trong đó, tại Gói thầu Xây dựng thuộc Dự án Nâng cấp, sửa chữa đường tránh lũ thôn Trung Kiều, xã Quảng Thái (giá gói thầu 2,426 tỷ đồng), HSMT quy định hợp đồng tương tự đáp ứng “loại kết cấu mặt đường bằng bê tông xi măng mác 300 đá Dmax40, dày 18cm và lớp phối đá dăm dày 12cm, có thi công cống hộp với kích thước ≥ (2,0*1,4)m, cấp: IV”. Tương tự, tại Gói thầu Xây dựng thuộc Dự án Nâng cấp, sửa chữa đường trục thôn Trung Kiều, xã Quảng Thái (2,053 tỷ đồng), HSMT yêu cầu hợp đồng tương tự có tính chất “loại kết cấu mặt đường bằng bê tông xi măng Dmax40 trên lớp phối đá dăm, tường chắn bằng bê tông, có thi công cống hộp với kích thước ≥ (3,0*1,2)m, cấp: IV”. Tính chất tương tự vừa nêu đồng thời là yêu cầu bắt buộc phải đáp ứng đối với tất cả các vị trí nhân sự chủ chốt. Ngoài ra, HSMT quy định danh mục 23 chủng loại xe, máy trong danh mục thiết bị thi công chủ yếu mà nhà thầu phải đề xuất trong hồ sơ dự thầu.

Ngay sau khi HSMT được phát hành, 2 gói thầu liên tiếp phát sinh văn bản kiến nghị điều chỉnh HSMT. Theo quan điểm của các nhà thầu, việc Bên mời thầu yêu cầu hợp đồng tương tự phải đáp ứng tổ hợp hạng mục chi tiết như tại HSMT là không tuân thủ quy định pháp luật đấu thầu, pháp luật xây dựng, làm hạn chế nhà thầu. Liên quan đến danh mục thiết bị, các nhà thầu cho rằng, đây là 2 công trình giao thông cấp IV với kỹ thuật thi công đơn giản. Do đó, việc yêu cầu tới 23 chủng loại máy, thiết bị là không cần thiết, phát sinh chi phí cho nhà thầu, vi phạm khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu.

Theo kết quả được phê duyệt ngày 6/8/2024, 2 gói thầu được trao cho Công ty TNHH MTV Xây dựng La Thị, nhà thầu duy nhất tham dự.

Mở rộng khảo sát tại trên 20 gói thầu xây lắp đấu thầu qua mạng do BQLDA ĐTXD khu vực huyện Quảng Điền mời thầu trong 1 năm trở lại đây cho thấy, cục diện chỉ 1 nhà thầu dự được lặp lại thường xuyên. Đơn cử Gói thầu Xây Trường Tiểu học Quảng Thọ và Trường Tiểu học số 1 Quảng Phước; Gói thầu Thi công hệ thống trạm bơm xã Quảng Vinh và xã Quảng An; Gói thầu Hạ tầng phục vụ dân sinh kết hợp phát triển du lịch xã Quảng Công...

Trước thực trạng nhiều gói thầu được đấu thầu rộng rãi qua mạng, song chỉ ghi nhận 1 nhà thầu tham dự, một chuyên gia đấu thầu cho rằng, các cơ quan chức năng, các cấp quản lý cần rà soát, phân tích, nhận diện được nguyên nhân, từ đó đưa ra giải pháp nâng cao mức độ cạnh tranh, tăng hiệu quả đấu thầu.

Tin cùng chuyên mục