|
| Nhiều dự án hạ tầng đường sắt nhằm tăng cường kết nối liên vùng đang được gấp rút chuẩn bị đầu tư. Ảnh: AI Nhã Chi |
Nhiều tín hiệu vui
Sau khi được Quốc hội thông qua chủ trương Dự án Đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, thông tin được người dân rất quan tâm là VinSpeed và THACO tiên phong đề xuất được thực hiện tuyến đường sắt chiến lược hơn 61 tỷ USD này. Dự kiến, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam gồm 3 đoạn tuyến: Lạng Sơn (Đồng Đăng) - Hà Nội, Hà Nội - TP.HCM, TP.HCM - Cần Thơ, tốc độ thiết kế 350 km/h. Trước mắt, Chính phủ đặt mục tiêu hoàn tất các bước chuẩn bị đầu tư đoạn tuyến Hà Nội - TP.HCM (dài 1.541 km, đi qua 20 tỉnh, thành phố) để khởi công vào tháng 12/2026.
Đồng thời, Chính phủ đang chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan, địa phương phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để khởi công Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (tổng mức đầu tư khoảng hơn 8,3 tỷ USD) vào ngày 19/12/2025. Theo Bộ Xây dựng, đầu tháng 6/2025 đã hoàn thành công tác thiết kế ranh giải phóng mặt bằng (GPMB), tọa độ tim tuyến, ga; bàn giao hướng tuyến cho 9 tỉnh, thành phố có tuyến đường đi qua để triển khai...
Bên cạnh đó, các tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng dài 156 km, tổng mức đầu tư khoảng 6 tỷ USD; tuyến Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái dài 187 km, tổng mức đầu tư khoảng 7 tỷ USD đang được các cơ quan chức năng tiến hành các bước chuẩn bị đầu tư. Tại khu vực phía Nam, mới đây UBND TP.HCM đã chấp thuận việc Tập đoàn Vingroup nghiên cứu, lập hồ sơ đề xuất Dự án Đường sắt đô thị từ trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ theo phương thức đối tác công tư (PPP).
Về hạ tầng hàng không, cập nhật của phóng viên cho thấy nhiều tín hiệu sáng lạn. Dự án Đầu tư xây dựng nhà ga T3 Cảng hàng quốc tế (HKQT) Tân Sơn Nhất vừa đi vào hoạt động. Trong khi đó, chủ đầu tư và các nhà thầu đang tăng tốc thi công Cảng HKQT Long Thành để hoàn thành nhiều hạng mục quan trọng vào cuối năm 2025. Mới nhất, Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 01/2025/NQ-CP về đầu tư mở rộng Cảng HKQT Phú Quốc, phục vụ Hội nghị APEC 2027 theo hình thức đầu tư kinh doanh quy định tại Luật Đầu tư với tổng vốn đầu tư 22 nghìn tỷ đồng. Một số dự án hạ tầng hàng không khác cũng đạt được những bước tiến trong quá trình triển khai như Nhà ga T2 Cảng hàng không Đồng Hới; Nâng cấp mở rộng Cảng hàng không Cà Mau…
Cùng với đường sắt, hàng không, các dự án hạ tầng đường bộ, cảng biển cũng tiếp tục “bung nở” tin vui. Theo Bộ Xây dựng, tiến độ, chất lượng các dự án xây dựng cao tốc được bảo đảm. Tính đến thời điểm này, cả nước đã hoàn thành 2.238 km cao tốc, dự kiến đạt gần 2.800 km cao tốc trong tháng 9/2025. Bộ Xây dựng cam kết cùng các địa phương đôn đốc thực hiện các dự án bảo đảm tiến độ để cuối năm 2025 hoàn thành hơn 3.000 km cao tốc.
Bên cạnh các dự án đầu tư công, quá trình triển khai đầu tư nhiều dự án hạ tầng theo phương thức PPP cũng đạt được những bước tiến lớn. Ngày 12/5/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã bấm nút khởi công Dự án Cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng đoạn qua tỉnh Nam Định, Thái Bình theo phương thức PPP. Tuyến cao tốc có vận tốc thiết kế 120 km/giờ, dài 60,9 km, tổng mức đầu tư khoảng 20 nghìn tỷ đồng. Đầu năm 2025, cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua tỉnh Bình Dương được khởi công. Đây cũng là dự án BOT với tổng mức đầu tư 8.833 tỷ đồng.
Dự án Xây dựng đường bộ cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc theo phương thức PPP (18 nghìn tỷ đồng) vừa được phê duyệt; cao tốc Chơn Thành - Gia Nghĩa (25,9 nghìn tỷ đồng) đang hoàn thiện các thủ tục để chuẩn bị khởi công; cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (hơn 19.600 tỷ đồng), cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương (17.718 tỷ đồng) đang được GPMB để chuẩn bị khởi công…
Đặc biệt, nhiều tên tuổi lớn trong lĩnh vực hạ tầng giao thông như Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Sơn Hải, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành đã đề xuất Thủ tướng xem xét, cho doanh nghiệp huy động vốn đầu tư mở rộng một số đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP. Về phía địa phương, TP.HCM đã đề xuất một số cơ chế ưu đãi về hạ tầng, thủ tục và thời gian chuẩn bị để thu hút, giữ chân nhà đầu tư chiến lược cho Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (tổng mức đầu tư hơn 50 nghìn tỷ đồng)...
Kỳ vọng “cú hích” để Việt Nam bứt tốc
Sự phát triển mạnh mẽ về hạ tầng giao thông không chỉ giúp “mạch máu” của nền kinh tế lưu thông mạch lạc, mà còn tạo tiền đề sắp xếp lại không gian phát triển, tạo động lực để tăng trưởng Việt Nam bứt phá trong thời gian tới.
Ông Trần Thành Trọng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp tỉnh Bình Dương chia sẻ, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp ở Bình Dương, Đồng Nai, TP.HCM đặt niềm tin, khi các công trình cao tốc, Vành đai 3 - TP.HCM và Cảng HKQT Long Thành đi vào khai thác sẽ hình thành hệ thống hạ tầng giao thông đa phương thức hiện đại, đồng bộ, có năng lực thông thương lớn, tạo kết nối liên vùng và vươn tầm ra thế giới, tạo đột phá mới và giá trị mới.
Không chỉ người dân, doanh nghiệp mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đặt kỳ vọng lớn vào sự phát triển bứt phá hạ tầng để đưa đất nước tiến xa hơn, trở nên mạnh mẽ và kiêu hãnh hơn. Theo người đứng đầu Chính phủ, những quyết sách được Đảng và Chính phủ hoạch định, triển khai quyết liệt, mạnh mẽ đang mang luồng sinh khí mới cho phát triển hạ tầng. Theo đó, việc tập trung tháo gỡ các rào cản về thể chế, nỗ lực cắt bỏ thủ tục hành chính rườm rà đã tạo động lực thúc đẩy thực hiện các dự án hạ tầng nhanh chóng, hiệu quả. Điển hình là các nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù áp dụng cho các cao tốc Bắc - Nam, Biên Hòa - Vũng Tàu, Châu Đốc - Cần Thơ - An Giang… Ghi nhân hiệu quả từ thực tiễn, nhiều dự án đường bộ cao tốc, cảng hàng không, cảng biển, đường sắt đã và đang được xem xét, quyết định áp dụng chính sách đặc thù để triển khai nhanh và hiệu quả.
Những năm gần đây, Chính phủ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi cho địa phương trong vai trò làm đơn vị chủ quản. Không chỉ ở các dự án hạ tầng sử dụng vốn đầu tư công, bài học đẩy mạnh phân cấp và nguyên lý lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân từ thành công của các dự án cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, Hạ Long - Vân Đồn, Vân Đồn - Móng Cái đã và đang có hiệu ứng lan tỏa tới các dự án cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành (đoạn qua tỉnh Bình Dương), Tân Phú - Bảo Lộc, Ninh Bình - Hải Phòng, Chơn Thành - Gia Nghĩa, TP.HCM - Mộc Bài, Bảo Lộc - Liên Khương…
