|
| Trường Đại học quốc tế RMIT Việt Nam là chi nhánh tại châu Á của Đại học RMIT - tổ chức đại học lớn nhất Australia |
Chuyến thăm Australia lần này của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc theo lời mời của Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull là dấu mốc quan trọng khi hai nước dự kiến chính thức nâng cấp quan hệ lên tầm Đối tác chiến lược vào đúng dịp kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu vào Australia ngày càng đa dạng
Cách đây khoảng nửa năm, gần 3 tấn thanh long của Việt Nam lần đầu tiên đã được xuất khẩu sang Australia, sau quả vải và xoài trước đó. Lô thanh long đầu tiên của Việt Nam từ nhà xưởng thanh long của Công ty TNHH MTV Hoàng Phát tại xã Dương Xuân Hội, huyện Châu Thành, tỉnh Long An đã lên đường sang Australia vào ngày 20/9/2017, mang nhiều hy vọng của bà con nông dân về một thị trường mới nhiều cơ hội. Hành trình 9 năm đàm phán để thanh long Việt Nam được chính thức cấp phép nhập khẩu vào Australia được coi là một dấu mốc quan trọng trong xuất khẩu hàng hóa, đặc biệt là nông thủy sản của Việt Nam, sang thị trường đầy tiềm năng nhưng cũng khắt khe bậc nhất thế giới này.
Nhìn rộng hơn, quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Australia đã có những kết quả rất tích cực.
Có thể thấy rõ, những năm qua, kinh tế, thương mại và đầu tư là các lĩnh vực phát triển nhất trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Australia. Nền tảng quan trọng thúc đẩy giao thương và hợp tác đầu tư giữa Việt Nam và Australia là việc hai nước đã tham gia Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Australia/New Zealand (AANZFTA). Theo lộ trình Hiệp định AANZFTA đã ký kết thì đến năm 2018, Australia cắt giảm 90% các loại thuế nhập khẩu hàng hóa và đến năm 2020 thì 100% dòng thuế sẽ được cắt giảm xuống 0%.
Số liệu thống kê cho thấy, sau 6 năm thực hiện AANZFTA, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Australia tăng trung bình 4,7%/năm. Năm 2016, kim ngạch hai chiều giữa hai nước tăng 6,5% so với năm 2015, trong đó Việt Nam xuất siêu khoảng 480 triệu USD (xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Australia đạt 2,87 tỷ USD, nhập khẩu của Việt Nam từ Australia khoảng 2,39 tỷ USD). Australia hiện là bạn hàng lớn thứ 8 của Việt Nam. Riêng trong năm 2017, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Australia đạt hơn 6,464 tỷ USD, tăng 22,9% so với năm 2016.
Một tín hiệu tích cực là danh mục hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Australia hiện tương đối đa dạng. Một số mặt hàng thâm nhập thị trường khá thuận lợi nhờ nhu cầu tiêu dùng tốt, điển hình là hàng thủy sản. Theo thống kê, kim ngạch nhập khẩu hàng thủy sản Việt Nam của Australia trong 6 năm qua tăng từ 15,5 triệu USD năm 2011 lên 183,7 triệu USD năm 2016.
Đối tác quan trọng về đầu tư
Không chỉ thương mại, hoạt động đầu tư giữa Việt Nam và Australia cũng có nhiều bước tiến tích cực trong những năm qua. Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến cuối tháng 2/2018, Australia có 411 dự án còn hiệu lực đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký hơn 1,8 tỷ USD, xếp thứ 19 trong số 126 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam.
Đặc biệt, chỉ tính riêng trong 2 tháng đầu năm 2018, Việt Nam đã có thêm 3 dự án mới của các nhà đầu tư Australia. Cùng với 1 dự án tăng vốn và 20 lượt góp vốn mua cổ phần, số vốn mà các nhà đầu tư Australia “đổ” vào Việt Nam đạt 28,4 triệu USD, đứng thứ 15 trong số 36 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam trong 2 tháng đầu năm.
Theo ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Australia được xác định là một đối tác quan trọng về đầu tư của Việt Nam. Hiện nhiều dự án đầu tư từ Australia được đánh giá cao, đi vào sản xuất - kinh doanh đạt hiệu quả.
Điển hình trong số này là Dự án BlueScope Steel Việt Nam, vốn đầu tư 105 triệu USD, do BHP Steel Asia Holdings Pty Ltd đầu tư tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Bên cạnh đó là Dự án Niken Bản Phúc, vốn đầu tư 136 triệu USD. Ngoài ra, các dự án quy mô lớn thường được nhắc tới là Dự án Foster’s - Tiền Giang, vốn đầu tư 126,4 triệu USD; Dự án Nhôm Toàn cầu Việt Nam, vốn đầu tư 102,8 triệu USD…
Dấu ấn của các nhà đầu tư Australia tại Việt Nam còn được ghi nhận ở sự thành công của Ngân hàng ANZ hay Trường Đại học RMIT.
Mặc dù phần lớn dự án đầu tư của Australia tại Việt Nam có quy mô khá nhỏ (vốn bình quân chỉ khoảng 5,2 triệu USD/dự án), tuy nhiên, theo lãnh đạo Cục Đầu tư nước ngoài, với nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư và dưới tác động tích cực của quá trình thực hiện các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới, dòng vốn của các nhà đầu tư Australia vào Việt Nam sẽ gia tăng trong thời gian tới.
