|
| Các dự án năng lượng tái tạo có chi phí đầu tư lớn nên chưa tạo được sức hấp dẫn với nhà đầu tư. Ảnh: Lê Tiên |
Nhiều trở ngại
Theo ông Nguyễn Phương Đông, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, Thành phố có tiềm năng phát triển nguồn điện mặt trời do có cường độ bức xạ mặt trời khá cao. Tuy nhiên, tính đến thời điểm này, Thành phố mới chỉ có 1 dự án đầu tư xây dựng xử lý chất thải rắn có kết hợp với thu hồi năng lượng để phát điện.
Tại Bình Thuận, mặc dù hiện tại đã có 9 dự án điện gió được UBND Tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư, quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, nhưng mới chỉ có 3 dự án đi vào hoạt động. Các dự án còn lại đang được triển khai, nhưng tiến độ rất chậm trễ.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Bình Định - địa phương được đánh giá có tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo lớn nhất nhì cả nước. 2 dự án phong điện là Dự án Nhà máy Phong điện Phương Mai III và Dự án Nhà máy Phong điện Phương Mai I dù đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư từ năm 2007 và 2009 nhưng đến nay vẫn chưa triển khai xây dựng. UBND tỉnh Bình Định đã nhiều lần gia hạn cho nhà đầu tư nhưng các dự án này vẫn “án binh bất động”.
Theo GS.TSKH Trần Đình Long, nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Điện lực Việt Nam, trở ngại lớn nhất khiến các dự án năng lượng tái tạo chưa hấp dẫn các nhà đầu tư là do giá mua điện gió của Việt Nam hiện thấp hơn rất nhiều so với giá thành đầu tư. Bên cạnh đó, do đây là những dự án mới, nên trong quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn, thách thức; chi phí đầu tư sản xuất khá lớn…, nên chưa tạo được sức hấp dẫn với nhà đầu tư.
Chia sẻ về khó khăn của người tham gia đầu tư phát điện sinh khối tại Việt Nam, ông Trương Đồng Tâm, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Ngôi Sao Vàng nhìn nhận, Chính phủ vẫn thiếu chính sách hỗ trợ cần thiết đối với các nhà đầu tư lĩnh vực điện sinh khối (vốn đầu tư, đất đai xây dựng, lãi suất…). Điều này làm cho năng lượng sinh khối chưa phát triển đúng với tiềm năng thực tế, chưa đi vào đời sống xã hội.
“Khởi nghiệp” phát triển năng lượng tái tạo
Từ gợi ý trên, ông Ngãi nêu ý tưởng, Chính phủ cần sớm tổ chức lập quy hoạch về phát triển năng lượng tái tạo; trong việc lập quy hoạch này cần phải quy tụ được các nhà tư vấn có trình độ, kinh nghiệm về năng lượng tái tạo. Đồng thời, trong quy hoạch cho từng tỉnh, vùng, miền, cần xác định giá trị đầu tư hợp lý cho các dự án. Chính phủ cũng cần có chủ trương xây dựng 1 - 2 khu công nghệ cao đối với việc sản xuất, chế tạo thiết bị năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo để giảm nhập khẩu thiết bị từ nước ngoài.
Nhìn lại giá bán điện năng lượng tái tạo hiện nay, ông Trần Viết Ngãi cho rằng, giá bán điện mặt trời vừa được Chính phủ ban hành là 2.086 đồng/kWh, đây là mức giá tốt có thể hấp dẫn được các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, theo ông Long, vẫn cần rất nhiều giải pháp đột phá trong thời gian tới để phát triển năng lượng tái tạo. Điển hình như: khung chính sách về giá cho năng lượng tái tạo cần hấp dẫn hơn; hợp đồng mua bán điện giữa nhà sản xuất với các công ty mua bán điện phải là hợp đồng dài hạn tạo sự yên tâm cho các nhà đầu tư; Chính phủ cũng ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo (ưu đãi sử dụng vốn, thuế…).
