Tuy nhiên, trên thực tế, trong quá trình tổ chức đấu thầu và tham dự thầu, nhiều bên mời thầu/nhà thầu đã không thường xuyên đăng nhập tài khoản trên Hệ thống để theo dõi cập nhật các công việc này. Điều này dẫn đến nhiều tranh cãi, thậm chí là khiếu nại giữa các bên liên quan.
Ảnh chỉ mang tính minh họa: Lê Tiên
Thời gian gần đây, Báo Đấu thầu nhận được nhiều phản ánh của các nhà thầu, bên mời thầu liên quan đến các tài liệu làm rõ E-HSMT và E-HSDT trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Đơn cử, tại Gói thầu In ấn giấy tờ sổ sách chuyên môn do một bên mời thầu thuộc ngành y tế tại Hà Nội thực hiện đã đưa yêu cầu “nhà thầu cung cấp hàng mẫu” vào tài liệu làm rõ E-HSMT với một nhà thầu. Yêu cầu này sau đó được bên mời thầu sử dụng là tiêu chí đánh giá E-HSDT của nhà thầu, khiến một nhà thầu khác không cập nhật kịp yêu cầu này và bị loại.
Ở một gói thầu tư vấn thiết kế bản vẽ thi công - dự toán công trình của một ban quản lý đầu tư xây dựng tại Hà Nội, trong quá trình phát hành E-HSMT, một nhà thầu đã có văn bản gửi tới bên mời thầu thông qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để yêu cầu được làm rõ một số nội dung của E-HSMT.
Theo quy định, trường hợp cần làm rõ E-HSMT, nhà thầu gửi đề nghị làm rõ đến bên mời thầu thông qua Hệ thống tối thiểu 3 ngày làm việc trước ngày có thời điểm đóng thầu để xem xét, xử lý. Nội dung làm rõ E-HSMT được bên mời thầu đăng tải lên Hệ thống… Thực hiện đúng quy định này, một nhà thầu đã gửi đề nghị làm rõ E-HSMT đến bên mời thầu trước hơn 20 ngày tính đến thời điểm đóng thầu và được Hệ thống xác nhận rõ ngày, giờ gửi. Tuy nhiên, đến thời điểm đóng thầu, Nhà thầu vẫn không nhận được trả lời của bên mời thầu. Việc không được trả lời khiến Nhà thầu không có đủ cơ sở lập E-HSDT đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT để nộp trước thời điểm đóng thầu. Từ đó, nhà thầu này mất đi cơ hội tham dự gói thầu nêu trên.
Phải cập nhật thường xuyên việc làm rõ hồ sơ
Theo quy định tại Thông tư 04/2017/TT-BKHĐT, đối với các gói thầu thực hiện đấu thầu qua mạng, việc làm rõ E-HSMT, E-HSDT được các bên (nhà thầu, bên mời thầu) thực hiện trực tuyến trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Tuy nhiên, có một thực tế là, do không thường xuyên đăng nhập tài khoản chứng thư số trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để theo dõi, nhà thầu không cập nhật được những sửa đổi của E-HSMT cũng như các yêu cầu làm rõ E-HSDT; bên mời thầu không kịp trả lời, làm rõ các yêu cầu làm rõ E-HSMT của nhà thầu theo quy định.
Văn bản làm rõ E-HSMT là một phần không thể tách rời của E-HSMT. Đặc biệt, trong đấu thầu qua mạng, các văn bản làm rõ được công khai và các nhà thầu đều có thể vào đọc và cập nhật. Do đó, các nhà thầu phải thường xuyên đăng nhập tài khoản nhà thầu, kịp thời cập nhật yêu cầu của E-HSMT để chuẩn bị E-HSDT.
Ngoài ra, bên mời thầu cũng phải cập nhật kịp thời các đề nghị làm rõ E-HSMT của nhà thầu để kịp xử lý tình huống trong trường hợp cần phải sửa đổi E-HSMT (phải được thực hiện trước thời điểm đóng thầu tối thiểu 3 ngày làm việc và bảo đảm đủ thời gian để nhà thầu hoàn chỉnh E-HSDT); trường hợp không bảo đảm đủ thời gian như nêu trên thì phải gia hạn thời điểm đóng thầu.
Hiện, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia có tiện ích gửi thông báo sửa đổi E-HSMT, nội dung làm rõ E-HSMT, làm rõ E-HSDT tới địa chỉ email của nhà thầu đã nhấn nút "theo dõi" trong giao diện của thông báo mời thầu (E-TBMT) trên Hệ thống, tới bên mời thầu đang tổ chức đấu thầu gói thầu đó. Tuy nhiên, chuyên gia đấu thầu cho rằng, việc gửi email tự động chỉ là tiện ích được Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia xây dựng nhằm hỗ trợ nhà thầu/bên mời thầu trong việc theo dõi tình trạng các thông tin được đăng tải trên Hệ thống. Do đó, nhà thầu/bên mời thầu phải có trách nhiệm tự theo dõi tình trạng thông tin gói thầu cũng như các nội dung làm rõ, trả lời làm rõ liên quan đến gói thầu trên Hệ thống.
Mỗi bên mời thầu, nhà thầu có 1 tài khoản chứng thư số và được đăng ký 1 địa chỉ email nhận thông báo kèm theo tài khoản chứng thư số này. Trong khi đó, có một số bên mời thầu/nhà thầu không còn sử dụng địa chỉ email đã được đăng ký ban đầu trong tài khoản chứng thư số. Trong trường hợp bên mời thầu/nhà thầu muốn thay đổi, cập nhật địa chỉ email khác để nhận thông báo làm rõ hồ sơ qua email thì bên mời thầu/nhà thầu phải gửi văn bản tới Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia thuộc Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) để cập nhật tiện ích này cho tài khoản chứng thư số trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
