Nội dung được chất vấn là: Công tác quản lý an toàn thông tin mạng; việc xử lý các cá nhân, tổ chức có hành vi đăng tải thông tin xuyên tạc, sai sự thật trên các phương tiện thông tin điện tử gây hoang mang trong dư luận, gây thiệt hại về kinh tế, tổn hại danh dự, nhân phẩm của cá nhân, tổ chức khác. Việc kiểm duyệt chương trình, nội dung quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn trực tiếp đăng đàn trả lời chất vấn các nội dung nêu trên. Lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tham gia trả lời chất vấn.
Dự phiên họp có Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng; Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam,...
14.00': Phiên họp bắt đầu dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển (ngay đầu giờ đã có 16 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn Bộ trưởng TTTT Trương Minh Tuấn).
* Các đại biểu Quốc hội: Nguyễn Sĩ Cương (Ninh Thuận); Nguyễn Tọa (Lâm Đồng); Trần Công Thuật (Quảng Bình)... chất vấn các vấn đề: Giải pháp ngăn chặn thông tin xấu độc từ các trang mạng mạo danh lãnh đạo, phòng chống tin nhắn rác; quản lý chương trình truyền hình giải trí liên kết; giải pháp ngăn ngừa thông tin xấu độc, định hướng thông tin trên internet; phát huy vai trò của báo chí trong phòng chống tham nhũng, ngăn chặn phóng viên sai phạm....
Ngăn chặn thông tin xấu độc
Về vấn đề ngăn chặn thông tin xấu độc, nói xấu bất hợp pháp, kích động thù hằn... trên mạng internet, Bộ trưởng cho rằng, thế giới đang dịch chuyển theo sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội... và tiến trình này đặt ra không ít thách thức đối với cơ quan quản lý thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.
Bộ trưởng cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa, Việt Nam là nước có số lượng người dùng mạng xã hội thuộc 'top' đầu thế giới, đây là xu thế tất yếu. Trên mạng xã hội, tin tức lan truyền với tốc độ chóng mặt, vấn đề là khai thác được ưu điểm, hạn chế những khuyết điểm của nó,...
Phân loại các trang mạng trong nước, trang mạng ở nước ngoài, Bộ trưởng cho biết, ở nước ta các thế lực thù địch, bất lương (có nguồn gốc từ nước ngoài) sử dụng triệt để nhằm bôi nhọ chế độ, lãnh đạo, nói xấu, công kích lẫn nhau, đưa tin 'bỏng mắt', 'đắng lòng'... làm nhiễu thông tin, tung tin giả, phát ngôn thiếu chuẩn mực, kích động hằn thù,... nhiều trường hợp vi phạm pháp luật...
Về giải pháp ngăn chặn thông tin xấu độc, tin giả, tin xấu trên mạng xã hội, Bộ trưởng nhấn mạnh giải pháp hoàn thiện thể chế (đã ban hành Thông tư 38), đồng thời đẩy mạnh cung cấp thông tin chính thống; trong sạch hóa đội ngũ người làm báo; minh bạch thông tin... để 'lấy cái đẹp, dẹp cái xấu'; xử phạt nghiêm minh các trường hợp sai phạm (xác định được nhân thân); đối với các trường hợp không xác định được nhân thân thì yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp thông tin xuyên biên giới gỡ bỏ những thông tin vi phạm.
Bộ trưởng cho biết, thời gian qua Bộ TTTT đã yêu cầu gỡ bỏ hơn 2000 clip xấu độc trên kênh youtube;... Thời gian tới Bộ sẽ phối hợp với Facebook để gỡ bỏ những trang giả mạo; bên cạnh các giải pháp kỹ thuật, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho công chúng, Bộ cũng sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng, các doanh nghiệp của Việt Nam và quốc tế để quản lý chặt chẽ vấn đề này;...
Bộ trưởng TTTT: "Bản thân tôi cũng là nạn nhân của sim rác"
Trả lời về vấn đề tin nhắn rác, Bộ trưởng nêu rõ những nguyên nhân về mặt quản lý, giám sát, qua đó nhấn mạnh trách nhiệm của các cơ quan quản lý, trong đó có trách nhiệm của Bộ TTTT.
Theo Bộ trưởng, sở dĩ chưa giải quyết được triệt để vấn đề này là vì lợi ích của nhiều bên (cả nhà mạng, lẫn đại lý và người dùng...).
Để xử lý vấn nạn sim rác, tin nhắn rác, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua, Bộ TTTT rất trăn trở và đã quyết liệt xử lý vấn đề này.
Tinh thần của Bộ là phải chặn ngay từ đầu ra (ngăn chặn từ nhà mạng, 'bắt gà ngay trong chuồng'), quản lý chặt chẽ tài nguyên kho số quốc gia; giảm đầu 11 số; quy trách nhiệm cho các nhà mạng; xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu;... Thời gian qua, Bộ đã thu hồi khoảng 20 triệu sim rác. Đồng thời Bộ cũng phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tài chính để đề xuất cấp thẩm quyền quy định nâng cao mức phạt; tăng cường khuyến khích người dùng sử dụng sim trả sau;...
Quản lý chương trình truyền hình thực tế
Về quản lý chương trình thực tế của một số đài truyền hình, Bộ trưởng cho biết đây là vấn đề được dư luận rất quan tâm.
Vừa qua nhiều chương trình đã đưa tin không chính xác, thậm chí ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp như: Phóng sự "Dùng chổi quét rau"; "Nước mắm nhiễm asen"; một số chương trình gameshow... của VTV, HTV đã dàn dựng chi tiết không đúng sự thật, hình ảnh phản cảm... Bộ đã có những hình thức nhắc nhở, xử phạt nghiêm khắc, đúng quy định.
Để tránh những sai sót như trên trong thời gian tới, Bộ sẽ tăng cường công tác hậu kiểm; xử lý nghiêm sai phạm; thậm chí sẽ thu hồi giấy phép, đình chỉ hoạt động của cơ quan báo chí sai phạm;... Bên cạnh đó, Bộ phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam trong đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ cho các nhà báo...
An toàn, an ninh mạng
Về an toàn thông tin mạng, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết thời gian qua vấn đề này diễn biến khá phức tạp.
Theo Bộ trưởng, an toàn an ninh mạng là chủ đề nóng, tất cả các quốc gia trên thế giới đều quan tâm vì độ phức tạp, tinh vi của tội phạm ngày càng cao...
Về giải pháp, Bộ trưởng nhấn mạnh việc phải phân rõ trách nhiệm của từng cơ quan trong bảo đảm an toàn thông tin mạng; cơ chế phối hợp xử lý sự cố; đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng hiệu quả đội ngũ nhân lực; đảm bảo cơ sở vật chất; hoàn thiện hành lang pháp lý; đẩy mạnh công tác hướng dẫn, cảnh báo, đảm bảo an toàn kỹ thuật...
* Tiếp đó Bộ trưởng trả lời chất vấn của các đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội); Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang); Trần Văn Lâm (Bắc Giang); Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp); Mai Khanh (Ninh Bình); Nguyễn Bá Sơn (Đà Nẵng); Đặng Hoàng Tuấn (Long An); Trương Trọng Nghĩa (TPHCM); Trương Minh Hoàng (Cà Mau)... các nội dung: Giải pháp, chính sách, chế tài cụ thể nhằm giải quyết triệt để vấn đề sim rác, tin nhắn rác (nhất là đối với nhà mạng); giải pháp quản lý hoạt động kinh doanh trên mạng, quảng cáo, bán hàng online; kiểm soát thông tin mạng; đào tạo nguồn nhân lực, đầu tư cơ sở vật chất, phát triển phần mềm trong bảo đảm an toàn thông tin; giải pháp đẩy mạnh thông tin, định hướng dư luận của báo chí; quan điểm quản lý, phát triển thông tin điện tử trong cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0; cơ chế quản lý để bảo đảm quyền tự do ngôn luận, tiếp cận thông tin, bảo vệ thông tin đời tư trên môi trường mạng; quan điểm của Bộ khi có tranh chấp, kiện cáo liên quan đến thông tin trên mạng; giải pháp giữ chân nguồn nhân lực chất lượng cao về an toàn thông tin;...
16.30': Sau phần trả lời chất vấn của 2 Bộ trưởng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam giải trình rõ thêm một số vấn đề liên quan đến thực hiện chính sách đối với người có công; nâng cao chất lượng đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên sau khi ra trường; nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy; bảo đảm an toàn thông tin...
16.45': Phát biểu kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, Bộ trưởng TT&TT đã trả lời thẳng vấn đề các đại biểu quan tâm, đồng thời đưa ra những giải pháp và lộ trình cụ thể để khắc phục các tồn tại trong thời gian tới.
UBTVQH ghi nhận những nỗ lực của cơ quan quản lý nhà nước, đồng thời đề nghị thời gian tới cần tập trung hoàn thiện hành lang pháp lý, quy chuẩn, chế tài về an toàn thông tin... đẩy mạnh kiểm tra, rà soát, kiên quyết xử lý các trang mạng sai phạm; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân đưa tin xuyên tạc; tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức của người sử dụng trong nhận biết các thông tin sai sự thật; nâng cao chất lượng kiểm duyệt nội dung quảng cáo trên phương tiện thông tin đại chúng...