Vượt khó khăn do Covid, vốn đầu tư FDI tháng 7/2020 bật tăng trở lại

Nhờ Dự án Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu thuộc Trung tâm nhiệt điện LNG Bạc Liêu (nhà đầu tư Singapore) với vốn đầu tư đăng ký 4 tỷ USD, Bạc Liêu dẫn đầu cả nước về vốn FDI trong 7 tháng năm 2020. Ảnh Internet

Đây là số liệu vừa được Cục Đầu tư nước ngoài (ĐTNN) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa công bố trong báo cáo nhanh về tình hình ĐTNN trong tháng 7 và 7 tháng đầu năm 2020.

Vốn đầu tư đăng ký mới và vốn điều chỉnh đều tăng

Theo Cục ĐTNN, trong tháng 7 năm 2020, cả nước đã thu hút được 3,15 tỷ USD vốn đăng ký mới (ĐKM), điều chỉnh và GVMCP của nhà ĐTNN, tăng 79,8% so với cùng kỳ năm 2019, tăng 76,2% so với tháng 6/2020 và chiếm 16,7% tổng vốn đầu tư thu hút được trong 7 tháng.

Trong đó, ĐKM là 202 dự án với tổng vốn là 1,02 tỷ USD, chiếm 32,6% tổng vốn đầu tư trong tháng, tăng 2,8% so với tháng 6/2020 và tăng 19,1% so với cùng kỳ năm 2019. Mặc dù số dự án đầu tư ĐKM trong tháng 7/2020 giảm so với các tháng trước, song đáng chú ý là trong tháng này có nhiều dự án sản xuất có quy mô lớn, từ 100 - 150 triệu USD.

Trong tháng 7/2020, có 93 lượt dự án điều chỉnh với tổng vốn tăng thêm đạt gần 992,2 triệu USD, chiếm 31,5% tổng vốn đầu tư trong tháng và tăng hơn gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2019. Đây là tháng đánh dấu sự gia tăng trở lại của vốn đầu tư điều chỉnh sau khi giảm thấp nhất trong tháng 6/2020, tăng gấp gần 3,7 lần so với tháng 6/2020.

GVMCP của nhà ĐTNN có 334 lượt dự án, giảm 9% so cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, tổng giá trị vốn góp đạt gần 1,13 tỷ USD, là mức cao nhất trong 7 tháng năm 2020, chiếm 35,9% tổng vốn đầu tư trong tháng, gấp gần 2,2 lần so với tháng 6/2020, tăng gấp 2,8 lần so với cùng kỳ năm 2019.

Một số dự án tiêu biểu trong tháng 7/2020 có thể kể đến như: Dự án Khu trung tâm đô thị Tây Hồ Tây (nhà đầu tư Hàn Quốc) điều chỉnh tăng thêm 774 triệu USD; Dự án Mở rộng nhà máy sản xuất linh kiện điện từ INTC giai đoạn II của Công ty TNHH INTC (nhà đầu tư Hàn Quốc) với tổng vốn đầu tư là 150 triệu USD tại Phú Thọ; Dự án Công ty TNHH Bao bì nước giải khát CROWN Vũng Tàu (nhà đầu tư Singapore) với tổng vốn đầu tư là 130 triệu USD; Dự án Công ty TNHH Hyosung Financial System Vina (nhà đầu tư Hàn Quốc) với tổng vốn đầu tư 110 triệu USD tại Bắc Ninh...

Như vậy, tính chung trong 7 tháng năm 2020, tổng vốn ĐKM, điều chỉnh và GVMCP của nhà ĐTNN đạt 18,82 tỷ USD, bằng 93,1% so với cùng kỳ năm 2019. Vốn thực hiện ước đạt 10,12 tỷ USD, bằng 95,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Trong đó, ĐKM là 1.620 dự án (giảm 21,5% so với cùng kỳ năm 2019) với tổng vốn đăng ký đạt 9,46 tỷ USD (tăng 14,4% so với cùng kỳ năm 2019). Một trong những nguyên nhân làm tăng vốn đầu tư chủ yếu là do Dự án Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu với tổng vốn đầu tư ĐKM là 4 tỷ USD (chiếm 42,3% tổng vốn ĐKM). Dự án lớn này đã đẩy quy mô dự án bình quân tăng hơn so với cùng kỳ năm 2019, từ 4,3 triệu USD năm 2019 lên 5,8 triệu USD trong năm 2020.

Trong tháng 7/2020, điều chỉnh vốn có 619 lượt dự án (giảm 21,7% so với cùng kỳ năm 2019) với tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt trên 4,7 tỷ USD (tăng 37,7% so với cùng kỳ năm 2019). Vốn điều chỉnh trong 7 tháng năm 2020 tăng là nhờ Dự án Tổ hợp hoá dầu Miền Nam Việt Nam tại Bà Rịa - Vũng Tàu (nhà đầu tư Thái Lan) điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 1,386 tỷ USD và Dự án Khu Trung tâm đô thị Tây hồ Tây (Hàn Quốc) điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 774 triệu USD.

Theo Cục ĐTNN, mặc dù vốn đăng ký cấp mới và vốn điều chỉnh tăng hơn so với cùng kỳ năm 2019, song vốn góp của các nhà ĐTNN theo hình thức GVMCP vẫn tiếp tục giảm, làm giảm tổng vốn đầu tư thu hút được trong 7 tháng đầu năm 2020. Cụ thể, GVMCP có 4.459 lượt dự án (tăng nhẹ 1,6% so với cùng kỳ năm 2019) với tổng giá trị vốn góp là 4,64 tỷ USD (bằng 54,4% so với cùng kỳ năm 2019). Cơ cấu giá trị GVMCP trong tổng vốn đầu tư cũng giảm đáng kể so với cùng kỳ năm 2019 (từ gần 42,1% trong 7 tháng năm 2019 xuống 23,7% trong 7 tháng năm 2020).

Cũng theo số liệu của Cục ĐTNN, xét theo lĩnh vực đầu tư, trong 7 tháng năm 2020, nhà ĐTNN đã đầu tư vào 18 ngành, lĩnh vực. Dẫn đầu là lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, với tổng vốn đầu tư đạt trên 8,96 tỷ USD (chiếm 47,6% tổng vốn đầu tư đăng ký). Đứng thứ hai là lĩnh vực sản xuất, phân phối điện đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư 3,95 tỷ USD (chiếm 21% tổng vốn đầu tư đăng ký). Tiếp theo lần lượt là các lĩnh vực hoạt động kinh doanh bất động sản, bán buôn bán lẻ với tổng vốn đăng ký 2,8 tỷ USD và gần 1,1 tỷ USD.

Xét theo đối tác đầu tư, từ đầu năm 2020 đến ngày 20/7/2020, 104 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Trong đó, Singapore dẫn đầu với tổng vốn đầu tư 6,44 tỷ USD (chiếm 34,1% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam); Hàn Quốc đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư 2,8 tỷ USD (chiếm 15% tổng vốn đầu tư); Trung Quốc đứng vị trí thứ 3 với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,7 tỷ USD (chiếm 9% tổng vốn đầu tư). Tiếp theo là Nhật Bản, Thái Lan, Đài Loan,... Tuy nhiên, nếu xét theo số lượng dự án đăng ký mới, thì Hàn Quốc đứng vị trí thứ nhất (421 dự án); Trung Quốc đứng vị trí thứ hai (237 dự án); Nhật Bản đứng thứ ba (175 dự án); Hồng Kông đứng thứ tư (148 dự án)…

Xét theo địa bàn đầu tư, trong 7 tháng năm 2020, các nhà ĐTNN đã đầu tư vào 59 tỉnh, thành phố trên cả nước. Nhờ 1 dự án lớn có vốn đầu tư 4 tỷ USD, Bạc Liêu tiếp tục dẫn đầu cả nước về vốn ĐTNN (chiếm 21,3% tổng vốn đầu tư đăng ký). Hà Nội đứng thứ 2 với tổng vốn đăng ký đạt 2,82 tỷ USD, chiếm gần 15% tổng vốn đầu tư (chủ yếu đầu tư theo phương thức mở rộng dự án hiện có và GVMCP, chiếm lần lượt 42,6% và 42,1% tổng vốn đầu tư đăng ký của Hà Nội). TP.HCM đứng thứ 3 với gần 2,4 tỷ USD, chiếm 12,6% tổng vốn đầu tư (đầu tư theo phương thức GVMCP chiếm tỷ trọng lớn, 76,2% tổng vốn đầu tư của Thành phố). Tiếp theo lần lượt là Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Hải Phòng… Nếu xét theo số lượng dự án đăng ký mới, thì TP.HCM dẫn đầu cả nước (598 dự án); Hà Nội đứng thứ hai (336 dự án); Bắc Ninh đứng thứ ba (102 dự án)...

Về xuất nhập khẩu, kim ngạch xuất khẩu của khu vực ĐTNN tiếp tục giảm cả về giá trị so với cùng kỳ năm 2019, cũng như tỷ trọng trong kim ngạch xuất khẩu cả nước. Cụ thể, xuất khẩu (kể cả dầu thô) đạt trên 95 tỷ USD, bằng 94,3% so với cùng kỳ, chiếm 65,2% kim ngạch xuất khẩu; xuất khẩu không kể dầu thô đạt 94,1 tỷ USD, bằng 94,5% so với cùng kỳ năm 2019, chiếm 64,6% kim ngạch xuất khẩu cả nước trong 7 tháng năm 2020. Trong khi đó, nhập khẩu của khu vực ĐTNN đạt gần 77,5 tỷ USD, bằng 93,9% so cùng kỳ và chiếm 55,6% kim ngạch nhập khẩu cả nước. Mặc dù giảm so với cùng kỳ năm 2019, nhưng tính chung trong 7 tháng năm 2020, khu vực ĐTNN vẫn xuất siêu gần 17,6 tỷ USD kể cả dầu thô và xuất siêu 16,7 tỷ USD không kể dầu thô, bù đắp phần nhập siêu 11,1 tỷ USD của khu vực trong nước, giúp cả nước xuất siêu gần 6,5 tỷ USD.

Tính lũy kế đến ngày 20/7/2020, cả nước có 32.391 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 380,6 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế ước đạt 221,87 tỷ USD, bằng 58,3% tổng vốn đầu tư đăng ký còn hiệu lực. Ước tính các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giải ngân được 10,12 tỷ USD, bằng 95,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Mức độ khó khăn do tác động tiêu cực của Covid-19 đang giảm dần

Tuy nhiên, theo Cục ĐTNN, đại dịch Covid-19 đã có những tác động tiêu cực tới nền kinh tế thế giới, trong đó các hoạt động sản xuất, kinh doanh đã bị đình trệ, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình cảnh khó khăn khiến cho vốn thực hiện của các dự án ĐTNN tiếp tục giảm trong 7 tháng đầu năm 2020, chỉ bằng 95,9% so với cùng kỳ năm 2019, song mức độ giảm đang cải thiện dần so với các tháng trước đó.

Việc đi lại của các nhà đầu tư cũng như các quyết định đầu tư mới và mở rộng quy mô dự án ĐTNN vẫn còn bị ảnh hưởng. Số dự án mới, điều chỉnh vốn đều giảm so với cùng kỳ, nhất là các dự án đăng ký mới (giảm cả trong tháng 7 và 7 tháng năm 2020). Mặc dù vốn đầu tư đăng ký mới và điều chỉnh tăng thêm tăng lên, song vẫn chủ yếu tăng là nhờ các dự án lớn, đã được nộp hồ sơ và đàm phán trong một thời gian dài trước đó.

Tác động của đại dịch Covid-19 vẫn tiếp tục ảnh hưởng tới kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước. Khu vực ĐTNN vẫn xuất siêu 17,6 tỷ USD và góp phần thặng dư cán cân thương mại cả nước gần 6,5 tỷ USD, song kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn tiếp tục giảm so với cùng kỳ.

Trong 7 tháng đầu năm 2020 và đặc biệt trong tháng 7/2020, hàng nghìn chuyên gia của Hàn Quốc, Hồng Kông, Nhật Bản tiếp tục được hỗ trợ nhập cảnh vào Việt Nam để duy trì và mở rộng sản xuất.

Những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong thời gian qua được các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài và nhà ĐTNN ghi nhận và đánh giá cao.

Mới đây nhất, theo kết quả khảo sát về Chỉ số Môi trường kinh doanh (BCI) của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), lãnh đạo các doanh nghiệp châu Âu đã đánh giá tích cực hơn về môi trường đầu tư và thương mại của Việt Nam. Trong suốt thời kỳ đại dịch Covid-19, việc hạn chế di chuyển và giãn cách xã hội khiến hoạt động kinh doanh thông thường bị đình trệ, Chỉ số BCI quý I/2020 của EuroCham đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ trước đến nay với 27 điểm phần trăm. Tuy nhiên, với hàng loạt các biện pháp về kinh tế và y tế công cộng được cho là hiệu quả hàng đầu thế giới của Chính phủ, tâm lý tích cực của các lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu bắt đầu hồi phục trở lại, ghi nhận mức tăng 7 điểm phần trăm từ tháng 2 - 4/2020, đạt ngưỡng 34%. Bên cạnh đó, hơn một nửa các giám đốc điều hành dự đoán rằng môi trường kinh tế vĩ mô của Việt Nam sẽ ổn định và được cải thiện trong quý tới - đây là mức tăng đáng kể so với quý I/2020 (chỉ có 10% số người được khảo sát có dự đoán về sự cải thiện).

Còn theo thông tin vừa được Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) công bố, có 15 doanh nghiệp Nhật Bản đăng ký đầu tư sang Việt Nam theo Chương trình Hỗ trợ đa dạng hóa chuỗi cung ứng ở nước ngoài của Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI). Theo kế hoạch, để nhận được khoản hỗ trợ từ 100 triệu Yên đến 5 tỷ Yên của Chương trình, doanh nghiệp phải hoàn thành việc xây dựng nhà máy và được kiểm duyệt trước tháng 3/2025, riêng lĩnh vực sản xuất trang thiết bị y tế hạn chót là tháng 3/2023...