|
| Một số lĩnh vực như bất động sản, cho vay tiêu dùng… có số nợ xấu chiếm tỷ trọng cao so với nợ xấu của toàn hệ thống. Ảnh: Nhã Chi |
Ngày 24/5, tiếp tục Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trình bày Báo cáo tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (TCTD) và Tờ trình về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42/2017/QH14.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, trải qua gần 5 năm triển khai, Nghị quyết số 42 đã tạo lập khuôn khổ pháp lý để xử lý các khoản nợ xấu, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ các TCTD trong việc xử lý nợ xấu và duy trì tỷ lệ nợ xấu nội bảng dưới mức 2%. Từ đó có tác động tích cực đến quá trình cơ cấu lại, phát triển của hệ thống các TCTD.
Trong tổng số 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu theo Nghị quyết số 42 đã được xử lý, có 148 nghìn tỷ đồng là do khách hàng tự trả nợ (chiếm 38,93%), cao hơn mức bình quân 22,8% của các năm từ 2012 - 2017.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, nợ xấu có xu hướng tăng trong thời gian tới do nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, không trả được nợ. Trong đó, các yếu tố tác động bao gồm: kinh tế thế giới giai đoạn 2021 - 2025 được dự báo diễn biến khó lường, lạm phát gia tăng, xung đột Nga - Ukraine, đại dịch Covid-19 vẫn còn ảnh hưởng và tác động tới kinh tế thế giới và kinh tế Việt Nam.
Sau ngày 15/8/2022, toàn bộ cơ chế về xử lý nợ xấu theo Nghị quyết số 42 sẽ không được áp dụng, việc xử lý nợ xấu của TCTD sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan. Căn cứ chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đề xuất Quốc hội thông qua việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42 đến ngày 31/12/2023; đưa nội dung này vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV; giao Chính phủ nghiên cứu, đề xuất nội dung cần luật hóa quy định về xử lý nợ xấu cùng với việc rà soát, hoàn thiện Luật Các TCTD và các luật có liên quan đến xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm, trình Quốc hội chậm nhất vào kỳ họp đầu năm 2023. Đa số ý kiến trong UBKT thống nhất với đề xuất của Chính phủ.
Đến 31/12/2021, trường hợp đánh giá một cách thận trọng, tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) và các khoản nợ tiềm ẩn thành nợ xấu ở mức cao (6,31%). Nợ xấu chưa xử lý theo Nghị quyết số 42 đến 31/12/2021 vẫn ở mức cao là 412.700 tỷ đồng.
Đánh giá việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 42, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (UBKT) Vũ Hồng Thanh cho rằng, việc xử lý nợ xấu của hệ thống các TCTD có nhiều tiến triển. Tuy nhiên, kết quả xử lý nợ xấu chưa thực sự vững chắc. Thực trạng nợ xấu cho thấy nền kinh tế vẫn tiềm ẩn rủi ro. Một số biện pháp áp dụng theo Nghị quyết số 42 chưa phát huy hiệu quả (như áp dụng thủ tục rút gọn tại tòa án...).
Đối với nợ xấu nói chung, xử lý bằng dự phòng rủi ro còn chiếm tỷ lệ cao. Một số lĩnh vực có số nợ xấu chiếm tỷ trọng cao so với nợ xấu của toàn hệ thống như: bất động sản (chiếm 18,4%); cho vay tiêu dùng (chiếm 25,8%); BOT, BT giao thông (3,92%)...
UBKT đề nghị phân tích rõ hơn nguyên nhân dẫn đến số nợ xấu được xác định theo Nghị quyết số 42 đến nay còn ở mức khá cao và có xu hướng gia tăng; các giải pháp đã triển khai thực hiện để nhận diện cũng như kiểm soát rủi ro đối với các khoản cho vay, nhất là các khoản thuộc lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao.
Ngoài ra, trước áp lực nợ xấu của các TCTD dự báo sẽ gia tăng trong thời gian tới, UBKT đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt tăng trưởng tín dụng vào các tài sản tiềm ẩn rủi ro cao, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đồng thời xây dựng các kịch bản ứng phó linh hoạt với những biến động của thị trường tiền tệ thế giới nhằm bảo đảm nguồn vốn được khơi thông.
