|
| Để ngành ngân hàng thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, các doanh nghiệp cần thay đổi theo hướng nâng cao tính minh bạch, năng lực quản trị, nhất là năng lực quản trị tài chính. Ảnh: Lê Tiên |
Một số ý kiến cho rằng, để các ngân hàng đáp ứng tốt hơn nhu cầu tín dụng cho doanh nghiệp (DN) tư nhân, cần thực hiện tái cơ cấu về quản trị của cả ngân hàng và DN.
Thống kê từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, đến ngày 18/6/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 16,73 triệu tỷ đồng, tăng 7,14% so với cuối năm 2024, tăng 18,71% so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024, dư nợ tín dụng tăng 3,87% so với tháng 12/2023). Có 100 TCTD đã phát sinh tỷ lệ dư nợ đối với khu vực kinh tế tư nhân, khoảng 209.000 DN vừa và nhỏ phát sinh dư nợ tại các TCTD, đặc biệt là các ngân hàng thương mại.
Phát biểu tại Tọa đàm "Phát huy vai trò của các ngân hàng thương mại trong thực hiện Nghị quyết 68" ngày 27/6, ông Nguyễn Phi Lân, Vụ trưởng Vụ Dự báo, Thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính (Ngân hàng Nhà nước) đánh giá, hiện dòng vốn tín dụng đã lan tỏa đến mọi phân khúc của nền kinh tế, không chỉ phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân mà còn phản ánh nỗ lực, cố gắng của ngành ngân hàng dành cho khu vực kinh tế này.
Theo ông Lân, Nghị quyết 68 đặt ra nhiệm vụ ngành ngân hàng phải đồng hành cùng khu vực kinh tế tư nhân. Để thực hiện nhiệm vụ này tốt hơn trong thời gian tới, ngành ngân hàng phải nâng cao quản trị rủi ro, đảm bảo dòng vốn tín dụng được phân bổ hiệu quả, tập trung vào những ngành nghề, lĩnh vực ưu tiên, những ngành mà khu vực kinh tế tư nhân đã và đang cần. Bên cạnh đó, ngành ngân hàng phải đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ số vào các dịch vụ tín dụng, quy trình cung cấp dịch vụ cần đơn giản hơn. Mặt khác, ngành ngân hàng hỗ trợ tư vấn, giúp các DN tư nhân trong quá trình tiếp cận thị trường, tiếp cận nguồn vốn, thiết kế các sản phẩm tài chính chuyên biệt, hữu ích. Đồng thời, phải thực hiện quy trình nghiêm ngặt hơn, đảm bảo đúng chuẩn mực quốc tế, theo đúng thông lệ quốc tế.
Bên cạnh đó, ông Lân đánh giá, việc Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng là bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý, giúp các ngân hàng và TCTD tháo gỡ các nút thắt về tín dụng và xử lý nợ xấu - thách thức lớn đối với ngành nhiều năm qua.
Theo ông Lân, để ngành ngân hàng thực hiện tốt nhiệm vụ trên, các DN, đặc biệt là DN nhỏ và vừa cần thay đổi theo hướng nâng cao tính minh bạch, năng lực quản trị, nhất là năng lực quản trị tài chính.
Từ góc độ DN, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, thời gian qua, nhiều DN bất động sản có uy tín đã sử dụng nguồn vốn tín dụng đúng mục đích, an toàn, từ đó giúp DN hoàn thành các dự án và hoàn trả vốn vay, lãi vay cho ngân hàng. Bên cạnh đó, cũng có một số DN yếu về năng lực nhưng lại đầu tư quá mức, dàn trải, không sử dụng vốn đúng mục đích và gây rủi ro cho các TCTD. Vì vậy, để đảm bảo ngân hàng và DN tương hỗ trong hoạt động cho vay, các TCTD đóng vai trò "bà đỡ" về vốn thì các DN cũng phải đóng vai trò bảo đảm an toàn cho cả hệ thống.
Theo TS. Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng Ban Pháp chế thuộc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tiếp cận tín dụng là một trong những khó khăn hàng đầu của DN tư nhân Việt Nam. Lãi suất vay vốn cao hơn mặt bằng tại nhiều nước khác cũng là điểm bất lợi cho DN nội. Do đó, ông Tuấn đánh giá cao việc Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã tìm nhiều giải pháp để bình ổn, giảm lãi suất trong năm 2024, 2025 và đạt kết quả tích cực.
Phó Tổng thư ký của VCCI cũng cho rằng, một trong những khó khăn của các ngân hàng thương mại hiện nay là tiếp cận, kết nối với các DN tốt. Nghị quyết 68 đã phần nào đưa ra hướng giải quyết cho vấn đề này như yêu cầu tăng cường kết nối thông tin giữa các cơ quan thuế, kho bạc, cơ quan pháp luật với hệ thống ngân hàng. Qua đó, các ngân hàng có thể tiếp cận được dữ liệu về lịch sử tuân thủ pháp luật của DN. Thay vì phải tự thu thập thông tin, tốn thời gian và chi phí, việc chia sẻ, kết nối dữ liệu sẽ giúp các ngân hàng có lợi thế hơn trong việc đánh giá, lựa chọn khách hàng tiềm năng.
Bên cạnh đó, Nghị quyết 68 khuyến khích việc cho vay không chỉ dựa trên tài sản thế chấp, chuyển sang cho vay dựa trên dòng tiền. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này, cần phải gỡ bỏ các rào cản trong hệ thống pháp luật.
“Cần nhìn nhận rằng, cho vay theo dòng tiền luôn tiềm ẩn rủi ro. Trong trường hợp xảy ra rủi ro, ngân hàng có thể bị quy trách nhiệm. Do đó, việc chấp nhận rủi ro trong hoạt động kinh doanh là cần thiết, miễn là rủi ro đó được quản lý tốt thông qua việc gỡ bỏ những rào cản pháp lý không cần thiết. Thay vì chỉ cho vay các khoản có tài sản bảo đảm, ngân hàng cần được tạo điều kiện để mở rộng tín dụng cho những DN có luồng tiền tốt, có lịch sử tuân thủ pháp luật rõ ràng, được đánh giá là có tiềm năng, kể cả khi chưa có tài sản thế chấp”, ông Tuấn nhấn mạnh.
