|
| Bộ Xây dựng đề xuất thực hiện theo phương án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Hà Nội - TP.HCM lên 6 làn xe. Ảnh minh họa: Lê Tiên |
Nhiều cơ chế đặc thù
Bộ Xây dựng cho biết, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông được quy hoạch kéo dài từ cửa khẩu Hữu Nghị (tỉnh Lạng Sơn) đến TP. Cà Mau với tổng chiều dài khoảng 2.055 km. Tuyến được định hướng xây dựng với quy mô từ 6 đến 12 làn xe, tùy theo từng đoạn. Trước mắt, Bộ Xây dựng đề xuất mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Hà Nội - TP.HCM dài khoảng 1.144 km, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 152.135 tỷ đồng.
Theo lưu ý của Bộ Xây dựng, tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đang triển khai thi công, trường hợp bổ sung vốn để mở rộng theo quy mô 6 làn xe sẽ vượt tổng mức đầu tư, cần phải điều chỉnh chủ trương, thẩm quyền điều chỉnh của Quốc hội (vì là dự án quan trọng quốc gia). Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng kiến nghị khi điều chỉnh chủ trương đầu tư giai đoạn 2, Thủ tướng báo cáo Quốc hội cho phép kéo dài phạm vi bao gồm cả giai đoạn 1 để áp dụng chung các cơ chế đặc thù đẩy nhanh tiến độ.
Các cơ chế được đề xuất gồm: cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu xây lắp, ưu tiên những đơn vị đã tham gia thi công tương ứng các đoạn tuyến trước đây; cho phép nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường; cho phép triển khai đồng thời công tác lập dự án và thiết kế kỹ thuật, dự toán, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư các dự án thành phần tương tự như đối với dự án nhóm A.
Theo Bộ Xây dựng, nếu được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù, dự kiến báo cáo Bộ Chính trị chủ trương đầu tư mở rộng trong tháng 4/2025; phê duyệt chủ trương/điều chỉnh chủ trương đầu tư trong tháng 6/2025 (trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tháng 5/2025); phê duyệt dự án thành phần trong tháng 9/2025; phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự toán trong tháng 11/2025; khởi công dự án vào quý IV/2025. Dự kiến năm 2025, khối lượng giải ngân dự án khoảng 23.000 - 35.000 tỷ đồng, phần còn lại tiếp tục giải ngân trong giai đoạn 2026 - 2027.
Cơ hội cho nhà thầu, nhà đầu tư hạ tầng giao thông
Việc dự kiến chỉ định các nhà thầu đã thi công tương ứng các đoạn tuyến trước đây của toàn tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông được đánh giá là tin vui với hàng loạt nhà thầu xây dựng hạ tầng giao thông trên cả nước.
Ông Lê Hữu Việt Đức, đại diện Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam khu vực phía Nam cho biết, hiện nay, ngoài tuyến đường bộ cao tốc, các hạng mục phức tạp như hầm, cầu dây văng… đều do 100% đội ngũ nhà thầu Việt Nam đảm nhận (từ khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát). Các nhà thầu đã thể hiện năng lực, bản lĩnh khi thi công các dự án trong bối cảnh dịch bệnh, giá nguyên vật liệu tăng phi mã cũng như khan hiếm mỏ vật liệu cơ bản (đất đắp, cát). Nhờ vậy, nhiều dự án cao tốc đã về đích đúng hạn, thậm chí trước tiến độ. Đây là cơ hội lớn tiếp theo để các nhà thầu tiếp tục thi công, cống hiến và góp sức vào cuộc cách mạng khép kín mạng lưới cao tốc toàn quốc theo quy mô mới, hiện đại hơn.
Thực tế, nhiều nhà thầu tên tuổi trong lĩnh vực thi công cao tốc như: Tập đoàn Sơn Hải, Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Cienco4, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Tập đoàn Đạt Phương, Công ty CP Hạ tầng Bắc Trung Nam… thời gian qua đã trực tiếp thi công, góp phần quan trọng đưa nhiều dự án cao tốc vào sử dụng.
Đối với các nhà đầu tư BOT, đây cũng là cơ hội để tăng trưởng mạnh mẽ. Trong báo cáo gửi Thủ tướng, Bộ Xây dựng đề xuất: “Các dự án BOT sẽ do nhà đầu tư tiếp tục xem xét đầu tư mở rộng vào thời điểm thích hợp tùy thuộc phương án tài chính, nhu cầu vận tải".
Theo báo cáo gửi Bộ Xây dựng, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) khẳng định, hoàn toàn đủ năng lực để thực hiện đầu tư mở rộng Dự án cao tốc TP.HCM - Long Thành. Thực tế, VEC là chủ đầu tư Dự án Xây dựng đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, hoàn thành đưa vào khai thác từ năm 2016. Cuối năm 2026, khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành được đưa vào khai thác, Dự án sẽ đóng vai trò tuyến liên kết trực tiếp thúc đẩy lưu thông toàn khu vực, liên vận quốc tế…
Có nhiều thuận lợi đối với các nhà thầu và nhà đầu tư khi áp dụng chính sách đặc thù mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Bộ Xây dựng khẳng định, các đoạn tuyến đầu tư mở rộng cơ bản có nhu cầu vận tải dự kiến tăng cao, mặt bằng thuận lợi cho thi công, có thể sớm giải ngân được nguồn vốn trong năm 2025, 2026. Các nhà thầu có thể tận dụng điều kiện sẵn có về mặt bằng. Đặc biệt, đối với giai đoạn 2 đang thi công, có thể tận dụng về phương tiện, máy móc, nhân lực, lán trại sẵn có trên công trường để giảm các chi phí liên quan so với việc đầu tư sau này; tận dụng được các mỏ vật liệu có sẵn đang cung cấp cho dự án.
