|
| Hầm đường bộ Hải Vân được ví như kỳ tích của ngành xây dựng Việt Nam |
Chinh phục núi
20 năm trước, phương tiện đi qua Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung (Vùng) chỉ có một lựa chọn là vượt qua những ngọn núi cao ngoằn ngoèo những khúc cua tay áo. Vậy mà, 20 năm sau, phương tiện thênh thang di chuyển trên những con đường xuyên núi. Bước ngoặt đó bắt đầu từ mùa hè năm 2005, khi hầm đường bộ Hải Vân nối Đà Nẵng - Thừa Thiên Huế, vốn đầu tư 136 triệu USD được hình thành. Hơn 10 năm sau, mùa hè năm 2016, ống hầm Hải Vân 2 được đưa vào khai thác với chấm son được tô đậm nét hơn khi công nghệ, nhân lực thi công hoàn toàn do đội ngũ của Tập đoàn Đèo Cả đảm nhận.
Đèo Cả, vốn là địa danh mang tên của một ngọn đèo dài thứ 2 trên dải đất miền Trung nối hai tỉnh Phú Yên - Khánh Hòa. Năm 2010, Tập đoàn Đèo Cả ra đời và lấy tên ngọn đèo này để đặt tên cho sự hình thành, phát triển và khát vọng vươn tầm. Để rồi, năm 2012, chính Đèo Cả xây dựng đường hầm xuyên Đèo Cả. Tiếp đó là hầm đường bộ Cù Mông kết nối Phú Yên - Bình Định, mở toang cánh cửa liên kết vùng hoàn chỉnh cho Bình Định - Khánh Hòa - Phú Yên.
Sau những ngọn đèo hiểm trở, dài dằng dặc như Hải Vân, Đèo Cả, Cù Mông được chinh phục, đến lượt hầm đường bộ Phước Tượng - Phú Gia được đầu tư. Dự án này ghi dấu ấn của Liên danh Tổng công ty Xây dựng Lũng Lô - Công ty CP Nam Tân - Công ty TNHH Nhạc Sơn và Liên danh Công ty CP Xây dựng Lũng lô 9 - Công ty CP Sông Đà 505 - Công ty CP Đầu tư DTC.
Nối dài những kỳ tích đào hầm, công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam đang rộn rã tiếng máy, những nụ cười lạc quan, hạnh phúc và cả những giọt mồ hôi nỗ lực, quyết tâm từ các nhà thầu đưa toàn bộ công trình về đích trong năm nay. Trên công trường, nhà thầu Việt tiếp tục miệt mài “khoan” hầm để thắp lên những ánh sáng lung linh và rực rỡ cho tương lai. Tại hầm Sơn Triệu thuộc Dự án cao tốc Quy Nhơn - Chí Thạnh, Nhà thầu Sông Đà 10 dự kiến rút ngắn tiến độ từ 3 - 4 tháng; hầm Tuy An thuộc đoạn Chí Thạnh - Vân Phong chuẩn bị về đích và đoạn Vũng Áng - Bùng với hầm Đèo Bụt đang được Tập đoàn Sơn Hải hối hả thi công.
Là một trong những dự án thành phần dài nhất trên tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, cao tốc đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn có 3 hầm xuyên núi. Nhận lãnh trách nhiệm này, những người thợ Đèo Cả đã đào thông hầm số 1 vượt tiến độ 3 tháng; hầm số 2 cũng được đào thông, vượt tiến độ gần 5 tháng. Đối với hầm số 3 dài 3,2 km kết nối Quảng Ngãi - Bình Định, Đèo Cả cũng đặt mục tiêu thông hầm sớm hơn kế hoạch.
Và dựng xây nhà máy
Trong ký ức của nhiều người dân địa phương, năm 2005 là năm khởi đầu cho những mùa xuân tươi đẹp đối với miền Trung nắng mưa và gió bão. Trong năm này, cả nước xôn xao sự kiện Nhà máy Lọc dầu Dung Quất được khởi công và đi vào hoạt động tháng 2/2009. “Trên 100 triệu tấn dầu thô đã được chế biến, sản xuất và xuất bán ra thị trường hơn 91 triệu tấn sản phẩm, đáp ứng trên 30% nhu cầu xăng dầu của cả nước. Tổng doanh thu đạt gần 1,6 triệu tỷ đồng và nộp ngân sách nhà nước gần 224 nghìn tỷ đồng (tương đương hơn 9 tỷ USD)…”, lãnh đạo Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn cho biết.
Năm 2008, Tập đoàn Formosa rót gần 12,8 tỷ USD để xây dựng nhà máy gang thép với sản lượng gang lỏng 7 triệu tấn/năm, cảng Sơn Dương 11 cầu cảng với lượng bốc dỡ hàng hóa đạt 28 triệu tấn/năm và nhà máy nhiệt điện với công suất 650MW, qua đó tạo việc làm ổn định cho trên 6.500 lao động, đóng góp vào ngân sách Hà Tĩnh gần 6.000 tỷ đồng/năm.
Năm 2017, Tập đoàn Hòa Phát bắt đầu xây dựng tổ hợp sản xuất gang thép quy mô gần 700 ha, tổng vốn đầu tư 86.000 tỷ đồng tại Quảng Ngãi, bao gồm dự án Hòa Phát Dung Quất 1 và Hòa Phát Dung Quất 2, công suất thiết kế 6 triệu tấn/năm. Dự án Hòa Phát Dung Quất 1 đi vào hoạt động từ quý I/2021, đóng góp vào ngân sách Quảng Ngãi khoảng 10.000 tỷ đồng/năm; Hòa Phát Dung Quất 2 dự kiến hoàn thành vào quý I/2025. Năm 2024, thu ngân sách Quảng Ngãi từ xuất nhập khẩu ước đạt 11.788 tỷ đồng, trong đó Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất đóng góp hơn 7.669 tỷ đồng…
Lọc hóa dầu, luyện cán thép rồi đến ngành cơ khí ô tô đặt nền móng và nhanh chóng trở thành “người khổng lồ” Thaco Chu Lai. Sau 23 năm đặt những viên gạch đầu tiên, trên khắp ngả đường đất nước, logo Thaco phủ đều và rộng khắp với các dòng xe Kia, Huyndai… Thaco đã trở thành một hình mẫu của ngành công nghiệp ô tô và doanh nghiệp đầu tàu về đóng góp ngân sách với Quảng Nam (trung bình 20 nghìn tỷ đồng/năm)…
Tại miền Trung, nhiều dự án năng lượng cũng được đồng loạt đầu tư, đóng góp hàng trăm tỷ kWh điện/năm cho phát triển kinh tế. Đó là Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1, tổng mức đầu tư gần 2 tỷ USD, tổng công suất 1.200 MW; Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 2 với tổng vốn đầu tư 2,2 tỷ USD đang được xây dựng, dự kiến vận hành tổ máy số 1 từ tháng 6/2025. Ở duyên hải Nam Trung Bộ là Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân (Bình Thuận) với cụm nhà máy: Nhiệt điện BOT Vĩnh Tân 1 vận hành từ năm 2018; Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 vận hành thương mại từ năm 2015; Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 được đưa vào vận hành từ năm 2019 và Dự án BOT Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 3 có tổng mức đầu tư khoảng 2 tỷ USD, tổng công suất 1.980 MW. Một trung tâm điện lực nữa đang được hình thành tại Quảng Bình với Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch 1 và 2 có tổng mức đầu tư gần 130.600 tỷ đồng.
Mai này, Dự án Khu liên hợp Gang thép Long Sơn hơn 53.000 tỷ đồng, công suất 5,4 triệu tấn/năm sẽ được đầu tư tại Bình Định; Hòa Phát đầu tư thêm dự án gang thép 86.000 tỷ đồng tại Phú Yên; Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận được tái khởi động; Trung tâm Điện lực Dung Quất; Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia được hình thành…, Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung sẽ tỏa sáng, như nhà thơ Thanh Thảo từng viết: “Sắt thép về đây mở hội/Bàn tay thợ vỡ vạc những bình minh!”.
