Tính đến cuối tháng 9/2017, tổng số tiền chưa thanh toán cho các dự án ODA là khoảng 821 tỷ đồng. Ảnh: Quang Tuấn |
Tuy nhiên, ông Fujita Yasuo, Trưởng đại điện Văn phòng Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JICA) đánh giá, vẫn còn nhiều tồn tại trong quá trình triển khai các dự án này, trong đó có vấn đề chậm thanh toán, chậm trễ trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến các dự án và cả mối quan hệ giữa nợ công và chương trình ODA.
Hoàn thành nhiều dự án kết cấu hạ tầng
Tính trong nửa đầu tài khóa 2017 (từ ngày 1/4/2017 - 30/9/2017), JICA vẫn hướng trọng tâm vào việc tiếp tục thực hiện các dự án hợp tác phát triển với các lĩnh vực trụ cột là thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao sức cạnh tranh, ứng phó với những vấn đề dễ bị tổn thương và tăng cường quản trị. Tổng giá trị vốn vay ODA cam kết đối với các dự án mới là khoảng 61,8 tỷ Yên Nhật, tổng giá trị vốn vay đã giải ngân là 51,2 tỷ Yên. Trong thời gian nêu trên, JICA cũng ký kết với phía Việt Nam tài trợ 1 hiệp định viện trợ không hoàn lại với tổng giá trị 1,8 tỷ Yên.
Tính riêng trong lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng, trong nửa đầu tài khóa này, một số dự án có nguồn vốn ODA của Nhật Bản đã được phía Việt Nam hoàn thành. Cụ thể, Dự án Xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam (đoạn Đà Nẵng - Quảng Ngãi) sử dụng vốn ODA của JICA và nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB) có chiều dài 65 km đã được thông xe trong tháng 8/2017; Hợp phần xây dựng hạ tầng giao thông cảng, cầu vượt biển dài 5,4 km nối Khu công nghiệp Đình Vũ và cảng Lạch Huyện thuộc Dự án Xây dựng cảng quốc tế Lạch Huyện đã được thông xe trong tháng 9/2017; tổ máy phát điện của Dự án Thủy điện Thác Mơ mở rộng (tỉnh Bình Phước) với công suất 75MW cũng đã được hoàn thành và chạy thử trong tháng 8/2017.
Ngoài ra, một số dự án cũng được JICA cập nhật các mốc tiến độ theo kế hoạch như: Dự án Xây dựng đường sắt đô thị TP.HCM - Tuyến số 1 đoạn Bến Thành - Suối Tiên đã được lắp đặt máy đào hầm TBM tháng 5/2017 để thi công đoạn công trình metro đi ngầm lòng đất; Dự án Chuyển giao công nghệ thử nghiệm bồn chứa xăng 2 lớp SF phòng tránh rò rỉ chất nguy hại do Công ty TNHH Tamada Việt Nam chế tạo và đã được thử nghiệm thành công.
Thúc đẩy giải ngân
Theo JICA, xuất phát từ thực trạng chậm thanh toán các dự án ODA tại Việt Nam, thời gian tới, JICA sẽ nỗ lực triển khai các dự án ODA một cách chắc chắn và đẩy nhanh tiến độ các dự án này.
Ông Fujita Yasuo cho biết, vào tháng 1/2017, ngân sách dành cho các khoản vay ODA đã được phân bổ và việc giải ngân đã được nối lại, tuy nhiên cũng giống như năm 2016, tình trạng nhiều dự án bắt buộc phải dừng giải ngân vẫn phát sinh.
Tính đến thời điểm cuối tháng 9/2017, tổng số tiền chưa thanh toán cho các dự án ODA là khoảng 4 tỷ Yên (tương đương 821 tỷ đồng). JICA khuyến cáo, nếu Chính phủ Việt Nam không tiến hành các biện pháp phân bổ thêm ngân sách cho các dự án và điều chỉnh lại ngân sách phân bổ cho từng dự án thì đến cuối năm 2017, tổng số tiền thanh toán chậm của tất cả các dự án vốn vay ODA sẽ vào khoảng 20 tỷ Yên (tương đương khoảng 4.060 tỷ đồng).
Ông Fujita Yasuo cho rằng, để các dự án ODA của Nhật Bản được thực hiện một cách thuận lợi, đạt được hiệu quả mong muốn, Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục rà soát các thủ tục để nhanh chóng đưa ra những quyết định về việc phân bổ ngân sách cho các dự án vốn vay và đơn giản hóa thủ tục.