Còn nhiều sai sót trong công khai thông tin đấu thầu

Vì nhiều lý do khác nhau, chất lượng thông tin được công khai không bảo đảm quy định và không chính xác, dẫn đến một số trường hợp phải điều chỉnh, gia hạn…Ảnh chỉ mang tính minh họa

Trường Đại học Bách khoa Hà Nội vừa phải hủy thông báo mời thầu Gói thầu Sửa chữa, bàn ghế, bảng viết nhà D3, D3-5 Trường Đại học Bách khoa Hà Nội do áp dụng sai hình thức lựa chọn nhà thầu. Gói thầu này có giá gần 530 triệu đồng, là gói thầu dịch vụ phi tư vấn thuộc trường hợp phải đấu thầu rộng rãi nhưng được thông báo hình thức lựa chọn nhà thầu là chào hàng cạnh tranh theo quy trình rút gọn.

Công ty CP Cảng An Giang đang thông báo mời thầu Gói thầu số 04 Cung cấp thiết bị xe lu tĩnh bánh sắt nhãn hiệu Kawasaki - 12 tấn, sản xuất tại Nhật Bản (giá gói thầu 0,55 tỷ đồng) theo hình thức chào hàng cạnh tranh. Việc tên gói thầu nêu đích danh nhãn hiệu, hàng hóa cần mua sắm là vi phạm quy định pháp luật về đấu thầu.

Thực hiện chức năng công khai minh bạch thông tin đấu thầu, thời gian qua, Báo Đấu thầu đã thẩm định và công khai hàng trăm nghìn thông báo mời thầu mỗi năm. Khi phát hiện thông tin đăng tải không hợp lệ, bộ phận xử lý thông tin đấu thầu của Báo kịp thời liên hệ, hướng dẫn các đơn vị thực hiện cho đúng quy định của pháp luật về đấu thầu. Nhiều chủ đầu tư, bên mời thầu sau đó đã tiến hành sửa đổi hồ sơ mời thầu (HSMT) và gia hạn thời gian phát hành HSMT, thời điểm đóng thầu.

Tuy nhiên, một số nhà thầu cho rằng, ở nhiều trường hợp, việc đăng tải thông tin không chính xác, không hợp lệ là do chủ đích của chủ đầu tư, bên mời thầu nhằm bớt xén thời gian làm hồ sơ dự thầu (HSDT) của nhà thầu. Chẳng hạn, gói thầu tư vấn đăng tải vào mục dịch vụ phi tư vấn nhằm áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh, rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu (từ 20 ngày xuống còn 5 ngày làm việc); gói thầu xây lắp có giá trị trên 1 tỷ đồng được thông báo chào hàng cạnh tranh (theo quy định phải đấu thầu rộng rãi); gói thầu dịch vụ phi tư vấn có giá trị trên 500 triệu đồng áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn (theo quy định phải đấu thầu rộng rãi)…

Nhiều lỗi khác cũng được Báo Đấu thầu phát hiện như: đăng tải sai loại gói thầu (gói thầu xây lắp đăng tải vào mục hàng hóa và ngược lại; gói thầu tư vấn đăng tải vào mục dịch vụ phi tư vấn; gói thầu hỗn hợp đăng tải vào mục hàng hóa hoặc xây lắp…). Loại lỗi thường gặp thứ 2 là sai phương thức lựa chọn nhà thầu: gói thầu tư vấn và gói thầu sơ tuyển áp dụng phương thức 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ (quy định là 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ); gói thầu chào hàng cạnh tranh áp dụng phương thức 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ (quy định là 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ). Cũng có trường hợp chủ đầu tư, bên mời thầu đăng tải 2 số thông báo mời thầu khác nhau cho 1 gói thầu; yêu cầu bảo đảm dự thầu quá 1,5% giá trị gói thầu đối với gói thầu quy mô nhỏ. Một số gói thầu đã đóng thầu một thời gian dài, sau đó bên mời thầu vào gia hạn thời gian phát hành HSMT…

Theo chuyên gia đấu thầu Nguyễn Việt Hùng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến các lỗi trong quá trình công khai thông tin đấu thầu. Có thể là do cán bộ của chủ đầu tư, bên mời thầu không đủ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, không am hiểu pháp luật về đấu thầu nhưng vẫn tham gia công tác đấu thầu. Cũng có không ít trường hợp cán bộ cố tình đăng sai, đăng thiếu thông tin đấu thầu để “ăn bớt” thời gian làm HSDT, làm khó nhà thầu…

Ông Phùng Minh Khoa - cán bộ đấu thầu của Công ty TNHH Xây dựng dịch vụ thương mại Nam Thống cho rằng, để tăng cường chất lượng thông tin đấu thầu được công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ và yêu cầu chủ đầu tư, bên mời thầu có giải trình thỏa đáng khi đăng tải sai thông tin đấu thầu. Thời gian để nhà thầu chuẩn bị HSDT cần được tính từ khi thông tin được khẳng định là hợp lệ. Làm như vậy sẽ hạn chế tối đa tình trạng “lách luật” (sửa đổi nội dung quan trọng của HSMT vào phút chót) để rút ngắn thời gian chuẩn bị HSDT, hạn chế nhà thầu tham gia đấu thầu.