Đấu thầu dịch vụ quản lý, vận hành tòa nhà: Gọi tên loạt rào cản

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Hoạt động đấu thầu thời gian qua xuất hiện phổ biến tình trạng hồ sơ mời thầu (HSMT) xây lắp, mua sắm hàng hóa, tư vấn bao hàm các tiêu chuẩn đánh giá vi phạm quy định về cạnh tranh trong đấu thầu. Ghi nhận của Báo Đấu thầu cho thấy, những bất cập này đang dần trở nên phổ biến trong lĩnh vực phi tư vấn, mà nổi bật là các gói thầu cung ứng dịch vụ quản lý, vận hành tòa nhà.
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Từ ngày 26/12/2024 đến ngày 13/1/2025, Trường Đại học Kinh tế quốc dân (Hà Nội) phát hành HSMT Gói thầu Cung cấp dịch vụ quản lý vận hành tòa nhà Trung tâm Đào tạo, vệ sinh khu vực giảng đường B, C, D, D2 của Trường năm 2025. Ngay sau khi HSMT được công bố, Công ty CP Dịch vụ quản lý BĐS Việt Nam đã có công văn kiến nghị về một số tiêu chí bất cập.

Về nhân sự chốt chốt, HSMT yêu cầu vị trí trưởng ban quản lý tòa nhà có trình độ đại học trở lên; có chứng chỉ/giấy chứng nhận đã tham gia khóa đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ quản lý vận hành nhà chung cư; chứng chỉ/giấy chứng nhận đã tham gia khóa huấn luyện về nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ; chứng chỉ/giấy chứng nhận đã tham gia huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động hoặc thẻ an toàn lao động. Bên cạnh đó, HSMT còn yêu cầu nhân sự này có chứng chỉ/chứng nhận đã qua lớp đào tạo nhân viên bảo vệ, đồng thời, có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm hoặc 3 hợp đồng làm giám đốc/trưởng ban quản lý/tổng quản lý/phó ban quản lý/trợ lý tổng quản lý tại tòa nhà công trình cấp I có quy mô ≥ 2 tầng hầm và 13 tầng nổi.

Tương tự, đối với kỹ sư trưởng, ngoài các yêu cầu về năng lực chuyên môn cần thiết, HSMT còn yêu cầu có chứng chỉ/giấy chứng nhận đủ điều kiện trở thành người quản lý năng lượng; có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm hoặc 2 hợp đồng làm kỹ sư trưởng/phụ trách kỹ thuật/tổ trưởng kỹ thuật/trợ lý kỹ sư trưởng tại tòa nhà công trình cấp I có quy mô ≥ 2 tầng hầm và 13 tầng nổi... Công ty CP Dịch vụ quản lý BĐS Việt Nam cho rằng, việc yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ, năng lực kinh nghiệm mang tính đặc thù, cụ thể như trên khiến các nhà thầu rất khó đáp ứng, gây hạn chế cạnh tranh.

Đáng chú ý, tại mục đánh giá về uy tín của nhà thầu, HSMT quy định, “nhà thầu đã hoàn thành hợp đồng quản lý vận hành tòa nhà, trong hợp đồng có cung cấp một số dịch vụ chính: quản lý chung, vận hành, bảo trì, bảo dưỡng hệ thống kỹ thuật, vệ sinh, an ninh, phòng chống cháy nổ, tạp vụ tại giảng đường kể từ ngày 1/1/2021 cho đến thời điểm đóng thầu. Trong đó, quy mô, kết cấu tòa nhà: ≥ 13 tầng nổi và 2 tầng hầm, tổng diện tích sàn xây dựng > 96.500 m2; có hệ thống Chiller giải nhiệt nước công suất > 1000TON; số lượng thang máy > 17 thang và hội trường > 800 chỗ. Quy mô (giá trị) tối thiểu 20,692 tỷ đồng”. Nhà thầu cho rằng, theo quy định hiện hành, uy tín của nhà thầu thuộc tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, được xem xét đánh giá thông qua việc dự thầu (không thương thảo hợp đồng, có quyết định trúng thầu nhưng không tiến hành hoàn thiện, ký kết hợp đồng) và chất lượng, tiến độ thực hiện các hợp đồng tương tự. Do vậy, việc HSMT "nhập nhằng" giữa năng lực, kinh nghiệm (yêu cầu về việc nhà thầu đã thực hiện hoàn thành các hợp đồng với quy mô, kết cấu, giá trị cụ thể) với tiêu chí đánh giá uy tín nhà thầu là không phù hợp quy định.

Kết quả lựa chọn nhà thầu được Chủ đầu tư công bố ngày 16/1/2025 cho thấy, Gói thầu chỉ có Công ty CP Quản lý và Khai thác Tài sản Dầu khí (PSA) tham dự và trúng thầu với giá 40,988 tỷ đồng (giá gói thầu 41,384 tỷ đồng). PSA là đơn vị quản lý, vận hành các tòa nhà chức năng thuộc Trường Đại học Kinh tế quốc dân năm 2023 và 2024.

Gói thầu Thuê quản lý, vận hành tòa nhà Cục Viễn thông tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội cũng xuất hiện các bất cập tương tự. Một số nhà thầu phản ánh, việc HSMT yêu cầu đến 13 vị trí nhân sự chủ chốt (tổng số 41 người) là quá mức cần thiết so với công việc gói thầu. Chưa kể mỗi vị trí nhân sự đều yêu cầu đáp ứng hàng loạt điều kiện khắt khe về trình độ, bằng cấp, chứng chỉ. Trong khi đó, việc quản lý, vận hành một công trình trụ sở, tòa nhà không phải dịch vụ phi tư vấn đặc thù. Ngoài ra, tại tiêu chuẩn kỹ thuật, HSMT yêu cầu “nhà thầu phải có đánh giá tác động, ảnh hưởng của tòa nhà khi đưa vào sử dụng với không gian, hạ tầng kỹ thuật và xã hội xung quanh tối thiểu gồm: tương tác với cơ quan, đơn vị xung quanh; tác động đối với giao thông đô thị; tác động về môi trường và cảnh quan; tác động về an ninh, trật tự xã hội tại địa bàn”. Theo kiến nghị của nhà thầu, đây là tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu.

Ngày 20/12/2024, Gói thầu được mở với 4 nhà thầu tham dự. Kết quả, Công ty CP Quản lý và Khai thác tòa nhà VNPT là nhà thầu duy nhất vượt qua vòng đánh giá kỹ thuật và trúng thầu với giá 16,287 tỷ đồng (giá gói thầu 16,76 tỷ đồng). Đây là đơn vị quản lý, vận hành tòa nhà này các năm 2024, 2022, 2021, 2020, 2019...

Theo chuyên gia đấu thầu, Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, nay là Thông tư 22/2024/TT-BKHĐT đều kế thừa quy định HSMT không được đưa ra các tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu; quy định về số lượng nhân sự chủ chốt và thiết bị thi công, thiết bị chủ yếu quá mức cần thiết để thực hiện gói thầu; hay quy định năng lực, kinh nghiệm cao hơn mức yêu cầu của gói thầu. Trường hợp HSMT bao hàm các nội dung này sẽ gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu.

Tin cùng chuyên mục