|
| Theo UBND tỉnh Hậu Giang, tiến độ xây dựng phần tuyến của Dự án thành phần 3 thuộc Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 chưa đạt yêu cầu vì thiếu cát. Ảnh: Tiên Giang |
Là 1 trong 3 dự án cao tốc trọng điểm quốc gia đang triển khai trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, tổng khối lượng thi công hoàn thành của Dự án thành phần (DATP) 3 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 tính đến đầu tháng 6/2025 đạt khoảng 2.330 tỷ đồng, bằng 42,98% giá trị hợp đồng. Trong đó, Gói thầu số 1 có giá trị thực hiện 1.550 tỷ đồng, đạt 52% giá trị hợp đồng, bảo đảm yêu cầu tiến độ. Gói thầu số 2 có giá trị thực hiện 780 tỷ đồng, đạt 33,04% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 5% so với kế hoạch.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Hậu Giang, các công trình cầu đạt và vượt tiến độ. Tuy nhiên, tiến độ xây dựng phần tuyến chưa đạt yêu cầu do nguồn cát đắp về công trường còn chậm. Chủ đầu tư đôn đốc các nhà thầu rút ngắn tiến độ xử lý nền đất yếu để hoàn thành hợp đồng trước tháng 7/2026 song mục tiêu này rất thách thức vì thiếu cát đắp nền.
Được biết, Hậu Giang là địa phương khó khăn nhất trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long về nguồn VLXD cao tốc do phải dựa hoàn toàn vào nguồn cát điều phối từ các mỏ ở An Giang, Bến Tre… Có thời điểm tổng nhu cầu của địa phương này khoảng 15.000 m3/ngày nhưng lượng cát cung ứng chỉ khoảng 4.500 m3/ngày do công suất khai thác của các mỏ còn hạn chế. Không những thế, các nhà thầu còn gặp khó khăn lớn hơn vì giá cát tăng cao.
Ông Dương Đình Tuấn, Giám đốc Ban Điều hành Trường Sơn 10 thuộc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn cho biết, theo tính toán sơ bộ, giá thành cát đắp nền theo cơ chế đặc thù khoảng 300.000 đồng/m3. Giá cát đắp nền nguồn thương mại dao động từ 330.000 - 350.000 đồng/m3. Nguồn cát nhập khẩu từ Campuchia còn cao hơn, khoảng 400.000 đồng/m3 đối với cát đắp nền và hơn 400.000 đồng/m3 đối với cát xây dựng dùng đổ bê tông. Giá cát tăng quá cao so với hợp đồng khiến nhà thầu không chịu nổi. Tình trạng này ảnh hưởng rất lớn đến lợi nhuận, thậm chí gây thua lỗ, khiến nhiều nhà thầu vô cùng khó khăn.
Đây cũng là nỗi lo của các nhà thầu tại Đông Nam Bộ. Ông Nguyễn Xuân Hiệp, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Thi công xây dựng cầu đường Hồng An, nhà thầu tham gia thi công đường Vành đai 3 - TP.HCM và một số công trình tại TP.HCM cho biết, giá cát san lấp tại TP.HCM khoảng 270.000 đồng/m3, giá cát nguồn nhập khẩu Campuchia khoảng 300.000 đồng/m3 (chưa bao gồm thuế VAT), giá đá xây dựng 0x4 hiện cũng tăng cao ở mức 410.000 đồng/m3. “So với giá cát đắp nền theo hợp đồng thi công Dự án Vành đai 3 - TP.HCM là 190.000 đồng/m3, giá đá cấp phối 0x4 là 285.000 đồng/m3 thì hiện các nhà thầu chịu lỗ rất lớn”, ông Hiệp nói và cho biết thêm, nếu giá VLXD không giảm thì nhà thầu xây dựng sẽ gánh khoản lỗ không nhỏ.
Hai năm trở lại đây, Đồng Nai luôn là “điểm nóng” về VLXD cả về nguồn cung lẫn giá cả, khiến nhiều nhà thầu điêu đứng. Ông Cao Xuân Vinh, Phó Giám đốc Công ty CP Xây dựng Tân Nam, nhà thầu thi công DATP 3 đường Vành đai 3 - TP.HCM đoạn qua tỉnh Đồng Nai cho biết, Nhà thầu đảm nhiệm Gói thầu số 26 với giá trị 529,779 tỷ đồng. Hiện nay, nguồn cung vật liệu như đá, đất đắp, cát rất căng thẳng do nhiều dự án giao thông trọng điểm cùng lúc triển khai. Có thời điểm Nhà thầu phải mua đất đắp nguồn thương mại với giá hơn 400.000 đồng/m3. Trong khi đó, giá đất đắp nền trong hợp đồng xây lắp là 250.000 đồng/m3 khiến nhà thầu xây lắp đứng trước nguy cơ thua lỗ.
“Chi phí vật liệu đội lên rất cao và nguồn vật liệu thương mại mua từ người dân gây khó khăn ở bước hạch toán đầu vào, bước làm hồ sơ nghiệm thu, thanh toán. Chúng tôi và nhiều nhà thầu xây lắp đang rất vất vả, mong có cơ chế điều chỉnh đơn giá vật liệu, gỡ vướng mắc”, ông Vinh nói.
Ông Nguyễn Xuân Hiệp cho biết thêm, chịu rủi ro vì tình trạng khan hiếm và tăng giá cát, đá, nhà thầu ở TP.HCM không chỉ đối mặt với nguy cơ bị lỗ khi thực hiện các hợp đồng xây lắp, mà kéo theo khả năng tài chính, tín dụng cũng bị ảnh hưởng lớn.
Theo một chuyên gia lĩnh vực xây dựng, để chia sẻ khó khăn, rủi ro với nhà thầu xây dựng, cơ quan quản lý nhà nước cần sớm có giải pháp can thiệp như: rà soát, bổ sung quy hoạch khai thác mỏ cát, đá hợp lý, bảo đảm nguồn cung bền vững; xem xét các quy định về cơ chế bù giá, điều chỉnh đơn giá trong hợp đồng xây dựng; tăng cường kiểm tra, xử lý hành vi găm hàng, đầu cơ vật liệu xây dựng; đẩy mạnh sử dụng vật liệu thay thế. Chỉ khi giá VLXD ổn định mới giảm áp lực cho nhà thầu và là yếu tố then chốt để bảo đảm tiến độ và chất lượng công trình.
