|
| Mỗi năm Ngân hàng Phát triển châu Á dành khoảng 8 tỷ USD cho vay/tài trợ vốn tại các dự án, trong đó 80% vốn dành cho công trình, 20% dành cho hàng hóa và dịch vụ tư vấn. Ảnh: Lê Tiên |
Phát biểu tại Hội thảo, ông Kalesh Kumar, Trưởng ban Đấu thầu của WB cho biết, các dự án sử dụng vốn vay/vốn tài trợ của WB khá đa dạng về lĩnh vực, gồm: giáo dục, tư vấn, chế tạo, xây lắp hạ tầng. Thực tiễn triển khai các dự án sử dụng vốn WB thời gian qua cho thấy, nhà thầu Việt có năng lực thực hiện tốt, chất lượng công trình thi công bảo đảm, uy tín được ghi nhận và đánh giá cao. Tuy nhiên, so với doanh nghiệp Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan..., thị phần trúng thầu của doanh nghiệp Việt Nam vẫn khá khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm lực thực tế.
Theo ông Chitoshi Izumi, Trưởng ban Đấu thầu của ADB, mỗi năm ADB dành khoảng 8 tỷ USD cho vay/tài trợ vốn tại các dự án, trong đó 80% vốn dành cho công trình, 20% dành cho hàng hóa và dịch vụ tư vấn. Việt Nam đứng thứ 8 về quốc gia hấp thụ vốn vay của ADB trong nhiều năm qua. Ở Việt Nam, các dự án lĩnh vực giao thông vận tải chiếm 56% nguồn vốn vay, còn lại là lĩnh vực nông nghiệp, phát triển đô thị và nước sạch, giảm phát thải CO2.
Ông Izumi cho rằng, còn nhiều dư địa để doanh nghiệp Việt Nam tham gia đấu thầu và dành quyền thực hiện nhiều gói thầu sử dụng nguồn vốn của ADB hơn nữa trong lĩnh vực nông nghiệp, nước sạch nông thôn, xây dựng cầu, cống, đường nông thôn, công trình thủy lợi... Với năng lực đã được chứng minh qua các công trình, ADB đánh giá cao khả năng thắng thầu của doanh nghiệp Việt Nam tại các thị trường Thái Lan, Lào và Campuchia.
Tại Việt Nam, ADB có chủ trương đầu tư 5 dự án (chủ đề) lớn trong thời gian tới. Trung bình mỗi dự án có quy mô 10 - 20 triệu USD và sẽ được đấu thầu cạnh tranh trong nước, rất phù hợp và là cơ hội tốt cho các nhà thầu Việt Nam trong lĩnh vực liên quan.
 |
Nhà thầu Việt có năng lực thực hiện tốt, chất lượng công trình thi công bảo đảm, uy tín được các nhà tài trợ quốc tế ghi nhận và đánh giá cao. Ảnh: Hữu Thành |
Chia sẻ với phóng viên, ông Trần Mạnh Hà, Giám đốc Công ty CP Chế tạo bơm Hải Dương cho biết, các gói thầu của WB, ADB có quy mô vừa phải, rất phù hợp với doanh nghiệp Việt, đặc biệt là nhà thầu sản xuất, chế tạo thiết bị trực tiếp như Công ty CP Chế tạo bơm Hải Dương. Các tiêu chí mời thầu của WB, ADB khá khắt khe nhưng quy trình nghiệm thu, thanh toán lại rất rõ ràng và minh bạch nên nhà thầu ít gặp rủi ro trong quá trình thực hiện hợp đồng. Công ty CP Chế tạo bơm Hải Dương đã làm nhiều công trình sử dụng vốn vay WB, ADB nhưng chưa làm công trình nào ở nước ngoài.
Theo một số nhà thầu xây dựng, về cơ bản, quy trình đấu thầu các dự án sử dụng vốn vay của ADB/WB giống dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước nên có nhiều thuận lợi khi dự thầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, quy mô gói thầu xây lắp khoảng 10 triệu USD (khoảng 240 tỷ đồng), nhưng ở Lào, Campuchia thì quy mô trung bình chỉ khoảng 7 triệu USD (khoảng hơn 160 tỷ đồng). Do đó, nhà thầu khá quan ngại vì phải huy động nguồn lực ra nước ngoài, có thể phát sinh nhiều vấn đề và khó tiệm cận được lợi nhuận kỳ vọng...
Bà Nguyễn Thị Thúy Hằng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Tài chính) cho rằng, trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng, Việt Nam đã ký kết và thực thi nhiều FTA quan trọng như CPTPP, EVFTA, UKVFTA. Những cam kết về mua sắm công trong các FTA này đã mở ra một không gian rộng lớn, nhưng thực tế cho thấy, hầu hết doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa tận dụng được những cơ hội này. Với vai trò cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu ở Trung ương, Cục Quản lý đấu thầu cam kết sẽ tạo cầu nối giúp doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới, cung cấp thông tin về thị trường các nước, kết nối doanh nghiệp với các đối tác quốc tế, hỗ trợ giải đáp thắc mắc về quy định của các FTA… Hy vọng các doanh nghiệp Việt sẽ có được góc nhìn mới về các cơ hội mà có thể trước đó chưa từng biết đến, trang bị thêm những kiến thức cần thiết để tự tin bước ra thị trường mua sắm công quốc tế.
Theo khuyến nghị của các chuyên gia, để gia tăng cơ hội tại các dự án/chương trình do ADB, WB tham gia tài trợ vốn, nhà thầu Việt nên truy cập vào website của 2 tổ chức này để đăng ký năng lực nhà thầu. Khi có thông tin về dự án, chương trình, gói thầu liên quan, ADB, WB sẽ gửi chào thông tin tới tất cả các nhà thầu. Từ đó nhà thầu có thể chủ động tiếp cận và lựa chọn cơ hội công việc phù hợp để tham gia đấu thầu trên lãnh thổ Việt Nam cũng như các quốc gia khác trên thế giới.
