Ảnh chỉ mang tính minh họa. |
Trượt với lý do nợ thuế
Trường hợp nêu trên xảy ra tại Gói thầu số 12 Xây lắp công trình giai đoạn 1 thuộc Dự án Đường tỉnh 208, từ thị trấn Đông Khê (huyện Thạch An) - xã Cách Linh, Triệu Ẩu (huyện Phục Hòa) - xã An Lạc, thị trấn Thanh Nhật, xã Đức Quang (huyện Hạ Lang) - xã Chí Viễn (huyện Trùng Khánh), tỉnh Cao Bằng. Gói thầu này sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ giai đoạn 2017 - 2020, được đấu thầu rộng rãi trong nước, theo phương thức 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ, có bảo đảm dự thầu 20 tỷ đồng (giá gói thầu gần 700 tỷ đồng), do Ban QLDAGT Cao Bằng trực tiếp mời thầu.
Ngày 28/12/2017, Ban QLDAGT Cao Bằng có Văn bản số 626/TB-BQLDA thông báo danh sách nhà thầu đáp ứng về kỹ thuật gói thầu nêu trên. Theo đó, có 2 nhà thầu được đánh giá đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật gồm: Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và Thương mại Phương Anh và Công ty CP Đạt Phương. Trong số 4 nhà thầu bị loại thì có tới 3 nhà thầu bị loại với lý do không đạt năng lực tài chính theo yêu cầu của HSMT vì chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế với Nhà nước đến thời điểm 31/10/2017, trong đó có Liên danh Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Miền Trung - Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 – CTCP (Cienco1).
Ngày 2/1/2018, trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, đại diện một trong các nhà thầu nêu trên cho rằng, việc Ban QLDAGT Cao Bằng lấy lý do Cienco1 (thành viên liên danh) chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế với Nhà nước đến thời điểm 31/10/2017 để loại Liên danh Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Miền Trung - Cienco1 là hết sức vô lý, vì trong HSDT (trang 245) nhà thầu đã nộp xác nhận của cơ quan thuế về việc nhà thầu không còn nợ thuế đến ngày 9/11/2017. Cụ thể, trong HSDT, nhà thầu đã nộp 5 bản (gồm 1 bản gốc và 4 bản sao) Văn bản số 72631/CT-QLN ngày 10/11/2017 của Cục Thuế thành phố Hà Nội – cơ quan đăng ký nộp thuế của Cienco1, trong đó xác nhận, tính đến ngày 9/11/2017, Cienco1 với mã số thuế 0100104274 không nợ thuế theo kê khai. Trên thực tế, mọi nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước đã được Cienco1 hoàn thành trước ngày 31/10/2017 và trong khoảng thời gian từ ngày 31/10/2017 đến ngày 9/11/2017, Cienco1 không phát sinh khoản thuế phải đóng nào.
Đặt nhà thầu vào tình thế đã rồi
Trong văn bản kiến nghị gửi tới Ban QLDAGT Cao Bằng và các cơ quan chức năng, Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Miền Trung (thành viên đứng đầu Liên danh) cho biết, 15h ngày 29/12/2017 (ngày làm việc cuối cùng của năm 2017), Nhà thầu mới nhận được Công văn số 626/TB-BQLDA của Ban này, trong đó thông báo Liên danh nhà thầu không đáp ứng về kỹ thuật (cụ thể là không đạt năng lực tài chính do Cienco1 chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế với Nhà nước đến thời điểm ngày 31/10/2017). Nhà thầu khẳng định, việc Ban QLDAGT Cao Bằng đánh giá Nhà thầu không đáp ứng về kỹ thuật là không có cơ sở.
Mặt khác, việc nhà thầu nhận được văn bản của Ban lúc 15h ngày 29/12/2017 (có biên bản nhận công văn bằng đường bưu điện) mà trước đó không nhận được bất kỳ công văn nào của Ban qua đường email và fax đã khiến cho nhà thầu không thể làm công văn trả lời, làm rõ trước thời điểm mở hồ sơ đề xuất tài chính vào lúc 15h ngày 29/12/2017. Chính vì thế, nhà thầu cho rằng, việc đánh giá HSDT của Ban QLDAGT Cao Bằng đối với nhà thầu là không đúng, vi phạm quy định của HSMT.
Chiều ngày 2/1/2018, phóng viên Báo Đấu thầu đã trực tiếp liên hệ với ông Nông Văn Hải – Giám đốc Ban QLDAGT Cao Bằng để làm rõ vì sao nhà thầu đã nộp cho Bên mời thầu xác nhận của cơ quan thuế (Cục Thuế thành phố Hà Nội) đến ngày 9/11/2017 là không nợ thuế nhưng Ban vẫn loại nhà thầu. Đến hết giờ hành chính ngày 2/1/2018, ông Hải vẫn chưa trả lời băn khoăn này của nhà thầu bị loại và của phóng viên. Gọi điện nhiều lần thì ông Hải không nhấc máy.
TS. Nguyễn Việt Hùng, nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu (Bộ KH&ĐT) cho rằng, việc Bên mời thầu loại nhà thầu với lý do “chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế với Nhà nước”, chưa biết thực hư thế nào nhưng đây không phải là lý do trọng yếu, tiên quyết để loại nhà thầu. Việc hoàn thành nghĩa vụ thuế với Nhà nước của nhà thầu nếu có bị chậm cũng không ảnh hưởng đến tình hình tài chính của nhà thầu, trong khi đó lại không cho nhà thầu có cơ hội làm rõ, giải thích. Điều này thể hiện Bên mời thầu không làm hết trách nhiệm của mình trong quá trình đánh giá HSDT, không đảm bảo công bằng, minh bạch trong lựa chọn nhà thầu.