“Tự tung tự tác”
Công trình Trung tâm Văn hóa -Thể thao xã Quê Mỹ Thạnh và công trình Trạm Y tế xã Tân Phước Tây đã được UBND huyện Tân Trụ phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật vào tháng 10 năm 2013. Quy mô đầu tư của Trung tâm Văn hóa – Thể thao xã Quê Mỹ Thạnh gồm 01 trệt, diện tích xây dựng 455 m2, với tổng mức đầu tư 2.727.103.828 đồng. Còn Trạm Y tế xã Tân Phước Tây, quy mô đầu tư 01 trệt, diện tích xây dựng 293,76 m2, tổng mức đầu tư là 3.122.480.465 đồng.
Nguồn vốn thực hiện cho hai dự án này là do ngân sách tỉnh hỗ trợ. Cả hai dự án liên tiếp khởi công trong tháng 5, tháng 6 năm 2014 và đã hoàn thành vào cuối năm 2014. Sau khi xây dựng xong, quyết toán và đưa vào sử dụng, nhận thấy hai dự án này “có vấn đề” nên từ ngày 01/10/2015 đến ngày 4/11/2015, Đoàn Thanh tra của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Long An đã tiến hành thanh tra theo Quyết định số 235/QĐ-SKHĐT ngày 18/9/2015 của Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư. Sau một quá trình vào cuộc, những “khuất tất” bắt đầu phơi bày.
Kết quả thanh tra được công khai tại địa chỉ skhdt.longan.gov.vn. Ảnh: Nguyễn Liên
Điều đáng ngạc nhiên đầu tiên là, cả hai dự án trên, chủ đầu tư đã cho đơn vị tư vấn lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật được sử dụng số liệu về địa chất công trình lân cận để thiết kế nhưng không có văn bản chỉ đạo. Kế đó, các gói thầu tư vấn trước khi có quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật như tư vấn khảo sát, lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật, chủ đầu tư không trình thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu.
Riêng Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tân Trụ, chỉ thẩm định kế hoạch đấu thầu gói thầu thi công xây dựng, các gói thầu còn lại không đề cập trong báo cáo thẩm định, mặc dù chủ đầu tư có trình thẩm định. Đáng nói hơn, gói thầu tư vấn đấu thầu được phê duyệt trong kế hoạch đấu thầu với hình thức “chỉ định thầu” nhưng chủ đầu tư lại áp dụng “tự thực hiện” mà không trình điều chỉnh kế hoạch đấu thầu.
Chưa hết, phương thức đấu thầu được phê duyệt trong kế hoạch đấu thầu là “01 túi hồ sơ” nhưng chủ đầu tư thực hiện theo phương thức “thương thảo hợp đồng” (gói thầu tư vấn giám sát, gói thầu bảo hiểm và gói thầu mua sắm thiết bị công trình Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã Quê Mỹ Thạnh; gói thầu tư vấn thẩm tra, gói thầu bảo hiểm và gói thầu mua sắm thiết bị công trình Trạm Y tế xã Tân Phước Tây).
Mọi chuyện đã rồi!
Qua hai dự án này, với những vấn đề đã được chỉ ra ở trên, Thanh tra của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Long An cho rằng, Ban QLDA Xây dựng huyện Tân Trụ chưa thực hiện đúng trách nhiệm của chủ đầu tư trong công tác khảo sát được quy định tại Khoản 2, Điều 50 của Luật Xây dựng số 16/2003/QH11; chưa thực hiện đúng quy định tại Khoản 1, Điều 11 của Nghị định số 85/NĐ-CP. Đặc biệt, với gói thầu tư vấn đấu thầu, từ “chỉ định thầu” chuyển qua “tự thực hiện”, hay như phương thức đấu thầu được phê duyệt trong kế hoạch đấu thầu là “01 túi hồ sơ” nhưng chủ đầu tư thực hiện theo phương thức “thương thảo hợp đồng” là chưa thực hiện đúng kế hoạch đấu thầu được phê duyệt. Riêng Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tân Trụ với những sai sót như trên là chưa thực hiện đúng quy định tại Điểm a, Khoản 1 Điều 12 của Nghị định số 85/NĐ-CP.
Từ những “vấn đề bất ổn” trên, Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Long An kiến nghị, đối với UBND huyện Tân Trụ, chỉ phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật khi chủ đầu tư trình đầy đủ thành phần hồ sơ theo quy định hiện hành. Đồng thời, chỉ đạo Ban QLDA Xây dựng huyện Tân Trụ chịu trách nhiệm phê duyệt kế hoạch đấu thầu các gói thầu tư vấn trước khi có quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật như: tư vấn khảo sát, lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật…
Ngoài ra, UBND huyện Tân Trụ cần thực hiện đúng phân cấp trong đấu thầu về trách nhiệm của cấp quyết định đầu tư. Song song đó, chỉ đạo Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tân Trụ phải thẩm định tất cả các gói thầu khi Ban QLDA Xây dựng huyện Tân Trụ trình thẩm định kế hoạch đấu thầu, nội dung thẩm định phải thực hiện theo đúng quy định.
Đặc biệt, đối với Ban QLDA Xây dựng huyện Tân Trụ, cần phê duyệt đề cương khảo sát công trình để làm cơ sở cho đơn vị tư vấn thiết kế công trình. Theo đó, khi trình thẩm định báo cáo kinh tế - kỹ thuật phải trình đầy đủ thành phần hồ sơ. Khi lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật phải tính đúng, tính đủ các chi phí, thẩm định và phê duyệt dự toán cần thực hiện đúng NĐ số 112/2009/NĐ-CP ngày 14/12/2009 của Chính phủ và Thông tư số 04/TT-BXD ngày 26/5/2010 về việc hướng dẫn lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình.
Mặc dù UBND huyện Tân Trụ, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tân Trụ và Ban quản lý dự án Xây dựng huyện Tân Trụ đã nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với các hạn chế nêu trên theo đề nghị của Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư, một câu hỏi lớn đang đặt ra là, khi mọi chuyện dường như đã rồi mà chỉ rút kinh nghiệm thì những “vấn đề” do những việc làm sai sót đó cuối cùng ai chịu trách nhiệm? Có lẽ, người dân – những người trực tiếp hưởng lợi từ các dự án trên - đang chịu thiệt thòi!
