Đánh giá này vừa được ông Đào Việt Anh – Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam tại Hội nghị cung cấp thông tin kết quả thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN năm 2019.
Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 90% dân số
Theo ông Đào Việt Ánh, ước tính đến hết năm 2019, số người tham gia BHXH bắt buộc là 15,185 triệu người; BHXH tự nguyện là 551 nghìn người; bảo hiểm tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) là 15,068 triệu người; bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 13,343 triệu người; bảo hiểm y tế (BHYT) là 85,390 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 90% dân số.
Cùng với việc mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT, số thu về quỹ BHXH, quỹ BHYT cũng không ngừng gia tăng với tổng số thu ước đạt 361.549 tỷ đồng, đạt 100,54% kế hoạch cả năm.
Sở dĩ đạt được những kết quả ấn tượng này, đại diện BHXH Việt Nam lý giải, đó là do ngay từ đầu năm, BHXH Việt Nam đã kịp thời giao kế hoạch thu, phát triển đối tượng và dự toán thu chi năm 2019 cho BHXH các tỉnh. Đồng thời chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu với Tỉnh ủy, Thành ủy, UBND tỉnh, thành phố tiếp tục triển khai có hiệu quả việc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với UBND các cấp trong việc quản lý và lập danh sách người tham gia BHYT được ngân sách đóng, hỗ trợ một phần mức đóng.
Trong năm 2019, BHXH Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các bộ, ngành liên quan hoàn thiện quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH phù hợp với các quy định mới, kịp thời giải quyết hoặc đề xuất cơ quan chức năng giải quyết các vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện Luật BHXH, BHTN.
Để đảm bảo quyền lợi cho các đối tượng tham gia bảo hiểm, BHXH Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan BHXH ở các cấp quản lý tốt đối tượng tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHTN từ cơ sở. Cùng với đó, để giảm tình trạng nợ đọng bảo hiểm, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH tại các địa phương được đẩy mạnh, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHTN...
Số người tham gia BHXH tự nguyện tăng mạnh
Cũng trong năm 2019, theo ông Đào Việt Ánh, việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đã đạt được kết quả vượt bậc. Số người tham gia tăng mới trong năm 2019 đã bằng tổng số người vận động được của 10 năm trước đó. Tính đến hết năm 2019, toàn quốc có 551.000 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 281.000 người so với năm 2018.
“Đây là con số ấn tượng, có sự gia tăng đột biến, bởi chỉ tính riêng số người tăng mới trong năm 2019 đã gần bằng kết quả 10 năm thực hiện chính sách này từ năm 2008 đến năm 2018. Cụ thể, năm 2008, năm đầu tiên thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, toàn quốc mới chỉ có 6.000 người tham gia, đến hết năm 2018 con số này là 270.000 người”, ông Đào Việt Ánh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, BHXH Việt Nam cũng nhận thấy, hiện cả nước còn khoảng 30 triệu người chưa tham gia BHXH. Mặc dù số người tham gia BHXH tự nguyện tăng nhanh, nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Việc vận động người dân tham gia đang còn không ít khó khăn, thách thức. Nguyên nhân là do chính sách BHXH tự nguyện chưa thật sự hấp dẫn với người lao động tự do có mức thu nhập thấp, bấp bênh, trong khi thời gian đóng tối thiểu để hưởng lương hưu dài (20 năm). Mức hỗ trợ của Nhà nước còn hạn chế, chưa có cơ chế hoa hồng đủ sức hấp dẫn các đại lý thu…
Vì vậy, ông Đào Việt Ánh cho biết, năm 2020 được Ngành xác định sẽ là năm bản lề quan trọng để đạt mục tiêu đầu tiên về BHXH tự nguyện trong Nghị quyết số 28-NQ/TW với định hướng chính trị thực hiện “BHXH toàn dân”.
Trong thời gian tới, ngành BHXH sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và quyết liệt; chủ động phối hợp các bộ, ngành, đoàn thể… tăng cường công tác truyền thông, phổ biến sâu rộng chính sách BHXH tự nguyện để nhiều người dân hiểu và đăng ký tham gia.
Trong đó, đưa ra những giải pháp đổi mới công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức phù hợp, thân thiện hơn với từng người dân, hướng tới truyền thông trên mạng xã hội, nền tảng điện thoại, tin nhắn, đối thoại trực tiếp tại khu dân cư, nhà riêng…
Dự kiến, Ngành sẽ mở rộng hệ thống mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện với mục tiêu phấn đấu mỗi thôn, bản, tổ dân phố đều có điểm thu BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó, tăng cường hướng dẫn, tập huấn chính sách BHXH tự nguyện cho các nhân viên đại lý thu, để lực lượng này phối hợp tuyên truyền, tư vấn đến từng người dân. Chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện được giao cho BHXH cấp huyện và từng đại lý thu. Cùng với những biện pháp trên, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính; đa dạng các hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả, thu tiền đóng, chuyển tiền đóng vào quỹ, tạo điều kiện thuận lợi nhất đối với người tham gia BHXH tự nguyện...