|
| Thuế nhập khẩu của nhiều mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu cao như ô tô, phụ tùng ô tô giảm mạnh theo cam kết tại các FTA. Ảnh: Tiên Giang |
Năm 2019, áp lực hoàn thành thu NSNN của ngành hải quan dự báo sẽ tăng khi nhiều dòng thuế nhập khẩu tiếp tục được cắt giảm và kim ngạch nhập khẩu xăng dầu có thể giảm mạnh.
Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng mạnh
Dự toán thu NSNN năm 2018 của ngảnh hải quan theo nhiệm vụ được Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính giao là 283.000 tỷ đồng. Đến ngày 30/11/2018, tổng số thu thuế của toàn ngành hải quan đạt 284.202 tỷ đồng, bằng 100,42% dự toán, tăng 7,27% so với cùng kỳ 2017.
Cơ quan hải quan cho biết, số thu 11 tháng đầu năm đạt tỷ lệ cao so với dự toán và tăng so với cùng kỳ năm trước chủ yếu do kim ngạch XNK tăng mạnh. Tổng kim ngạch XNK 11 tháng đầu năm đạt 439,96 tỷ USD, tăng 13,3% so với cùng kỳ năm 2017. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu đạt 223,76 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước; kim ngạch nhập khẩu đạt 216,20 tỷ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa có thuế đạt 99 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa có thuế đạt 93,6 tỷ USD, lần lượt tăng 15,6% và 13,6% so với cùng kỳ năm 2017.
Ông Lưu Mạnh Tưởng, Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu thuộc Tổng cục Hải quan cho biết, điểm đáng chú ý nhất là giá dầu thô đã tăng mạnh so với thời điểm xây dựng dự toán và nhu cầu tiêu thụ tăng đã làm tăng khối lượng và trị giá nhập khẩu. Nhờ đó, 11 tháng đầu năm số thu NSNN từ thuế nhập khẩu với mặt hàng xăng dầu tăng gần 20.000 tỷ đồng so với dự toán, tăng 3.700 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2017.
“Khi xây dựng dự toán thu NSNN năm 2018, nhiều ý kiến cho rằng Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn sẽ đi vào hoạt động trong năm 2018, qua đó, cung cấp sản phẩm xăng dầu cho nhu cầu sử dụng trong nước, làm giảm lượng xăng dầu nhập khẩu. Tuy nhiên trong thực tế, nhà máy lọc dầu này vẫn chưa thể đi vào hoạt động đúng tiến độ nên lượng xăng dầu nhập khẩu gia tăng để bù đắp nhu cầu tiêu thụ trong nước. Mặt khác, giá xăng dầu bình quân trên thị trường trong năm 2018 ở mức khoảng 70 USD/thùng, cao hơn hẳn mức giá 50 USD/thùng theo dự toán cũng góp phần tăng trị giá nhập khẩu mặt hàng này, góp phần tăng nguồn thu thuế nhập khẩu”, ông Tưởng nói.
Thiệt 25.800 tỷ đồng thuế vì các FTA
Bên cạnh những điểm thuận lợi như trên, mục tiêu thu NSNN của ngành hải quan cũng gặp trở ngại đáng kể nhất từ việc các FTA bước vào giai đoạn cắt giảm sâu thuế quan, với hàng nghìn dòng thuế có mức thuế nhập khẩu “rơi” từ mốc 5% - 10% xuống còn 0%.
Đáng chú ý, thuế nhập khẩu của nhiều mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu cao như ô tô, phụ tùng ô tô đều giảm mạnh theo cam kết tại các FTA với Hàn Quốc (VKFTA), với Nhật Bản, với Trung Quốc (ACFTA), với ASEAN (ATIGA). “Khi xây dựng dự toán thu NSNN năm 2018, mức giảm thu thuế nhập khẩu do các FTA dự kiến khoảng 3.000 tỷ đồng nhưng đến hết 10 tháng đầu năm nay, mức giảm thực tế là khoảng 25.800 tỷ đồng. Đây là mức giảm tương đối cao, trong đó, thuế nhập khẩu giảm đến 12% và thuế tiêu thụ đặc biệt giảm 2,93% so với cùng kỳ năm 2017”, ông Lưu Mạnh Tưởng cho biết.
Theo Tổng cục Hải quan, dù đã hoành thành vượt mức dự toán kế hoạch thu NSNN, song ngành hải quan vẫn tiếp tục nỗ lực để vượt thu ở mức cao hơn nữa. “Đến nay, có 35 cục hải quan đã hoàn thành chỉ tiêu dự toán thu ngân sách. Tuy nhiên, thu ngân sách của ngành hải quan có thể ví như bình thông nhau, tức là, trong nhiều trường hợp, số thu của cục hải quan này giảm là do người nộp thuế làm thủ tục hải quan ở cục thuế khác. Do đó, chúng tôi liên tục đặt chỉ tiêu phấn đấu mới để đảm bảo tổng số thu ở mức cao nhất có thể”, ông Tưởng nói.
Về thu NSNN năm 2019, vị cục trưởng này nhận định, thu ngân sách của ngành hải quan sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng từ việc cắt giảm thuế quan theo các FTA, bởi mức độ hội nhập ngày càng sâu rộng. Mặt khác, trong năm 2019, nhiều khả năng Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn sẽ vận hành, đáp ứng nhu cầu sử dụng xăng dầu trong nước và làm giảm mức nhập khẩu xăng dầu. Do đó, thu ngân sách từ thuế nhập khẩu xăng dầu sẽ giảm.
“Chúng tôi xác định nhiệm vụ của năm 2019 sẽ rất khó khăn nên giải pháp được đặt ra là chú trọng cải cách và hiện đại hóa công tác thu, nâng cao năng lực quản lý thu và kỳ vọng sự đổi thay từ môi trường kinh tế sẽ giúp hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng cải thiện, từ đó, nâng cao nguồn thu từ kim ngạch XNK hàng hóa”, ông Tưởng nhấn mạnh.
