TP.HCM: Mặt bằng ngáng chân dự án

(BĐT) - Vướng giải phóng mặt bằng (GPMB) đang là rào cản lớn trong giải ngân vốn đầu tư công. Nhiều dự án tại TP.HCM đã bị chậm tiến độ, chậm giải ngân, thậm chí bị nhà thầu đòi bồi thường vì không bàn giao mặt bằng đúng cam kết.
Các quận có tuyến metro số 2 đi qua đều có tiến độ giải ngân rất thấp do chưa thống nhất về đơn giá bồi thường giải phóng mặt bằng. Ảnh: Tiên Giang
Các quận có tuyến metro số 2 đi qua đều có tiến độ giải ngân rất thấp do chưa thống nhất về đơn giá bồi thường giải phóng mặt bằng. Ảnh: Tiên Giang

Mỗi quận đòi 1 đơn giá

Báo cáo mới nhất của UBND TP.HCM cho thấy, công tác bồi thường, GPMB của các đơn vị chủ đầu tư trên địa bàn Thành phố còn chậm, kéo dài, đôi khi chưa nhận được sự đồng thuận của người dân. Việc người dân phản ứng quyết liệt và ít hợp tác trong quá trình thực hiện các bước của công tác đền bù chủ yếu do giá đất đền bù thường thấp hơn giá thị trường. Một số hộ dân có mặt bằng là nơi kinh doanh, buôn bán bị ảnh hưởng nên gây khó khăn, bất hợp tác. Vẫn còn tình trạng khiếu nại, khiếu kiện kéo dài nhiều năm nên ảnh hưởng đến tiến độ của toàn dự án.

Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) TP.HCM cho biết thêm, công tác tái định cư còn gặp nhiều khó khăn, còn tồn tại tình trạng thiếu nhà ở, đất ở tái định cư hoặc thiếu nguồn vốn dành cho việc xây dựng các khu tái định cư. Công tác quản lý đất đai, xây dựng ở một số địa phương còn buông lỏng, chưa xử lý kiên quyết, kịp thời và nghiêm, dẫn đến tình trạng lấn chiếm đất, chuyển mục đích, chuyển nhượng, xây dựng trái phép nên khi Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường, dẫn đến không chấp hành bàn giao mặt bằng.

Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn Huỳnh Văn Hồng Ngọc cho biết, 15 dự án trên địa bàn Huyện có tỷ lệ giải ngân dưới 50% đều liên quan đến công tác GPMB. Riêng quận Thủ Đức thì đã bàn đến chuyện xin giảm vốn 7 dự án liên quan đến công tác GPMB vì tiến độ giải ngân quá thấp. Đại diện quận Tân Bình, nơi có tỷ lệ giải ngân đầu tư công chỉ đạt 43% cũng kêu ca về những vướng mắc từ khâu GPMB. Các quận có tuyến metro số 2 đi qua đều có tiến độ giải ngân rất thấp do chưa thống nhất về đơn giá bồi thường GPMB.

Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết: “Trong khi Quận 1, Tân Phú, Tân Bình đồng thuận với mức đơn giá cũ thì Quận 3 và Quận 10 đòi tăng giá theo mức mới. Đây là những bất cập trong khâu GPMB chỉ từ góc độ đơn giá. Điều này ảnh hưởng vô cùng lớn đến tiến độ bàn giao mặt bằng cho các nhà thầu triển khai xây dựng. Riêng để thống nhất được đơn giá bồi thường GPMB cho tuyến metro số 2, đã có 12 cuộc họp giữa các quận, huyện mà vẫn rất khó để tìm được tiếng nói chung”. 

Nâng cao chất lượng đội ngũ thẩm định giá

Theo Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến, trong công tác GPMB, đặc biệt là xác định đơn giá bồi thường, chất lượng đội ngũ nhân lực thẩm định giá là quan trọng bậc nhất. “Sở Tài chính phải rà soát lại toàn bộ nhân sự của hội đồng thẩm định giá để củng cố, bổ sung, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu cũng như khối lượng công việc đặt ra. Chúng ta phải ưu tiên cho những nhân lực giúp đẩy nhanh quá trình xác định, thống nhất đơn giá bồi thường. Thành phố sẽ quan tâm đặc biệt để phát triển đội ngũ thẩm định giá”, ông Tuyến cho biết.

Riêng với các quận, huyện, các sở, ngành, lãnh đạo TP.HCM yêu cầu những người đứng đầu phải có cam kết về việc đảm bảo tiến độ giải ngân đầu tư công, trong đó đặc biệt lưu ý phần GPMB. “Hiện đã phân cấp trách nhiệm cũng như nguồn vốn GPMB cho cấp quận, huyện. Do đó, nếu từ nay đến tháng 1/2018, các quận, huyện không hoàn thành giải ngân 100% vốn 2017 thì phải giải trình,  xem xét trách nhiệm cá nhân người đứng đầu và Thành phố sẽ căn cứ vào kết quả giải ngân của 2017 để cân nhắc việc giao vốn tiếp theo”, lãnh đạo UBND TP.HCM khẳng định.

TP.HCM cũng giao Sở KH&ĐT làm đầu mối tập hợp, đốc thúc các sở, ngành, ban quản lý dự án, quận, huyện tăng cường nâng cao chất lượng, tiến độ giải ngân. “Các đơn vị phải lập kế hoạch, tiến độ thực hiện công tác bồi thường GPMB của từng dự án để đề xuất bố trí vốn phù hợp, không để xảy ra tình trạng dự án được bố trí vốn nhưng chậm thực hiện trình thẩm định, phê duyệt giá bồi thường dẫn đến chậm giải ngân vốn chi trả cho người dân. Thành phố nỗ lực đảm bảo việc thực hiện chi trả bồi thường, hỗ trợ tái định cư trong vòng 30 ngày kể từ ngày ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ tái định cư, không để phát sinh tiền phạt do chậm chi trả cho người dân”, đại diện Sở KH&ĐT TP.HCM nhấn mạnh.