Báo động tình trạng ỉm thông tin đấu thầu

Tác giả: Khánh Ngọc 14/03/2019 14:00

(BĐT) - Tình trạng nhiều bên mời thầu không thực hiện đăng tải công khai đầy đủ thông tin về đấu thầu theo quy định tại Điều 8 Luật Đấu thầu đang trở nên rất phổ biến. Kết quả thanh tra đã chỉ ra có những gói thầu/dự án lựa chọn nhà thầu “chui” - nghĩa là “ỉm” toàn bộ thông tin về đấu thầu, không công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thông báo mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu.

Không loại trừ khả năng một số bên mời thầu cố tình “quên” công khai thông tin đấu thầu để bao che cho các hành vi vi phạm pháp luật như cản trở nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu

Báo cáo tình hình hoạt động đấu thầu của nhiều bộ, ngành, địa phương đều ghi nhận tình trạng bên mời thầu không thực hiện công khai đầy đủ thông tin về đấu thầu, vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều 8 Luật Đấu thầu.

UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, năm 2018, trên địa bàn tỉnh này vẫn còn các bên mời thầu không công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu, chỉ đăng tải thông báo mời thầu.

Qua thanh tra, kiểm tra về đấu thầu năm 2018, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Tĩnh cho biết, một số thủ tục pháp lý trong quá trình lựa chọn nhà thầu trên địa bàn tỉnh này đã không được các chủ đầu tư/bên mời thầu thực hiện đầy đủ: không công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu, không có văn bản thông báo danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật… Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại tỉnh Bắc Kạn, tỉnh Tuyên Quang…

Quá trình phóng viên Báo Đấu thầu rà soát việc công khai thông tin đấu thầu của nhiều chủ đầu tư, bên mời thầu cũng phát hiện việc không công khai kết quả lựa chọn nhà thầu xảy ra như “cơm bữa”. Một số cán bộ đấu thầu của chủ đầu tư/bên mời thầu trả lời phóng viên Báo Đấu thầu về lý do không công khai kết quả lựa chọn nhà thầu là “quên”.

Luật sư Nguyễn Thế Truyền, Giám đốc Công ty Luật hợp danh Thiên Thanh: Cần phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về công khai thông tin đấu thầu, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị; tăng cường công khai danh tính của các chủ đầu tư/bên mời thầu vi phạm và xử lý mạnh tay đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, có biểu hiện coi thường quy định pháp luật về đấu thầu.

Báo cáo của nhiều bộ, ngành, địa phương chỉ ra tình trạng các chủ đầu tư, bên mời thầu không nghiêm túc thực hiện việc công khai thông tin về đấu thầu theo quy định pháp luật về đấu thầu. Tuy nhiên, trong các báo cáo này lại không nêu rõ việc xử lý vi phạm, không đưa ra các giải pháp để giải quyết dứt điểm, giảm thiểu tình trạng này, đặc biệt là các chế tài xử lý nghiêm minh, có tính răn đe, ngăn ngừa đối với các chủ đầu tư, bên mời thầu thường xuyên vi phạm.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Trà Vinh, một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do hoạt động quản lý, thanh tra, kiểm tra công tác đấu thầu chưa được thực hiện thường xuyên và còn nhiều hạn chế, chưa bao quát được toàn cảnh về tình hình thực hiện đấu thầu của địa phương nên đôi lúc chưa phát hiện, chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu. Sau thanh, kiểm tra chủ yếu là nhắc nhở, chưa có chế tài xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của Luật Đấu thầu, từ đó tạo tâm lý “nhờn luật” của không ít bên mời thầu trong công tác lựa chọn nhà thầu.

TS. Nguyễn Việt Hùng, chuyên gia về đấu thầu, cho rằng, việc thường xuyên “quên” công khai thông tin đấu thầu cho thấy thái độ coi thường pháp luật của các cá nhân, đơn vị làm công tác này.

Còn luật sư Nguyễn Thế Truyền, Giám đốc Công ty Luật hợp danh Thiên Thanh cho rằng, chế tài xử lý việc vi phạm về công khai thông tin đấu thầu theo quy định hiện còn nhẹ so với mức độ hành vi vi phạm của các chủ đầu tư/bên mời thầu. Vì thế, trên thực tế, không ít bên mời thầu sẽ cố tình “quên” công khai thông tin đấu thầu để không lọt thông tin đấu thầu ra bên ngoài, không lộ danh tính nhà thầu “quen” trúng thầu, né được sự giám sát của cộng đồng nhà thầu, xã hội đối với quá trình lựa chọn nhà thầu... Để giảm thiểu tình trạng này, cần phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về công khai thông tin đấu thầu, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị; tăng cường công khai danh tính của các chủ đầu tư/bên mời thầu vi phạm và xử lý mạnh tay đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, có biểu hiện coi thường quy định pháp luật về đấu thầu.