Chính sách đấu thầu mới năm 2016: “Được mùa” thông tư

Nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động đấu thầu qua mạng, các mẫu hồ sơ đấu thầu áp dụng cho đấu thầu qua mạng sẽ được ban hành trong năm 2017

Đặc biệt là việc ban hành hàng loạt thông tư trong năm qua theo hướng mẫu hóa đã giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi và tiết kiệm thời gian cho các cá nhân, đơn vị tham gia thực hiện công tác đấu thầu. Việc phát triển đấu thầu qua mạng đã và đang tiếp tục được đẩy mạnh cũng giúp tiết kiệm tiền cho Nhà nước, góp phần tích cực trong phòng, chống tham nhũng.

Ban hành 8 thông tư mới trong năm 2016

Theo đánh giá của đại diện Cục Quản lý đấu thầu (QLĐT), Bộ KH&ĐT, năm 2016 diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế trong nước và thế giới có nhiều biến động và khó khăn, Chính phủ nhiệm kỳ mới đứng trước nhiều thách thức nhằm duy trì tăng trưởng kinh tế, xây dựng chính phủ liêm chính, kiến tạo, cơ cấu lại nền kinh tế, tạo lập môi trường cạnh tranh bình đẳng; hoàn thiện hệ thống pháp lý theo hướng công khai, minh bạch, hiệu quả; tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển trong xu thế hội nhập và thực thi các cam kết quốc tế. Điều này đặt ra những áp lực không nhỏ đối với Bộ KH&ĐT, trong đó có những đơn vị với chức năng xây dựng và thực thi chính sách như Cục QLĐT.

Chia sẻ về việc triển khai thực hiện nhiệm vụ trong công tác quản lý nhà nước về đấu thầu năm qua, ông Nguyễn Đăng Trương, Cục trưởng Cục QLĐT nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm như từng bước hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách pháp luật về đấu thầu; đẩy mạnh triển khai công tác đấu thầu qua mạng theo lộ trình, trình phê duyệt Chương trình hành động, tạo bước phát triển vượt bậc trong công tác đấu thầu qua mạng; kiểm tra công tác đấu thầu được thực hiện thường xuyên và hiệu quả giúp chấn chỉnh mạnh mẽ công tác đấu thầu tại các bộ, ngành và địa phương; hợp tác quốc tế về đấu thầu tiếp tục được tăng cường; đẩy mạnh phát triển mô hình hợp tác công tư (PPP) thông qua việc hoàn thiện cơ chế chính sách và đề xuất những hướng đi, giải pháp nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc...

Năm 2016, việc hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động đấu thầu được chú trọng. Cụ thể, có 8 thông tư và nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan được xây dựng và đã ban hành.

Cùng với đó, Cục QLĐT đã hoàn thành xây dựng Dự thảo Chỉ thị thay thế Chỉ thị 494/CT-TTg ngày 20/4/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc sử dụng vật tư, hàng hóa sản xuất trong nước trong công tác đấu thầu các dự án đầu tư sử dụng vốn nhà nước; Dự thảo Quyết định về danh mục một số gói thầu, nội dung mua sắm đảm bảo hoạt động thường xuyên được áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt theo quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu và đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Bên cạnh đó, công tác cải cách thủ tục hành chính cũng được quan tâm. Trong năm qua, cùng với việc xây dựng Danh mục thủ tục hành chính trong lĩnh vực đấu thầu, đã công bố 28 thủ tục hành chính trong lĩnh vực đấu thầu. Ngoài ra, theo đại diện Cục QLĐT, với vai trò Thường trực giúp việc Tổ công tác liên Bộ nhằm hài hòa hóa giữa quy định về đấu thầu trong nước với mẫu hợp đồng FIDIC MDB, Cục đã phối hợp với các nhà tài trợ như WB, ADB, JICA để tổ chức các cuộc họp và nghiên cứu tài liệu của tư vấn quốc tế, trên cơ sở đó tổng hợp ý kiến báo cáo Tổ công tác và Chính phủ.

Cũng trong năm qua, Cục QLĐT đã ban hành hơn 1.000 văn bản xử lý tình huống trong đấu thầu đối với lựa chọn nhà thầu và lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức PPP cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp…  Cục đã tham gia góp ý hơn 50 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực đấu thầu và có 80 văn bản trả lời, hướng dẫn về xử lý kiến nghị. 

Tăng cường công khai, minh bạch để tăng hiệu quả

Ngoài ra, năm 2017, dự kiến Cục sẽ thực hiện một số nghiên cứu khác như: Nghiên cứu xây dựng các nghị định sửa đổi Nghị định 15/2015/NĐ-CP (NĐ15), Nghị định 30/2015/NĐ-CP (NĐ30); Nghiên cứu hệ số K trong công thức xác định giá đánh giá...

Trao đổi với Báo Đấu thầu về định hướng công tác xây dựng chính sách pháp luật về đấu thầu trong năm 2017, Cục trưởng Cục QLĐT Nguyễn Đăng Trương nhấn mạnh: “Quan trọng nhất là hoàn thiện các văn bản chính sách như  ban hành tiếp các mẫu hồ sơ đấu thầu để giúp chuẩn hoá, chuyên nghiệp hoá, thuận lợi hoá công tác đấu thầu. Đặc biệt, sẽ ban hành các mẫu áp dụng cho đấu thầu qua mạng để đẩy mạnh hoạt động đấu thầu qua mạng, nhằm tăng cường hiệu quả, công khai, minh bạch và đẩy nhanh thời gian trong đấu thầu. Cùng với đó, sẽ chú trọng các khâu để bảo đảm thực thi hiệu quả công tác đấu thầu, như xây dựng các hệ thống giám sát, theo dõi, đánh giá, các cơ sở dữ liệu nhà thầu, công khai, minh bạch các thông tin. Đồng thời, sẽ chủ động hội nhập, đàm phán; với PPP thì sẽ có các đột phá, như nghiên cứu để xây dựng Nghị định sửa đổi NĐ15, NĐ30; xác định các dự án ưu tiên để tập trung chỉ đạo, thực hiện...”.

Cũng theo Cục trưởng Nguyễn Đăng Trương, xu hướng trong công tác đấu thầu ở cả Việt Nam cũng như trên thế giới là phải tăng cường mạnh mẽ tính công khai, minh bạch và cạnh tranh, từ đó mới có thể đạt được hiệu quả trong công tác này. Vì vậy, các chủ đầu tư, doanh nghiệp, nhà thầu cần phải nắm chắc xu hướng này để đào tạo cán bộ chuyên môn, chuyên nghiệp và đào tạo cán bộ có thể thực hiện được đấu thầu điện tử một cách bài bản, thành thạo. Từ năm 2017, Cục QLĐT sẽ tổ chức các kỳ thi sát hạch theo quy định tại Thông tư 03/2016/TT-BKHĐT để cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu cho các cá nhân đáp ứng yêu cầu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác đấu thầu.