Không còn là chuyện nội bộ giữa nhà thầu và chủ đầu tư
Chi cục Dự trữ Nhà nước Kim Thi vừa công khai quyết định xử lý vi phạm đối với Công ty CP Yeahome (địa chỉ tại quận Ba Đình, Hà Nội) tại Gói thầu Cung cấp dịch vụ bốc xếp xuất 1.942 tấn gạo dự trữ quốc gia hỗ trợ học sinh học kỳ I năm học 2024 - 2025 tại Chi cục Dự trữ Nhà nước Kim Thi. Theo đó, Công ty CP Yeahome bị tịch thu bảo đảm dự thầu do không đến đối chiếu tài liệu và hoàn thiện hợp đồng.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lạng Sơn cũng vừa thông báo tịch thu bảo đảm dự thầu của Công ty TNHH An Phát 379 vì không đến đối chiếu tài liệu tại Gói thầu số 4 Mua sắm trang thiết bị phục vụ cài đặt và vận hành hệ thống thuộc Dự án Xây dựng khung kiến trúc ứng dụng công nghệ thông tin ngành tài nguyên và môi trường tỉnh Lạng Sơn.
Công ty CP Dược Phẩm dược liệu Kinh Bắc vừa bị Bệnh viện Đa khoa huyện Đông Sơn (tỉnh Thanh Hóa) cấm thầu 6 tháng vì không tiến hành thương thảo hợp đồng tại Gói thầu Mua thuốc cổ truyền, thuốc có kết hợp dược chất với các dược liệu, thuốc cổ truyền sử dụng năm 2024 - 2025.
Công ty Điện lực Sóc Sơn cũng vừa công khai quyết định cấm thầu 5 năm đối với Công ty CP Đầu tư và Phát triển Anh Phát vì có hành vi gian lận, làm giả tài liệu khi tham dự Gói thầu 09-MS03.XDCB/2.2024 Mua sắm vật tư thiết bị phục vụ thi công công trình thuộc Dự án Nâng cao năng lực truyền tải liên thông lộ 471-477E1.16.
Trao đổi với phóng viên, cán bộ đấu thầu của Công ty Điện lực Sóc Sơn cho biết, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Anh Phát là doanh nghiệp đầu tiên bị Chủ đầu tư cấm thầu vì hành vi làm giả giấy tờ của nhà thầu khó có thể “bỏ qua” được. Việc cấm thầu và công khai “danh tính” nhà thầu vi phạm là để các chủ đầu tư khác thận trọng, cảnh giác hơn khi nhà thầu này tham dự những gói thầu tiếp theo.
Theo Lãnh đạo Công ty CP Xây dựng và Dịch vụ Đức Tín, từ lúc Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia mở các trường dữ liệu để chủ đầu tư/bên mời thầu công khai thông tin nhà thầu vi phạm, các “sự cố” xảy ra trong quá trình đấu thầu, thực hiện hợp đồng đã không còn là câu chuyện nội bộ giữa nhà thầu và chủ đầu tư. Là đơn vị tư vấn thường xuyên làm bên mời thầu, việc đầu tiên Đức Tín làm trước khi đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) là rà soát xem các nhà thầu tham gia đấu thầu có trong danh sách bị công khai vi phạm hay không. Với các nhà thầu có tên trong danh sách nhà thầu vi phạm được công khai, việc đánh giá các tài liệu của HSDT sẽ kỹ lưỡng và thận trọng hơn nhiều.
Sân chơi ngày càng sòng phẳng và minh bạch
Chia sẻ với phóng viên, một số đại diện chủ đầu tư cho biết, trước đây, vẫn có tình trạng nhà thầu cố tình bỏ thầu giá thấp rồi khi trúng thầu thì dùng đủ mọi cách để trì hoãn, không ký hợp đồng. Với việc công khai danh sách nhà thầu vi phạm và có hình thức xử lý tương ứng như tịch thu bảo đảm dự thầu, cấm thầu… thì nhà thầu có động cơ dự thầu không trong sáng sẽ phải giảm thiểu các hành vi vi phạm và phá thầu.
Ở một góc độ khác, Lãnh đạo Công ty TNHH Tấn Toàn Phát cho biết, trước đây, nếu tham gia đấu thầu mà không trúng thầu thì nhà thầu ít theo dõi việc công khai thông tin của chủ đầu tư. Tuy nhiên, hiện nay nhà thầu có thể giám sát công tác công khai thông tin đấu thầu của chủ đầu tư để kịp thời yêu cầu điều chỉnh nếu có sai sót xảy ra, tránh ảnh hưởng đến uy tín của nhà thầu.
Bà Nguyễn Thị Thúy Hằng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đang được tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện và bổ sung thêm nhiều tính năng mới để tối đa hóa việc công khai thông tin trong đấu thầu. Danh sách nhà thầu vi phạm, chất lượng hàng hóa sau trúng thầu sẽ tiếp tục được cập nhật và công khai hàng ngày để đấu thầu trở thành sân chơi sòng phẳng, minh bạch. Cộng đồng nhà thầu có thể “soi chiếu” lẫn nhau, các chủ đầu tư có thể sơ bộ đánh giá được chất lượng hàng hóa và nhà thầu đang dự thầu thông qua lịch sử đấu thầu đã được công bố… Với một số chức năng giám sát mới, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thống kê được nhà thầu bị công khai lỗi vi phạm nhiều lần, không bảo đảm uy tín, giúp việc đánh giá HSDT của các chủ đầu tư chính xác hơn, sẽ sàng lọc và loại bỏ được các nhà thầu yếu năng lực, kém uy tín. Các chủ thể tham gia vào quá trình đấu thầu cũng phải nâng cao tinh thần trách nhiệm, cẩn trọng hơn bởi sự giám sát của cộng đồng, các cấp quản lý sẽ chặt chẽ và ngày càng minh bạch hơn.