Chi phí các gói thầu vệ sinh đô thị tại quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ 9 tháng cuối năm 2017 lên tới 36 tỷ đồng. Ảnh: Nhã Chi |
Các gói thầu này do Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Trường Phát là bên mời thầu và quá trình lựa chọn nhà thầu có nhiều điểm đang đặt ra nghi vấn trong dư luận là có hay không sự dàn xếp trong đấu thầu?
1 quận chi 22 tỷ đồng chăm sóc cây xanh
Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Trường Phát (gọi tắt là Công ty Trường Phát) là bên mời thầu các gói thầu dịch vụ công ích trên địa bàn 3 quận Cái Răng, Bình Thủy và Ninh Kiều, gồm các gói thầu quét rác, nhặt rác, thu gom, vận chuyển rác đến khu xử lý; duy tu, chăm sóc cây xanh; sửa chữa thường xuyên, duy tu hệ thống đèn chiếu sáng công cộng. 20 gói thầu đã được công bố kết quả lựa chọn nhà thầu.
Thống kê sơ bộ, từ 1/3/2017 đến 31/12/2017, quận Cái Răng sẽ chi gần 11 tỷ đồng để quét rác, nhặt rác, thu gom, vận chuyển rác đến khu xử lý rác cho 7 phường thuộc quận này. Trong năm 2017, quận này cũng sẽ chi 3,5 tỷ đồng để duy tu chăm sóc cây xanh cho một số tuyến đường thuộc Quận; 4,4 tỷ đồng cho công tác duy tu, sửa chữa thường xuyên hệ thống điện, chiếu sáng công cộng cho 7 phường.
Tại quận Bình Thủy, dựa trên giá trúng thầu các gói thầu đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu, từ tháng 4 đến hết tháng 12/2017, quận Bình Thủy sẽ chi 1,97 tỷ đồng để duy tu, sửa chữa đèn chiếu sáng công cộng, đèn tín hiệu giao thông, đèn trang trí các ngày lễ, tết; chi gần 7,2 tỷ đồng để duy tu cây xanh trên đường Võ Văn Kiệt và hơn 4,8 tỷ đồng duy tu cây xanh các địa bàn khác thuộc Quận. Như vậy, 9 tháng, quận Bình Thủy chi khoảng 12 tỷ đồng để duy tu cây xanh. Ngoài ra, chi 7,3 tỷ đồng thu gom rác trong dân, vận chuyển rác.
Tại quận Ninh Kiều, trong 9 tháng cuối năm 2017, chi phí các gói thầu duy tu, bảo dưỡng công viên, cây xanh, bảo vệ công viên lên tới hơn 22 tỷ đồng; các gói thầu vệ sinh đô thị, thu gom, vận chuyển rác cũng lên tới 36 tỷ đồng; gói thầu sửa chữa, duy tu hệ thống điện chiếu sáng là 2,6 tỷ đồng.
Nhiều gương mặt quen trúng thầu
Trong số 20 gói thầu dịch vụ công ích thuộc 3 quận nêu trên, hầu hết các gói thầu sau khi thông báo mời thầu, thông báo mời chào hàng lần đầu đều hủy thầu, hoặc thay đổi thời gian phát hành HSMT, HSYC.
Đơn cử các gói thầu do Phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều là chủ đầu tư, Công ty Trường Phát đăng thông báo mời thầu lần đầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ngày 14/2/2017, Báo Đấu thầu đăng ngày 15/2/2017 với thời gian phát hành HSMT/HSYC từ 3/3/2017 đến 15/3/2017, sau đó vài hôm bên mời thầu thông báo hủy thầu tất cả, và 1 ngày sau thì thông báo mời thầu lại với thời gian phát hành được điều chỉnh sớm hơn, từ 24/2/2017 đến 6/3/2017.
Theo quy định của Luật Đấu thầu, HSMT/HSYC được phát hành sau 3 ngày làm việc kể từ ngày đầu tiên đăng thông báo mời thầu, thông báo mời chào hàng. 3 ngày là quy định thời gian tối thiểu. Trong các gói thầu trên, khi đăng thông báo mời thầu lần đầu trên Báo Đấu thầu, thời điểm bắt đầu phát hành HSMT/HSYC thường cách khá xa so với ngày đầu tiên đăng thông báo và dài hơn khá nhiều so với quy định thời gian tối thiểu 3 ngày (như các gói thầu trên là phát hành sau ngày đăng thông báo khoảng 17 ngày), sau đó đến lần đăng thông báo mời thầu, mời chào hàng lại thì thời gian phát hành được điều chỉnh lùi lại sớm hơn, sát ngày đăng thông báo hơn nhưng vẫn đủ thời gian tối thiểu theo quy định.
Lý do mà bên mời thầu đưa ra đối với các gói thầu này là thời gian phát hành HSMT/HSYC lần đầu quá sát với thời hạn lựa chọn nhà thầu đã được phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu, không có thời gian dự phòng đối với trường hợp cần làm rõ HSDT/HSĐX hoặc giải quyết kiến nghị của các nhà thầu (nếu có). Cho nên, các chủ đầu tư yêu cầu đơn vị tư vấn phải đẩy sớm hơn thời gian phát hành HSMT/HSYC.
Tuy nhiên, trước đó, nhiều gói thầu khác thuộc các dự án của do Phòng Quản lý đô thị quận Cái Răng là chủ đầu tư cũng có hiện tượng đăng thông báo mời thầu rồi hủy hoặc thay đổi thời gian phát hành. Ví dụ Gói thầu Chăm sóc cây xanh đường Mai Chí Thọ, vòng xoay cổng chào Tây Nam Bộ thuộc Dự án Công tác thuê bao chăm sóc cây xanh năm 2017, thông báo mời thầu lần đầu trên Báo Đấu thầu ngày 27/12/2016 với thời gian phát hành HSYC từ ngày 30/12/2016 đến 9/1/2017. Đến ngày 5/1/2017, bên mời thầu thông báo hủy thầu. Ngày 11/1/2017, gói thầu được tổ chức chào hành cạnh tranh lại với thời gian phát hành HSYC từ ngày 7/2/2017 đến 14/2/2017. Ngay hôm sau, 12/1/2017, bên mời thầu thông báo thay đổi thời gian phát hành HSYC sang từ 17/1/2017 đến 24/1/2017.
Theo một chuyên gia đấu thầu, có trường hợp bên mời thầu cố tình thông báo thời gian phát hành HSMT/HSYC cách xa thời điểm đăng thông báo mời thầu/mời chào hàng, sau đó điều chỉnh, thay đổi lại thời gian phát hành sớm hơn. Nhiều nhà thầu chỉ đọc thông báo mời thầu/mời chào hàng lần đầu, khi đến mua HSMT, HSYC thì đã quá thời gian phát hành điều chỉnh, hoặc quá sát thời điểm đóng thầu.
Nhìn vào kết quả lựa chọn nhà thầu các gói thầu do Công ty Trường Phát là bên mời thầu lại khiến dư luận thêm nghi vấn, phải chăng việc hủy thầu, thay đổi thời gian phát hành HSMT, HSYC trên là “tiểu xảo” để hạn chế sự tham gia của các nhà thầu, dọn đường hoặc tạo thuận lợi cho “nhà thầu quen” trúng thầu?
Trong số các nhà thầu trúng thầu, 2 cái tên trúng thầu nhiều nhất là Công ty CP Đầu tư Việt Tín có địa chỉ tại quận Cái Răng và Công ty CP Đô thị Cần Thơ địa chỉ tại quận Ninh Kiều và Công ty Trường Phát – bên mời thầu cũng có địa chỉ tại quận Ninh Kiều. Nhiều gói thầu Việt Tín và Đô thị Cần Thơ cùng tham gia như là các đối thủ dự thầu, và lần lượt trúng thầu nhiều gói với tư cách nhà thầu độc lập. Đồng thời, hai đối thủ này cũng liên danh với nhau trúng thầu Gói thầu Duy tu cây xanh trên đường Võ Văn Kiệt, quận Bình Thủy với tổng giá trúng thầu gần 7,2 tỷ đồng. Trước đó, năm 2016, 2 nhà thầu này cũng liên danh với nhau tham dự và trúng thầu Gói thầu Duy tu cây xanh từ tháng 3 đến tháng 12/2016 trên địa bàn quận Bình Thủy cũng do Công ty Trường Phát là bên mời thầu với tổng giá trúng thầu 9,69 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong nhiều năm trở lại đây, 2 nhà thầu này cũng đã trúng thầu nhiều gói thầu dịch vụ công ích trên địa bàn các quận trên.