|
| Hiện nay tình trạng cài cắm tiêu chí gây hạn chế cạnh tranh vẫn tiếp diễn tại một số gói thầu mua sắm hàng hóa thông dụng. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên) đang mời thầu Gói thầu số 13TB Thiết bị trường học có giá 1,523 tỷ đồng. Đây là gói thầu thuộc Dự án Trường Mầm non Hướng Dương, TP. Tuy Hòa với tổng mức đầu tư gần 22 tỷ đồng.
Cập nhật trên Hệ thống đấu thầu qua mạng quốc gia, một số nhà thầu đã có văn bản làm rõ liên quan đến 1 tiêu chí bất cập tại hồ sơ mời thầu (HSMT). Cụ thể, HSMT có yêu cầu: “Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng của tổ chức đối với lĩnh vực cung cấp, lắp đặt thiết bị còn hiệu lực (trường hợp liên danh thì tất cả các thành viên phải đáp ứng)”. Nhà thầu cho biết, theo quy định tại Nghị định 15/2021/NĐ-CP hướng dẫn một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, tổ chức không yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực theo quy định của nghị định này khi tham gia các công trình lắp đặt nội thất và các công việc tương tự khác không ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực của công trình. Nhà thầu cho rằng, tiêu chí này là vi phạm quy định và đề nghị Bên mời thầu xem xét, loại bỏ nhằm bảo đảm cạnh tranh công bằng, lành mạnh và bảo đảm quyền lợi cho các nhà thầu tham gia.
Tại TP.HCM, Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Nhất Nguyên đang mời thầu Gói thầu Mua sắm mực in màu phục vụ công tác in ấn văn bản thông dụng tại Bệnh viện Ung Bướu năm 2023 (giá gói thầu 1,469 tỷ đồng). HSMT yêu cầu nhà thầu phải có cam kết: Cung cấp tối thiểu 350 máy in theo danh mục khi trúng thầu và cung cấp thêm số lượng máy in phát sinh (nếu có). Thay linh kiện máy in miễn phí cho toàn bộ máy in; cam kết có 2 cán bộ kỹ thuật trực 24/7 tại 2 cơ sở của Bệnh viện (Cơ sở 1: số 3 Nơ Trang Long, Phường 7, Bình Thạnh ,TP.HCM; Cơ sở 2: số 12 Đường 400, phường Tân Phú, Quận 9, TP.HCM). Về tiêu chuẩn chất lượng đối với nhà thầu không phải là nhà sản xuất, nhà thầu cung cấp bản scan từ bản gốc: ISO 9001-2015: Hệ thống quản lý chất lượng; giấy công bố tiêu chuẩn chất lượng cơ sở cho sản phẩm mực in màu.
Ngoài ra, HSMT yêu cầu giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc nhà phân phối hàng hóa phù hợp; nêu rõ thương hiệu Mực in Epson 003 Ecotank Black Ink Bottle (C13T00V100), bảo hành chính hãng Epsson + kiểm tra và thử nghiệm hàng mẫu… Theo các nhà thầu, những yêu cầu này không tuân thủ quy định tại Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT.
Ngày 28/8/2023, Gói thầu Cung cấp, lắp đặt trang thiết bị dạy học thuộc Dự án Trang thiết bị dạy học các trường mầm non, trường tiểu học và trường trung học cơ sở (giá gói thầu 11,255 tỷ đồng) do Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Thới Lai (TP. Cần Thơ) làm Chủ đầu tư sẽ được mở thầu.
Tại văn bản đề nghị làm rõ HSMT, một nhà thầu cho biết, HSMT đưa ra loạt yêu cầu như: nhà thầu phải cung cấp văn bản của nhà sản xuất xác nhận với chủ đầu tư về chế độ bảo hành chính hãng đối với các thiết bị hàng hóa đề xuất chào thầu cho dự án này… Bên cạnh đó, dù là hàng hóa thông dụng, nhưng HSMT yêu cầu nhà thầu phải cam kết trong quá trình đánh giá HSDT, nhà thầu có nghĩa vụ cung cấp thiết bị theo quy định đến địa điểm của chủ đầu tư để các bên liên quan cùng kiểm tra và thử nghiệm thực tế. Theo Nhà thầu, các yêu cầu nêu trên không phù hợp với quy định và gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.
Không chỉ ở gói thầu quy mô vừa và nhỏ, tình trạng cài cắm tiêu chí cũng diễn ra ở một số gói thầu mua sắm quy mô hàng trăm tỷ đồng, với “thủ thuật” thường là trong gói thầu có tên một số thiết bị có cấu hình đặc thù mà chỉ có một hãng duy nhất hoặc rất ít nhà sản xuất/phân phối cung ứng. Thông tin mời thầu của các gói này vẫn thực hiện minh bạch, công khai, nhưng bản chất cơ hội chỉ dành cho những chủ thể được định trước.
Tại các gói thầu HSMT cài cắm giấy phép con, thường xảy ra tình trạng phát sinh kiến nghị, phải gia hạn, kéo dài thời gian thực hiện. Tuy nhiên, không nhiều bên mời thầu nghiêm túc rà soát, điều chỉnh những tiêu chí bất cập này. Trong các gói thầu nêu trên, đến nay phóng viên mới ghi nhận Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Tuy Hòa điều chỉnh kịp thời, bỏ yêu cầu chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng. Theo chuyên gia Phạm Minh Yến: “Hiện nay, chất lượng của HSMT chưa cao chủ yếu do năng lực của đơn vị tư vấn và trách nhiệm thẩm định của chủ đầu tư. Các Sở KH&ĐT địa phương cần vào cuộc quyết liệt để chấn chỉnh đội ngũ tư vấn đấu thầu, thậm chí xử phạt, có chế tài với những đơn vị thường xuyên để xảy ra tình trạng cài cắm trong đấu thầu”.
