Hấp lực của PPP và những làn sóng đầu tư mới

- TS. Trần Du Lịch, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM

Về mô hình đầu tư PPP, tôi dành rất nhiều quan tâm và kỳ vọng. Vì đây được coi là phương thức phát huy sức mạnh của các thành phần kinh tế ưu việt, trong khi nhiều hình thức khác qua thời gian đã thể hiện nhiều bất cập. Đây là một phương thức xã hội hoá đầu tư nhằm mục đích vừa giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, vừa đẩy nhanh tiến độ cung cấp dịch vụ hạ tầng kỹ thuật và xã hội đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển kinh tế.

 Thực tiễn ở TP.HCM nhiều năm qua đã chứng minh, sự đúng đắn của chủ trương xã hội hoá đầu tư trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội với nhiều hình thức khác nhau, trong đó đầu tư theo các dạng hợp đồng BOT, BT khi xây dựng các công trình giao thông; và các hình thức hỗ trợ lãi suất, miễn giảm tiền sử dụng đất, cho vay ưu đãi… để thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực y tế, giáo dục đã mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ. Với sự quan tâm đặc biệt của Thành phố về hình thức đầu tư PPP, hi vọng, thời gian tới, TP.HCM sẽ có những dự án PPP đúng nghĩa, phát huy hết sức mạnh của các thành phần kinh tế nhà nước, tư nhân, xã hội hóa vào việc phát triển hạ tầng đô thị.

- Ông Nguyễn Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Tư vấn thiết kế Xây dựng công trình và Thương mại AET

Đầu tư theo hình thức PPP là mô hình rất tốt, rất có triển vọng phát triển trong thời gian tới. Mô hình này sẽ giúp khơi thông không chỉ nguồn lực trong nước mà còn thu hút được cả nguồn lực bên ngoài (nhà đầu tư nước ngoài) đầu tư vào phát triển nhiều lĩnh vực của đất nước. Đây cũng là bước đi tất yếu, là xu thế chung khi mà nước ta không thể chỉ trông chờ vào ngân sách, các khoản vay ưu đãi của các nhà tài trợ.

Trong thời gian tới, khi mà mô hình này được nhân rộng thì chắc chắn hạ tầng giao thông sẽ có những bước nhảy vọt hơn nữa và những lĩnh vực mà nhu cầu xã hội lớn như y tế, giáo dục cũng sẽ phát triển hơn thông qua mô hình PPP. Nhờ mô hình này mà việc làm cho doanh nghiệp và người lao động cũng sẽ tăng lên, cơ hội sẽ đến với doanh nghiệp nhiều hơn. Tuy nhiên, để tận dụng và đón nhận được những cơ hội từ mô hình này, đòi hỏi doanh nghiệp phải có khâu chuẩn bị kỹ càng để có thể thích ứng được với thời cuộc, nhân sự cũng phải được đào tạo bài bản để đáp ứng được những đòi hỏi mới của công việc...

- Ông Nguyễn Tuấn Huỳnh, Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 4

Trong bối cảnh ngân sách nhà nước hạn hẹp, PPP là một phương thức phù hợp để huy động các nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước đầu tư vào phát triển các dự án hạ tầng giao thông. Cái hay của mô hình PPP là giúp phát huy được tính tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp tham gia dự án. Không những chỉ chịu trách nhiệm trong suốt quá trình thực hiện xây dựng dự án PPP mà ngay cả khi đưa dự án vào khai thác sử dụng, doanh nghiệp vẫn phải chịu trách nhiệm với người dân về chất lượng công trình, chất lượng phục vụ, an toàn giao thông, thậm chí là cả vấn đề về tuyên truyền xã hội, giải quyết tai nạn giao thông, an sinh xã hội… Hơn nữa, mô hình PPP sẽ huy động được sức mạnh tổng hợp của khối các doanh nghiệp với nhau, của doanh nghiệp với Nhà nước để đầu tư vào những công trình lớn đòi hỏi nhiều nguồn lực đầu tư như đường cao tốc, sân bay, cầu cảng...

Tuy nhiên, để làm tốt mô hình này rất cần một sự đồng hành của các ban, ngành và Chính phủ trong việc hướng dẫn thực hiện, ổn định thể chế, bình đẳng giữa doanh nghiệp, nhà tài trợ vốn với cơ quan nhà nước và giảm bớt những thủ tục xin, cấp không cần thiết như hiện nay.

- Ông Lê Tuấn Vũ, Giám đốc công nghệ thông tin Công ty ELINCO thuộc Bộ Quốc phòng

Đầu tư theo hình thức PPP là một chủ trương đúng đắn của Nhà nước, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) và viễn thông hoàn toàn ủng hộ chủ trương này. Mô hình này sẽ giúp Nhà nước và doanh nghiệp cùng nhau đầu tư, cùng chia sẻ lợi ích thu được trên những dự án đầu tư đó. CNTT đang góp phần rất lớn vào cải cách hệ thống quản lý, tăng tốc phát triển cho mọi lĩnh vực của đất nước. Một số lĩnh vực đặc biệt như CNTT cho các dịch vụ công của các cơ quan chính phủ, CNTT cho y tế, giáo dục, đầu tư xây dựng và cho các cơ quan nhà nước thuê lại trung tâm dữ liệu, hạ tầng viễn thông… là những điển hình phù hợp và cần đến PPP.

Về phía doanh nghiệp, để có thể cùng Nhà nước đầu tư theo hình thức PPP, cần phải là những tập đoàn có tiềm lực, năng động, chủ động và chuyên nghiệp, nhưng không có nghĩa là những doanh nghiệp nhỏ hơn không có cơ hội tham gia PPP. Việc các doanh nghiệp nước ngoài được tham gia PPP cũng là một thách thức lớn vì họ không chỉ có thế mạnh về nguồn lực tài chính và nhân sự mà cả kinh nghiệm toàn cầu.

Khi mô hình PPP được nhân rộng, cùng lúc chúng ta đang tham gia TPP, Cộng đồng Kinh tế ASIAN…, áp lực cạnh tranh và cơ hội phát triển đang áp sát mỗi doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ, rất cần các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp CNTT trong nước nói riêng cần chủ động nâng cao năng lực đội ngũ, chuyên nghiệp trong các hoạt động quản lý triển khai song song vừa bám nắm vừa vận động đề xuất các chủ trương về PPP của Nhà nước với một tầm nhìn dài hạn và khát khao đóng góp làm giàu cho đất nước và bản thân. Như vậy, chắc chắn các doanh nghiệp CNTT sẽ thành công với PPP.

- Ông Ngô Minh Hải, Tổng giám đốc Công ty CP Chuỗi thực phẩm TH

Nghị định về đầu tư theo hình thức PPP được ban hành cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc thu hút cộng đồng doanh nghiệp tham gia đầu tư vào các dịch vụ công. Riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, ngành nông nghiệp cho thấy nỗ lực kêu gọi các doanh nghiệp tham gia bằng những hành động cụ thể, khiến cộng đồng doanh nghiệp rất muốn chung sức để đưa nền nông nghiệp Việt vươn lên đúng với tiềm lực vốn có.

Các doanh nghiệp mạnh của Việt Nam hiện nay đều mong muốn đầu tư vào nông nghiệp theo hình thức PPP. Đây là hướng đi rất tích cực khi tận dụng được lợi thế của cả hai phía nhà đầu tư và Nhà nước. Nếu các dự án PPP nông nghiệp triển khai thành công, chúng tôi tin, nông sản Việt Nam sẽ từng bước chiếm lĩnh thị trường quốc tế.

- Ông Nguyễn Hồng Ninh, Giám đốc Công ty CP Đầu tư phát triển hạ tầng IDICO

Chúng tôi luôn sẵn sàng tham gia các dự án PPP trong lĩnh vực phát triển hạ tầng nói chung và giao thông nói riêng. Chúng tôi tin rằng, với sự ra đời của Nghị định về PPP được ban hành, trong quá trình thực hiện dự án, cả nhà đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền đều phải có trách nhiệm thực hiện cam kết như nhau. Khi nhà đầu tư đã có cơ sở để giải được bài toán doanh thu, lợi nhuận rõ ràng thì sự hấp dẫn của các dự án PPP trong lĩnh vực hạ tầng giao thông là tất yếu. Bây giờ, các nhà đầu tư tư nhân tham gia gần như hầu hết các dự án giao thông lớn. Do đó, kinh nghiệm, năng lực và khả năng xây dựng một dự án PPP của các nhà đầu tư được nâng lên nhiều.