|
| Trong EVFTA, các cơ quan mua sắm không được đối xử không công bằng với nhà thầu cho dù nhà thầu đó là ở nước sở tại hay đến từ các nước thành viên. Ảnh: Lê Tiên |
Việc công khai, minh bạch thông tin chính là cơ hội để các nhà thầu Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, và chủ đầu tư nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước.
Đảm bảo lựa chọn nhà thầu cạnh tranh, công bằng
Theo EVFTA, nội dung MSCP thuộc Chương 9, được áp dụng đối với các gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh cho dù một phần hay toàn bộ gói thầu. Các gói thầu được thực hiện thông qua phương tiện điện tử phải được công khai rộng rãi với những quy định chặt chẽ, đảm bảo lựa chọn nhà thầu một cách cạnh tranh, công bằng, bình đẳng.
Chương này đưa ra nguyên tắc chung về đối xử quốc gia và không phân biệt đối xử. Đó là đối với bất kỳ quy định, biện pháp thực thi nào liên quan đến gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định, các cơ quan mua sắm có nghĩa vụ đối xử bình đẳng ngay lập tức và vô điều kiện giữa hàng hóa, dịch vụ và nhà thầu trong nước với các nước thành viên EVFTA.
Đối với bất kỳ quy định, biện pháp thực thi nào liên quan đến gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định, các cơ quan mua sắm không được đối xử không công bằng với nhà thầu cho dù nhà thầu đó là ở nước sở tại hay đến từ các nước thành viên EVFTA.
Hiệp định nêu rõ, khi xác định giá gói thầu nhằm xác định gói thầu có thuộc phạm vi điều chỉnh hay không, cơ quan mua sắm không chia một gói thầu thành những gói thầu riêng biệt hay lựa chọn hoặc sử dụng một phương pháp định giá cụ thể để xác định giá gói thầu nhằm bỏ một phần hoặc toàn bộ gói thầu đó khỏi phạm vi điều chỉnh. Đồng thời, phải tính tổng giá trị ước tính tối đa của gói thầu trong toàn bộ thời gian thực hiện cho dù gói thầu này được trao cho một hay nhiều nhà thầu trong cùng một thời điểm hoặc trong cùng một giai đoạn nhất định có tính đến các loại thù lao, phí, lệ phí, hoa hồng và lợi tức; giá trị của khối lượng công việc, hàng hóa thuộc tùy chọn mua thêm.
Đối với gói thầu mua sắm thường xuyên do một yêu cầu cụ thể trong gói thầu dẫn tới việc trao nhiều hợp đồng hoặc trao hợp đồng thành nhiều cấu phần riêng biệt, việc tính toán tổng giá trị ước tính tối đa phải căn cứ vào giá trị hợp đồng mua sắm thường xuyên đối với cùng chủng loại hàng hóa hoặc dịch vụ đã trao trong vòng 12 tháng trước đó hoặc trong năm tài chính trước đó của cơ quan mua sắm.
Minh bạch thông tin mua sắm trên Báo Đấu thầu
Một nội dung rất quan trọng của Hiệp định là công khai, minh bạch các thông tin đấu thầu.
Cụ thể, Điều 9.5 thuộc Chương 9 nêu rõ: “Mỗi bên có nghĩa vụ kịp thời đăng tải các quy định áp dụng chung, bao gồm cả mẫu hợp đồng theo quy định của pháp luật, liên quan đến gói thầu hoặc phạm vi điều chỉnh thông qua tờ báo hoặc phương tiện điện tử chính thức; và trong phạm vi có thể giải thích quy định áp dụng chung đó cho bên kia nếu được yêu cầu”. Đồng thời, khi đăng tải thông tin đấu thầu, trong Bản chào của mỗi bên sẽ liệt kê tên tờ báo hoặc phương tiện điện tử mà bên đó đăng tải thông tin theo quy định. Các thông báo phải công khai như: kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thông báo mời thầu, thông báo tóm tắt…
Cụ thể hóa quy định tại Hiệp định, Phụ lục 9B - Bản chào của Việt Nam đối với Chương MSCP quy định những thông tin mua sắm phải được công khai. Đó là: “Thông báo mời thầu quy định tại Điều 9.6 (các thông báo) và các thông báo quy định tại Khoản 3 Điều 9.17 (thông tin sau khi trao hợp đồng) được đăng tải trên Báo Đấu thầu”.
Mở cửa thị trường MSCP đối với Việt Nam, Bản chào của Liên minh châu Âu (EU) tại Chương MSCP cho biết, việc công khai đăng tải các thông báo MSCP thực hiện theo các cấp độ. Ở cấp độ Liên minh châu Âu giao cho tạp chí của EU và phiên bản điện tử của tạp chí này mang tên “TED - tenders electronically daily” có địa chỉ http://ted.europa.eu.
Còn đối với các nước thành viên EU: Bỉ có trách nhiệm công khai thông tin MSCP trên tạp chí chính thức của Liên minh châu Âu (Le Bulletin des Adjudications, các ấn phẩm báo chí chuyên ngành khác). Ireland đăng tải trên tạp chí chính thức của EU và các nhật báo (“Irish Independent”, “Irish Times”, “Irish Press”, “Cork Examiner”). Hungary đăng trên tạp chí chính thức của EU và Bản tin đấu thầu - tạp chí chính thức của Hội đồng Đấu thầu có tên Közbeszerzési Értesítő - a Közbeszerzések Tanácsa Hivatalos Lapja…
Với EVFTA vừa được ký kết, theo bà Nguyễn Thị Thúy Hằng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đây là hiệp định kinh tế lớn nhất mà Việt Nam tham gia từ trước đến nay. EVFTA còn có thị trường MSCP với gần 30 quốc gia thành viên EU, lớn hơn cả Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Cũng như tại Hiệp định CPTPP, Báo Đấu thầu được chỉ định là tờ báo của Việt Nam công khai thông tin về MSCP theo quy định tại EVFTA.
