Với quy định mới tại Thông tư số 11/2019/TT-BKHĐT, rào cản đối với nhà thầu trong tiếp cận hồ sơ mời thầu được dỡ bỏ. Ảnh: Lê Tiên |
Nhưng với Thông tư này, HSMT/HSYC không còn là “của riêng” bị giấu giếm, bị giữ kín trong vòng bí mật theo “lệ làng” của một số chủ đầu tư/bên mời thầu (CĐT/BMT) như trước nữa.
Ngày 18/12/2019, Báo Đấu thầu có bài viết: “Nhà thầu thất thủ với gói thầu thần tốc”, phản ánh việc nhà thầu không thể mua được HSMT của Gói thầu Điện chiếu sáng công trình kè chống sạt lở suối Hội Phú, TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Pleiku làm BMT. Chiều cùng ngày, đại diện Công ty TNHH Xây lắp điện Nha Trang thông tin cho Báo Đấu thầu: “BMT vừa liên hệ mời Công ty đến mua HSMT”. Trong sáng ngày 19/12, HSMT mới về đến trụ sở của Công ty, mọi công đoạn lập hồ sơ dự thầu (HSDT) còn đúng 24 giờ là đến thời điểm đóng thầu.
“Chúng tôi sẽ phải chuẩn bị mọi thứ, từ lập HSDT, photo, công chứng, xin bảo lãnh ngân hàng… cho 1 bộ gốc, 4 bộ chụp trong vòng 8 giờ làm việc. Và chúng tôi phải có HSDT hoàn thiện trước 5h chiều ngày 19/12 để vận chuyển lên Gia Lai trong đêm mới kịp nộp trước giờ đóng thầu (9h sáng ngày 20/12). Và đây là một nhiệm vụ bất khả thi”, đại diện Nhà thầu than phiền.
Gói thầu nêu trên có thời gian phát hành HSMT từ ngày 10 đến 20/12/2019. Tuy nhiên, trong suốt một tuần lễ, dù Nhà thầu kiên trì đeo bám, đấu tranh, BMT vẫn không bán HSMT, và cuối cùng lại đẩy Nhà thầu vào tình thế phải chuẩn bị HSDT trong vòng 24 giờ.
Câu chuyện mà Báo Đấu thần phản ánh trùng hợp với thời điểm Bộ KH&ĐT vừa ban hành TT11, nên nhận được nhiều quan tâm của đông đảo nhà thầu.
Báo Đấu thầu đã có các tin/bài đăng tải vào ngày 17 và 19/12/2019 nêu bật những điểm mới tại TT11. Một trong những điểm nổi bật tại Thông tư này là bắt buộc công khai HSMT/HSYC trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (HTMĐTQG) dù gói thầu không áp dụng lựa chọn nhà thầu qua mạng. Theo đó, đối với lựa chọn nhà thầu, trong quá trình đăng tải thông báo mời thầu, thông báo mời chào hàng, BMT phải đính kèm các tài liệu: quyết định phê duyệt HSMT, HSYC, yêu cầu báo giá; HSMT, HSYC, yêu cầu báo giá được phê duyệt.
Sáng ngày 19/12/2019, rất nhiều nhà thầu đã gọi điện cho Báo Đấu thầu để ghi nhận ý nghĩa tích cực của các quy định mới tại TT11. Một nhà thầu ghi nhận rằng: “Bộ KH&ĐT đã có động thái chỉ đạo cực kỳ kịp thời, cần thiết và phù hợp nhất để bảo vệ quyền lợi của các nhà thầu khi tiếp cận HSMT/HSYC. Bởi HSMT/HSYC đối với nhiều BMT/CĐT vẫn là “của để dành”, “bất khả xâm phạm” ngay trong thời gian phát hành, bất chấp quy định của pháp luật”.
Một nhà thầu xây lắp tại TP.HCM khẳng định: “Với quy định này của Bộ KH&ĐT, rào cản đối với nhà thầu trong hành trình đi mua HSMT/HSYC đã được dỡ bỏ. Là nhà thầu từng bị làm khó làm dễ, mất công theo đuổi để mua HSMT, chúng tôi rất hoan ngênh nỗ lực này của Bộ KH&ĐT để giúp nhà thầu tiếp cận với HSMT thuận lợi hơn bất kỳ lúc nào”.
Với trải nghiệm “chạy rát mặt” để kịp chuẩn bị HSDT trong khoảng thời gian cực kỳ gấp gáp do BMT đủng đỉnh “ghim” HSMT, một nhà thầu tại Bình Dương chia sẻ thêm: “Dẫu trước đó, Luật đã quy định mở về việc nhà thầu có quyền nộp HSDT trong trường hợp chưa mua HSMT thì nhiều nơi vẫn còn hiện tượng hạn chế nhà thầu tiếp cận HSMT. Nay với quy định mới này, thực sự là Bộ KH&ĐT đã đem lại niềm vui lớn đối với các nhà thầu chúng tôi. Riêng khâu chạy đôn chạy đáo, canh me, gọi điện, chờ đợi và mất công kiến nghị để mua HSMT đã được trút khỏi đôi vai của các nhà thầu”.