Mới đây, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đã có cuộc chia sẻ với báo giới về định hướng chính sách tiền tệ trong năm 2016. Trước các ý kiến của chuyên gia rằng năm 2016 sức ép với tỷ giá từ khách quan là rất lớn, và một trong những biện pháp được đề xuất là chúng ta dừng cho phép thanh toán hay gửi tiền bằng ngoại tệ tại Việt Nam, bà Hồng cho biết:
Đối với nội dung liên quan đến việc thanh toán và sử dụng ngoại tệ trên lãnh thổ Việt Nam, ngày 19/10/2015, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 16/2015/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 32/2013/TT-NHNN ngày 26/12/2013 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn thực hiện quy định hạn chế sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam, áp dụng từ ngày 3/12/2015.
Theo đó, ngoài quy định chung về các trường hợp cần thiết khác, Thông tư bổ sung một số trường hợp cụ thể về an ninh, quốc phòng, dầu khí tại khoản 17, Điều 4, đồng thời các trường hợp được Ngân hàng Nhà nước xem xét, chấp thuận sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ chỉ áp dụng với đối tượng là tổ chức (người cư trú, người không cư trú), không cho phép cá nhân.
Thông tư cũng bổ sung thêm yêu cầu về hồ sơ, trình tự, thủ tục chấp thuận sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam. Theo đó, hồ sơ phải được lập bằng tiếng Việt. Trường hợp thành phần hồ sơ được dịch từ tiếng nước ngoài, tổ được được lựa chọn nộp tài liệu đã chứng thực, chữ ký của người dịch theo quy định về chứng thực của pháp luật Việt Nam, hoặc tài liệu có xác nhận của người đại diện hợp pháp của tổ chức…
Ngoài ra, theo Vụ Chính sách tiền tệ, thời gian qua, định hướng nhất quán của NHNN là chống đô la hóa, nghĩa là chuyển từ quan hệ vay và gửi ngoại tệ sang quan hệ mua – bán, nâng cao vị thế của đồng Việt Nam. NHNN đã kiên trì thực hiện các giải pháp theo lộ trình gồm từng bước thu hẹp hoạt động tín dụng ngoại tệ thông qua thu hẹp dần đối tượng được vay bằng ngoại tệ; trong điều kiện lãi suất VND giảm, giảm dần trần lãi suất tiền gửi bằng USD của tổ chức và cá nhân nhằm đảm bảo mức chênh lệch lãi suất hợp lý giữa USD và VND, qua đó khuyến khích tổ chức và cá nhân bán USD cho hệ thống ngân hàng, giảm tình trạng đô la hóa và tăng cung ngoại tệ cho thị trường.
Bên cạnh đó, NHNN cũng không khuyến khích cho vay ngoại tệ và từng bước kiểm soát chặt chẽ hơn đối với nhu cầu vốn vay bằng ngoại tệ; ban hành thông tư khuyến khích doanh nghiệp bảo hiểm rủi ro tỷ giá thông qua sử dụng công cụ phái sinh thay vì mua trước ngoại tệ giữ trên tài khoản.
Với việc triển khai quyết liệt các giải pháp thì tình trạng đô la hóa trong nền kinh tế tiếp tục giảm, tỷ giá và thị trường ngoại hối giữ ổn định, lòng tin vào đồng Việt nam được củng cố. Khi thị trường tài chính tiền tệ thực sự phát triển, NHNN sẽ xem xét cân nhắc có các biện pháp hạn chế huy động ngoại tệ vào hệ thống ngân hàng.