|
| Tại không ít gói thầu sử dụng ngân sách quốc phòng được mời thầu rộng rãi nhưng nhà thầu phản ánh bị gây khó khăn khi tiếp cận HSMT (Ảnh nhà thầu cung cấp) |
Nhiều hạn chế trong công tác đấu thầu
Bộ Quốc phòng cho biết, từ tháng 7/2017 đến nay, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành 3 Chỉ thị liên quan đến đấu thầu nhằm chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư, đấu thầu, mua sắm thường xuyên, đẩy mạnh cải cách hành chính, góp phần tiết kiệm ngân sách nhà nước và phòng chống tham nhũng, lãng phí trong Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên, trên thực tế, công tác đấu thầu trong Bộ vẫn còn những hạn chế, vi phạm trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu.
Cụ thể là tình trạng chia nhỏ gói thầu để áp dụng hình thức chỉ định thầu hoặc gộp nhiều gói thầu khác nhau thành các gói thầu quy mô lớn nhằm hạn chế nhà thầu tham dự thầu; có biểu hiện can thiệp, tác động đến kết quả lựa chọn nhà thầu. Hồ sơ mời thầu (HSMT), hồ sơ yêu cầu (HSYC) chưa đảm bảo đúng quy định, hạn chế sự cạnh tranh, minh bạch như quy định xuất xứ hàng hóa trong HSMT, đưa các yêu cầu kỹ thuật nhằm định hướng, tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu; quy định tiêu chí năng lực, kinh nghiệm quá cao hoặc thấp hơn luật định; quy định yếu tố đặc thù không cụ thể. Bên cạnh đó, việc thực hiện công khai thông tin trong đấu thầu của một số chủ đầu tư, bên mời thầu chưa tuân thủ đúng quy định.
Báo Đấu thầu đã có nhiều bài viết phản ánh tình trạng cản trở nhà thầu tiếp cận HSMT ở những gói thầu sử dụng ngân sách quốc phòng như sử dụng số điện thoại không liên lạc được; sử dụng các địa điểm mà nhà thầu khó vào mua HSMT và nộp hồ sơ dự thầu (HSDT); người bán hồ sơ không có mặt tại nơi bán...
Theo Bộ Quốc phòng, quá trình đánh giá HSDT một số gói thầu sử dụng ngân sách quốc phòng còn mang tính chủ quan, không minh bạch, như cố tình loại nhà thầu vì những sai sót không nghiêm trọng hoặc bỏ qua những lỗi nghiêm trọng đối với những nhà thầu thân quen; không cho phép làm rõ HSDT nhằm loại bỏ nhà thầu; yêu cầu làm rõ những nội dung ngoài phạm vi HSMT...
Nhiều giải pháp đẩy lùi tiêu cực
Để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, kỷ luật quân đội, khắc phục tình trạng tiêu cực, vi phạm trong đấu thầu, bảo đảm mục tiêu cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong công tác đấu thầu, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ thị nghiêm cấm việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp bất hợp pháp vào quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định tại Khoản 2 Điều 89 Luật Đấu thầu.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ thị không được tự ý chỉnh sửa quy định trong các mẫu HSMT/HSYC do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành hoặc quy định thêm các yêu cầu không phù hợp với yêu cầu của gói thầu nhằm định hướng, tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu. Không được sử dụng số điện thoại quân sự để liên hệ phát hành HSMT/HSYC (trường hợp sử dụng phải bố trí người trực điện thoại); trong thông báo mời thầu phải ghi rõ tên, số điện thoại dân sự (nếu có), địa chỉ của bên mời thầu, số điện thoại di động của cán bộ phụ trách phát hành HSMT/HSYC, địa chỉ, số điện thoại của cơ quan giải quyết kiến nghị về đấu thầu theo quy định.
Bộ Quốc phòng cũng yêu cầu địa điểm phát hành HSMT, tiếp nhận HSDT phải ở những địa điểm thuận tiện cho nhà thầu; nghiêm cấm mọi hành vi cản trở, gây khó khăn đối với nhà thầu khi tiếp cận HSMT, nộp HSDT. Đặc biệt, không điều động cán bộ phụ trách phát hành HSMT đi công tác trong thời gian phát hành HSMT. Trường hợp cần thiết, phải có phương án thay thế và cập nhật kịp thời thông tin cán bộ phát hành HSMT và nhận HSDT...
