|
| Năm 2024, trên địa bàn Vĩnh Long có 2.670 gói thầu thuộc dự án đầu tư lựa chọn nhà thầu thì 2.318 gói áp dụng chỉ định thầu. Ảnh minh họa: An Lê |
Liên quan đến nội dung thanh tra trách nhiệm trong việc thực hiện pháp luật lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản tại Vĩnh Long, Thanh tra Chính phủ kết luận, có 20 địa phương, đơn vị được thanh tra thực hiện chưa đầy đủ các quy định về công khai, minh bạch tại 132 gói thầu (gồm: 32 gói thầu mua sắm hàng hóa và 100 gói thầu xây lắp) theo quy định tại khoản 4 Điều 15 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005; khoản 2 và khoản 3 Điều 1 Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi năm 2012; khoản 1 Điều 8 Luật Đấu thầu 2013. Một số hồ sơ mời thầu (HSMT) yêu cầu cụ thể nhãn hiệu, xuất xứ, chưa đúng quy định, đặt ra yêu cầu cao hơn so với quy định, chưa làm rõ khả năng thực hiện gói thầu trong trường hợp nhà thầu cùng lúc thực hiện nhiều gói thầu. Một số gói thầu mua sắm tập trung không đăng tải thỏa thuận khung ký kết giữa nhà thầu và đơn vị mua sắm tập trung. Tại các dự án đầu tư trang thiết bị trường học năm 2018 và 2020, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Vĩnh Long lập kế hoạch phân thành các gói thầu nhỏ để thực hiện chỉ định thầu là không đúng quy định.
Trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, việc chia tách thành nhiều gói thầu xây lắp không đảm bảo căn cứ theo tính chất kỹ thuật, tính đồng bộ của dự án và sự hợp lý về quy mô gói thầu, không đúng quy định. UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhiều dự án đầu tư công, trong đó áp dụng loại hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh đối với nhiều gói thầu xây lắp là không đúng quy định, dẫn tới phải sử dụng ngân sách để bù giá nhân công, máy thi công và vật liệu.
Cơ quan thanh tra cũng kết luận, việc thực hiện chỉ định thầu đối với Dự án ĐT.907 không đúng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 20 Luật Đấu thầu năm 2005 và điểm c khoản 3 Điều 40 Nghị định số 85/2009/NĐ-CP. Việc chỉ định thầu cho nhà thầu đang thực hiện nhiều gói thầu nhưng không làm rõ khả năng bảo đảm thực hiện gói thầu, không bảo đảm về điều kiện bàn giao mặt bằng thi công, dẫn đến việc thi công chậm tiến độ, không đạt mục đích… Đơn cử, Công ty CP Kỹ thuật Hoàng Giang được chỉ định thầu Gói thầu số 1 thuộc Dự án Hệ thống thủy lợi Cồn Lục Sỹ.
Theo Kết luận thanh tra, việc khởi công công trình khi chưa được bàn giao mặt bằng là chưa đúng quy định, dẫn đến trong quá trình thi công phải điều chỉnh thời gian thực hiện hợp đồng. Việc chậm gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng hoặc ký phụ lục hợp đồng của nhiều gói thầu xây lắp khi đã hết thời gian thực hiện hợp đồng là không đúng quy định. Tình trạng này đã diễn ra tại một số gói thầu, dự án như: Gói thầu xây lắp số 2 Thi công kè chống sạt lở bờ sông kênh Chà Và, khu vực phường Đông Thuận, thị xã Bình Minh; Dự án Hệ thống thủy lợi ngăn mặn, giữ nước ngọt khu vực Bắc Vũng Liêm...
Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước về định mức xây dựng, giá xây dựng, đơn giá vận chuyển, bốc xếp, đơn giá vật liệu xây dựng trên địa bàn chưa tốt dẫn đến khó khăn trong việc xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng đối với dự án đầu tư, chưa đúng quy định. Công tác lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư và chấp thuận chủ trương đầu tư có dự án chưa phù hợp với quy hoạch được duyệt. UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt một số dự án đầu tư khi chưa thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn hoặc trước khi có ý kiến thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, phê duyệt dự án khi chưa phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường. Một số dự án nhóm B và nhóm C bố trí vốn vượt quá thời gian quy định. Việc giải ngân vốn đầu tư cơ bản không đạt chỉ tiêu kế hoạch đã xác định. Công tác lập, thẩm định và phê duyệt thiết kế - dự toán xây dựng tại một số dự án đầu tư xây dựng còn nhiều tồn tại như: áp dụng đơn giá một số loại vật tư cao hơn đơn giá được Liên sở Tài chính - Xây dựng công bố tại thời điểm thẩm định và phê duyệt dự toán, dẫn đến giá trị dự toán được duyệt tăng so với quy định; xác định chi phí, nội dung công việc chưa chính xác, không phù hợp với thiết kế...
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị khắc phục ngay các hạn chế, khuyết điểm trong công tác quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản nêu trên. Chấm dứt phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu có nội dung áp dụng loại hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh đối với các gói thầu xây lắp đã xác định rõ khối lượng và đơn giá theo quy định. Chấm dứt việc chia nhỏ gói thầu không đúng quy định của pháp luật. Chấm dứt việc chỉ định thầu nhưng không thuộc trường hợp được chỉ định thầu hoặc chỉ định thầu khi chưa bảo đảm nguồn vốn bố trí cho dự án. Chấm dứt việc chỉ định thầu cho nhà thầu đang thực hiện nhiều gói thầu nhưng không làm rõ khả năng bảo đảm thực hiện gói thầu.
Theo Báo cáo tình hình thực hiện hoạt động đấu thầu năm 2024, trên địa bàn Vĩnh Long có 2.670 gói thầu thuộc dự án đầu tư được lựa chọn nhà thầu. Trong đó, 2.318 gói (chiếm 86,81% tổng số gói thầu) áp dụng hình thức chỉ định thầu trong nước với tổng giá gói thầu là 314,855 tỷ đồng, tổng giá trúng thầu là 312,797 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,65%. Năm 2024, Vĩnh Long cũng có 132 gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước được chỉ định thầu trong nước, chiếm 91,66% tổng số gói thầu trong khu vực này; 511 gói thầu thuộc dự toán mua sắm (tổng giá gói thầu 23,235 tỷ đồng) áp dụng chỉ định thầu.
3 cuộc thanh, kiểm tra liên quan đến hoạt động đấu thầu tại Vĩnh Long được thực hiện năm 2024 chỉ ra các sai phạm chủ yếu như: không thực hiện thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu giai đoạn chuẩn bị đầu tư; đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu chậm so với quy định; nêu các điều kiện nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu... Tỉnh Vĩnh Long đã xử lý trách nhiệm bằng hình thức kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối các tập thể và cá nhân để xảy ra hạn chế, thiếu sót, đồng thời xử phạt vi phạm hành chính 2 tổ chức với số tiền 80 triệu đồng.
