Chào thiếu mặt hàng, thiếu tính năng… là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhà thầu không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và bị loại tại các gói thầu vật tư y tế. Ảnh: Lê Tiên |
Theo một cán bộ phụ trách công tác đấu thầu của Bệnh viện Bạch Mai, gói thầu VTYT thường có nhiều phần/lô. Đa số mỗi phần/lô là một mặt hàng, nhưng trong một số trường hợp, cùng một phần/lô có các mặt hàng khác nhau… Điều này ít được các nhà thầu để ý khi tham dự thầu, nhiều trường hợp chỉ chào một mặt hàng, dẫn đến trượt thầu. Khi không có nhà thầu đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu (HSMT), bên mời thầu (BMT) buộc phải huỷ thầu để tổ chức đấu thầu lại, làm kéo dài thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu, ảnh hưởng đến người bán, người mua và người bệnh.
Bên cạnh sơ suất về phần/lô, tình trạng nhà thầu không đọc kỹ “đề bài”, không hiểu đặc tính kỹ thuật của mỗi mã hàng cũng xảy ra ở nhiều gói thầu.
Đơn cử, tại một gói thầu mua VTYT của Bệnh viện Ung bướu tỉnh Nghệ An, nếu nhà thầu chỉ chào 1 mặt hàng “điện cực radio (RF) dùng cho phẫu thuật nội soi cột sống” có đặc tính kỹ thuật là “điện cực sử dụng sóng RF, dài 280mm - 350mm, điện cực có khả năng gập góc đầu xa, tiệt trùng, dùng cho phẫu thuật nội soi cột sống” thì chắc chắn sẽ trượt thầu. Bởi theo Bên mời thầu, cùng tên gọi và thông số kỹ thuật như trên nhưng phải chào 2 mặt hàng, một mặt hàng “đạt tiêu chuẩn FDA hoặc CE” (CS85), một mặt hàng không yêu cầu đạt tiêu chuẩn này (CS90).
Mới đây, Gói thầu Cung cấp vật tư phẫu thuật nội soi khớp, cột sống thắt lưng, cột sống cổ dùng cho chấn thương của Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) có 2 nhà thầu tham dự, nhưng không thành công do cả 2 nhà thầu đều không đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật. Trong đó, Công ty CP Đầu tư Tuấn Ngọc Minh không chào các mã hiệu có cỡ đường kính 4,5mm đối với mặt hàng “vít khoá nở cột sống” như yêu cầu; hay chào mặt hàng “vít đa trục cho cột sống lưng bao gồm nắp khoá trong các cỡ” nhưng chỉ có “vít đa trục” mà không có “nắp khoá” như yêu cầu; không cung cấp tài liệu chứng minh đủ điều kiện lưu hành theo quy định của pháp luật. Tổng công ty Thiết bị y tế Việt Nam không chào các ký mã hiệu dự thầu đối với “lưỡi cắt dạng dao”...
Gói thầu VT 01 Mua sắm VTYT phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh tại Bệnh viện Phổi Hà Tĩnh cũng không thành công dù có nhà thầu tham dự. Công ty CP Thương mại Dịch vụ Thiết bị y tế Tân Hòa Phát - nhà thầu duy nhất tham dự - bị đánh giá không đáp ứng yêu cầu của HSMT vì các lỗi như không có bảng phân loại, không có số lưu hành, ISO 13485….
Một số nhà thầu trượt thầu vì mắc lỗi sơ đẳng như không làm rõ hồ sơ dự thầu, không có bảo đảm dự thầu, gửi hồ sơ đề xuất tài chính không thành công nhưng không kiểm tra lại, không đến thương thảo hợp đồng… Theo khuyến nghị của cán bộ phụ trách công tác đấu thầu Bệnh viện Bạch Mai, để tránh tình trạng lỗi nhỏ làm tuột mất cơ hội trúng thầu, các nhà thầu trong lĩnh vực VTYT cần thường xuyên cập nhật thông tin, kiến thức, tăng cường kỹ năng đấu thầu qua mạng.
Bên cạnh đó, các nhà thầu cần cập nhật những quy định mới của Luật Đấu thầu năm 2023. Một trong những điểm nhà thầu cần biết là Luật Đấu thầu bổ sung hành vi bị cấm trong đấu thầu là: “Nhà thầu, nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm đã tham dự thầu và đáp ứng yêu cầu của HSMT nhưng cố ý không cung cấp tài liệu để chứng minh năng lực, kinh nghiệm khi được BMT yêu cầu làm rõ HSDT hoặc khi được yêu cầu đối chiếu tài liệu nhằm tạo điều kiện để một bên trúng thầu”. Nếu vi phạm, nhà thầu sẽ bị xử phạt rất nặng, ảnh hưởng đến uy tín và cơ hội trúng thầu các lần sau.