Rào cản ngăn Mỹ sở hữu hạm đội 350 tàu chiến

Hạm đội tàu chiến Mỹ diễn tập trên biển cùng đồng minh

Tổng thống Mỹ Donald Trump từng cam kết xây dựng hạm đội 350 tàu chiến cho hải quân Mỹ, tăng đáng kể so với 275 tàu hiện nay. Tuy nhiên, đề xuất ngân sách cho năm tài khóa 2018 của chính quyền ông Trump không có gì thay đổi so với kế hoạch sở hữu 308 tàu đến giữa thập niên 2020 của người tiền nhiệm, theo War Is Boring.

Nhà Trắng hôm 23/5 đề xuất ngân sách 172 tỷ USD cho Bộ Hải quân trong năm tài khóa 2018, trong đó chỉ bổ sung 8 tàu chiến mới gồm một tàu sân bay lớp Ford, hai khu trục hạm lớp Arleigh Burke, hai tàu ngầm lớp Virginia, một tàu chiến đấu ven biển và hai tàu hậu cần.

Ngân sách này chỉ tăng 18 tỷ USD so với thời Obama, chưa tính phí bổ sung chiến tranh hàng năm dành cho các hoạt động tác chiến. Khoản tăng thêm này phân bổ cho cả không quân, lục quân và hải quân, trong đó số tiền dành cho đóng tàu của hải quân trên thực tế còn bị cắt giảm 1 tỷ USD.

Theo chuyên gia quân sự David Axe khả năng Quốc hội Mỹ điều chỉnh đề xuất ngân sách hải quân để thông qua kế hoạch đóng tàu này là rất khó xảy ra, khiến mọi nỗ lực sở hữu thêm tàu chiến của hải quân sẽ bị hoãn đến sau năm 2018 hoặc lâu hơn.

Axe cho rằng có nhiều lý do khiến ông Trump không thực hiện đúng cam kết với hải quân như đã hứa. Nhiều người trong chính quyền Mỹ hiện muốn cắt giảm thuế tối đa, đồng thời cân bằng ngân sách liên bang trong một thập kỷ tới.

Để đạt được cả hai mục tiêu này, nền kinh tế Mỹ phải tăng trưởng ở mức 3% mỗi năm. Tuy nhiên, những chuyên gia kinh tế lạc quan nhất cũng nhận định nền kinh tế Mỹ không thể tăng trưởng quá 2% mỗi năm trong thời gian tới.

Trong khi đó, Đạo luật Kiểm soát Ngân sách 2011 hạn chế mọi chi tiêu chính phủ, chỉ cho phép ngân sách Lầu Năm Góc sử dụng ngân sách vượt khung trong thời gian ngắn. Việc bãi bỏ đạo luật trên cần nhận được sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Dân chủ, những người vốn phản đối giải pháp cắt giảm chi tiêu phi quân sự của Tổng thống Trump.

Các thành viên đảng Dân chủ sẽ không cho phép ông Trump tăng mạnh chi tiêu quốc phòng nếu không tăng ngân sách các bộ khác, điều mà đảng Cộng hòa luôn bác bỏ.

Mỹ khó có thể sở hữu 350 tàu chiến trong 10 năm tới. Ảnh:USNI.

Trong những thập kỷ gần đây, hải quân Mỹ chi trung bình 15 tỷ USD/năm cho các tàu chiến mới. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ cho biết kế hoạch xây dựng đội tàu 350 chiếc trong 15-30 năm sẽ tốn 27 tỷ USD/năm.

Cam kết mở rộng hạm đội của ông Trump nhận được sự ủng hộ của quan chức hải quân đương nhiệm và nghỉ hưu thuộc cả hai đảng, nhưng các quan chức này dường như không lường hết được quyết tâm cắt giảm thuế và kiểm soát chi tiêu liên bang của ông Trump.

"Trong dài hạn, rào cản về ngân sách và chính trị sẽ khiến tham vọng sở hữu hạm đội 350 tàu chiến của hải quân Mỹ vẫn bị đắp chiếu", chuyên gia Axe nhận định.