|
| Ảnh minh họa |
Đặt vấn đề chất vấn về khó khăn trong mua thuốc bán lẻ tại các nhà thuốc bệnh viện, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế làm rõ nguyên nhân và giải pháp tháo gỡ khó khăn trong đấu thầu thuốc, vật tư y tế. Thực tế vẫn còn những thời điểm người dân khám bệnh xong, nhưng không thể mua thuốc được tại nhà thuốc bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị. “Vướng mắc này là do đâu? Bao giờ sẽ giải quyết được vướng mắc này?”, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nêu câu hỏi.
Cho rằng việc chậm thanh toán bảo hiểm y tế (BHYT) đã được các cơ sở y tế phản ánh trong nhiều năm qua nhưng chưa được xử lý dứt điểm cũng là một trong những nguyên nhân gây khó khăn cho hoạt động khám, chữa bệnh và mua sắm, đấu thầu, nhất là các cơ sở y tế tuyến xã, tuyến huyện, đại biểu Khang Thị Mào (Yên Bái) chất vấn: “Bộ trưởng có giải pháp, chính sách đồng bộ nào để giải quyết dứt điểm tình trạng trên? Trước thực tế trên, đề nghị Bộ trưởng có cam kết nỗ lực cùng với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam tháo gỡ vấn đề trên cho các bệnh viện, nếu cần thì đề xuất cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm tình trạng trên”.
Theo trả lời của Bộ trưởng Bộ Y tế, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) tranh luận, thời gian trước thiếu thuốc là do có nhiều điểm nghẽn về mặt pháp luật, nhưng thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều giải pháp tháo gỡ cơ bản trong công tác mua sắm, đấu thầu thông qua việc ban hành Luật Đấu thầu năm 2023, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP, các thông tư hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế. Nhưng thực tế cho thấy, tình trạng thiếu thuốc hiện vẫn còn tồn tại. “Phải chăng là do một số bộ phận thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện đấu thầu tại các cơ sở y tế này không? Nếu có thì Bộ trưởng đã xử lý như thế nào?”, đại biểu Tô Văn Tám đặt câu hỏi.
 |
Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV |
Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về việc thiếu thuốc, vật tư y tế vẫn còn xảy ra tại một số cơ sở y tế công lập hiện nay, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, thực tế có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, việc chậm thanh toán chi phí BHYT cho các bệnh viện cũng là một nguyên nhân. Kiến nghị này đã đưa ra nhiều năm nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm, gây khó khăn cho các cơ sở y tế trong công tác khám, chữa bệnh và kể cả ảnh hưởng đến việc đấu thầu thuốc. Các bệnh viện vừa khó khăn về tài chính, vừa bị treo nợ. Các nhà thầu bị nợ đọng kéo dài nên không tham gia đấu thầu cung ứng tiếp, dẫn đến các bệnh viện không mua được thuốc.
Do đó, để giải quyết vấn đề nợ đọng, thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo và ban hành Nghị định 75/2024/NĐ-CP. Bộ Y tế cũng đã phối hợp với cơ quan BHXH Việt Nam giải quyết được phần nợ đọng là trên 11.000 tỷ đồng. BHXH Việt Nam đang phối hợp với các địa phương để phân bổ cho các cơ sở y tế. “Nếu số tiền nợ đọng này được gửi lại cho các cơ sở y tế thì đây sẽ là một nguồn lực rất lớn để các cơ sở y tế đảm bảo được điều kiện mua thuốc, đấu thầu thuốc”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.
Về vấn đề nhà thuốc bệnh viện, theo Lãnh đạo Bộ Y tế, đây là các nhà thuốc do bệnh viện công quản lý và tổ chức mua để bán lẻ cho người dân khi có nhu cầu, không phải lấy tiền từ ngân sách hay tiền từ Quỹ BHYT. Trước đây, việc mua sắm này hoàn toàn do bệnh viện tự quyết định, nhưng từ khi Luật Đấu thầu 2023 có quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu, thì các bệnh viện đang gặp nhiều khó khăn. Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu sẽ khắc phục nội dung này theo hướng giao quyền chủ động cho bệnh viện tự mua sắm, đảm bảo công khai, minh bạch để cung cấp thêm nguồn thuốc kịp thời cho người dân.
Năm 2024 là năm đầu tiên triển khai quy định mới của Luật Đấu thầu 2023. Bộ Y tế thường xuyên có văn bản hướng dẫn, đốc thúc, tổ chức hội nghị trực tuyến để tập huấn, phổ biến pháp luật. Qua đó, Bộ nắm bắt được một số bất cập trong việc tổ chức thực hiện.
Một phần là do văn bản mới, nên các đơn vị còn gặp khó khăn trong việc tìm hiểu, một số nhân lực còn nhiều bỡ ngỡ. Cùng với việc tăng cường công tác tập huấn, Bộ Y tế đang xây dựng cuốn sổ tay cẩm nang hướng dẫn cụ thể để các địa phương từng bước triển khai thực hiện dễ dàng hơn.
Bên cạnh hạn chế về năng lực, thực tiễn còn cho thấy, một số cán bộ được giao nhiệm vụ mua sắm, đấu thầu chưa dám nghĩ, dám làm. Do đó, Bộ Y tế đã có Chỉ thị 24, trong đó chấn chỉnh trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở y tế trong việc đảm bảo đầy đủ thuốc men, vật tư theo đúng quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh. Bộ Y tế cũng đề nghị chính quyền các địa phương, giám đốc các cơ sở khám chữa bệnh tập trung triển khai nhiệm vụ quan trọng này.
Một nguyên nhân nữa dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế hiện nay, là do cơ chế phân cấp, phân quyền mua sắm; phân bổ kế hoạch thiếu chủ động, nhất là các đơn vị mua sắm tuyến huyện. Do đó, các địa phương cần xem xét lại việc tổ chức thực hiện để triển khai hoạt động mua sắm, đấu thầu kịp thời, hiệu quả hơn.
